Η αποικία Κυρήνη: Το “Παρίσι” της αρχαίας Βόρειας Αφρικής-Ποια ίχνη άφησαν οι αρχαίοι Έλληνες

 

 

Η Κυρήνη, η λαμπρή ελληνική αποικία, που ιδρύθηκε το 631 π.Χ. από Δωριείς της Θήρας, αποτελεί  μια πόλη-σύμβολο. Η Κυρήνη που βρίσκεται στη Βόρεια Αφρική συνδύασε την πνευματική ακμή με την εμπορική ευημερία, και άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στον πολιτισμό της Μεσογείου. Στους αιώνες που ακολούθησαν, η Κυρήνη άντεξε σεισμούς, πολέμους, λεηλασίες και πολιτικές αναταραχές. Και όμως, η ψυχή της δεν χάθηκε.

Το καλοκαίρι του 2023, οι καταστροφικές πλημμύρες που σάρωσαν τη Λιβύη αποκάλυψαν κάτι απροσδόκητο: Νέες αρχαιολογικές δομές κοντά στη Ντέρνα, που ήρθαν στην επιφάνεια μετά την υποχώρηση των νερών. Οι λιβυκές αρχές βρέθηκαν μπροστά σε μνημεία που δεν είχαν καταγραφεί, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο την Κυρήνη ως ζωντανό κομμάτι της ιστορίας.

Πολιτιστικά μνημεία

Ο ναός του Απόλλωνα, ο ναός του Δία, τα ελληνικά λουτρά και τα δημόσια οικοδομήματα της πόλης μαρτυρούν την αρχιτεκτονική και θρησκευτική μεγαλοπρέπεια της εποχής. Παρά τις φθορές από σεισμούς, πολέμους και ανθρώπινες επεμβάσεις, η Κυρήνη συνεχίζει να αποκαλύπτει τα μυστικά της. Το άγαλμα του Απόλλωνα, που είχε βρεθεί σπασμένο σε 121 κομμάτια και μεταφέρθηκε στο Βρετανικό Μουσείο, είναι μόνο ένα από τα πολλά τεκμήρια της καλλιτεχνικής και πνευματικής ακμής της πόλης.

Από τα βάθη της Ιστορίας

Η ίδρυση της Κυρήνης αρχίζει με μια ιστορία επιβίωσης και πίστης. Ο οικιστής Αριστοτέλης, μαζί με διακόσιους αποίκους από τη Θήρα, εγκατέλειψαν το νησί τους εξαιτίας μιας παρατεταμένης επταετούς ξηρασίας που είχε οδηγήσει σε πείνα και απόγνωση. Καθοδηγούμενοι από χρησμό του μαντείου των Δελφών και τις συμβουλές ενός κρητικού ψαρά, έφτασαν στις ακτές της Λιβύης, αλλά προσάραξαν σε μια άνυδρη νησίδα στον κόλπο Al Bumbah, όπου ήρθαν αντιμέτωποι με εχθρικές ντόπιες φυλές. Δύο χρόνια αργότερα, απογοητευμένοι και εξαντλημένοι, προσπάθησαν να επιστρέψουν στη Θήρα, μόνο για να βρουν την πατρίδα τους σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. Οι ίδιοι τους οι συμπατριώτες δεν τους επέτρεψαν να αποβιβαστούν.

Αναζητώντας ξανά καθοδήγηση, στράφηκαν στο μαντείο των Δελφών, αλλά εκεί η Πυθία τους επέπληξε για την παρερμηνεία του πρώτου χρησμού. Με νέο χρησμό, το 631 π.Χ., οδηγήθηκαν στη δασώδη περιοχή της Άζιρης, εκεί εγκαταστάθηκαν για έξι χρόνια. Τελικά, με την παρότρυνση Λίβυων ιθαγενών, μετακινήθηκαν μέσω της Ιράσας στην εύφορη περιοχή της Κυρήνης. Εκεί, 16 χιλιόμετρα από την ακτή, βρήκαν μια προστατευμένη τοποθεσία με πλούσια βλάστηση και θέα στη θάλασσα. Ανακάλυψαν την πηγή Κύρη, την οποία αφιέρωσαν στον Απόλλωνα, και ίδρυσαν την πόλη τους, δίνοντάς της το όνομα Κυρήνη προς τιμήν της νύμφης που, σύμφωνα με τον μύθο, προστάτευε την περιοχή.

Αρχαιολογικά ίχνη

Ο ναός του Απόλλωνα  αποτελεί ένα εμβληματικό μνημείο της αρχαίας ελληνικής παρουσίας στη Λιβύη, αλλά η ιστορία του είναι σημαδεμένη από καταστροφές και αναταραχές. Το εντυπωσιακό άγαλμα του θεού, που βρέθηκε σπασμένο σε 121 κομμάτια κατά τον 19ο αιώνα, αποκαταστάθηκε με προσοχή και μεταφέρθηκε στο Βρετανικό Μουσείο, αφήνοντας πίσω του ένα κενό στον αρχαιολογικό χώρο. Ο ναός υπέστη σοβαρές ζημιές από πολεμικές συγκρούσεις, όπως η εβραϊκή εξέγερση του 115 μ.Χ., ενώ μεταγενέστερες πολιτικές εντάσεις, όπως η παρέμβαση του Μουαμάρ Καντάφι το 1978, οδήγησαν σε περαιτέρω καταστροφή. Επιπλέον, φυσικές καταστροφές όπως ο ισχυρός σεισμός του 365 μ.Χ. συνέβαλαν στην παραμόρφωση του αρχαίου οικοδομήματος, καθιστώντας τον ναό έναν σιωπηλό μάρτυρα της φθοράς του χρόνου και της ανθρώπινης ιστορίας.

ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τον ναό της Δήμητρας, το απομεινάρι αό τον Ναό του Δία τα Ελληνικά Προπύλαια και η Αγορά, το Αρχαίο Θέατρο με μοναδική πανοραμική θέα. 

Πηγη: Encyclopedia Britannica | Britannica

https://www.historical-quest.com/