Από την αρχαϊκή ακμή έως τη βυζαντινή καστροπολιτεία – Η Πολυρρήνια ως τόπος λατρείας, στρατηγικό οχυρό και αρχαιολογικό θησαυροφυλάκιο δεν ανήκει στον χρόνο, έχει πολλούς. Η Πολυρρήνια, στην ημιορεινή ενδοχώρα της δυτικής Κρήτης, είναι σκαρφαλωμένη σε ύψος 430 μέτρων, αγναντεύει αιώνες ιστορίας, από την αρχαϊκή της ίδρυση έως τα βυζαντινά της τείχη. Κι αν σήμερα μοιάζει με έναν ήσυχο παραδοσιακό οικισμό, η πέτρα της μιλά — και λέει πολλά.
Ιστορική ταυτότητα: Μια πόλη-κράτος με θεσμούς και στρατηγική ισχύ
Η Πολυρρήνια υπήρξε μία από τις ισχυρότερες δωρικές πόλεις της Κρήτης, σύμφωνα με όσα εξήγησε η αρχαιολόγος Στ. Μαρκουλάκη, στα Χανιώτικα Νέα, με αφορμή διάλεξημε θέμα "Η Πολυρρήνια στους αιώννες". Με δικό της νόμισμα, αριστοκρατική διοίκηση, βουλή και εκκλησία του δήμου, ενσάρκωνε το πρότυπο της πόλης-κράτους. Η διοικητική της επικράτεια εκτεινόταν από τη βόρεια έως τη νότια ακτή του νησιού, ενώ το λιμάνι της Κισάμου υπαγόταν διοικητικά σε αυτήν.
Η στρατηγική της θέση στην κωνική ακρόπολη της επέτρεπε να ελέγχει τα περάσματα από βορρά προς νότο, ενώ η εύφορη γη της τροφοδοτούσε την οικονομία με κτηνοτροφία και υφαντική. Το όνομά της, άλλωστε, προέρχεται από τα «πολλά ρήνεα» — τα πρόβατα.
Αρχιτεκτονικά θαύματα: Τείχη, υδραγωγεία και λαξευτά σπίτια
Η ακμή της πόλης εντοπίζεται στον 4ο αιώνα π.Χ. και στους ελληνιστικούς χρόνους. Τότε κατασκευάστηκαν τα τείχη της και το υπόσκαφο υδραγωγείο — ένα τεχνικό επίτευγμα με δύο σκέλη και λαξευτές δεξαμενές που λειτουργεί έως σήμερα. Η πόλη αναπτύσσει διακρατικές σχέσεις, ελέγχει το Δικτυναίο Ιερό στις Μένιες και συμμετέχει ενεργά στα ιστορικά γεγονότα της εποχής.
Η πολεοδομία της Πολυρρήνιας προσαρμόστηκε στο επικλινές έδαφος με ταράτσες και στενά περάσματα, ενώ τα σπίτια χτίζονταν μισά μέσα στον λαξευμένο βράχο και μισά με δόμους. Σήμερα μοιάζουν με σπηλιές, απομεινάρια μιας αρχιτεκτονικής που εξυπηρετούσε την αυτάρκεια και την προστασία.
Καθημερινότητα και πολιτισμός: Από την υφαντική τέχνη έως τις επιγραφές
Οι ανασκαφές αποκάλυψαν πλήθος υφαντικών βαρών, δείγμα της έντονης δραστηριότητας των γυναικών στην παραγωγή ενδυμάτων. Η ύδρευση γινόταν με λαξευτές στέρνες, ενώ η ακρόπολη διέθετε ρωμαϊκά συγκροτήματα δεξαμενών.
Οι επιγραφές της πόλης — επίσημα ψηφίσματα, γκράφιτι προσκυνητών, ποιητικά επιτύμβια — αποκαλύπτουν έναν κόσμο με θεσμούς, συναισθήματα και πνευματικότητα. Η εκκλησία των 99 Αγίων Πατέρων, χτισμένη πάνω σε αρχαίο τελεστήριο, λειτουργεί ως επιγραφικό μουσείο, αν και συνυπάρχει με το σύγχρονο νεκροταφείο.
Από τη Ρώμη στο Βυζάντιο: Η Πολυρρήνια ως φρούριο και πνευματικό κέντρο
Στον 2ο αιώνα π.Χ., η πόλη ακολουθεί φιλορωμαϊκή πολιτική και εξασφαλίζει την εύνοια της Ρώμης. Η ακμή μετατοπίζεται στο επίνειό της, την Κίσαμο. Στα βυζαντινά χρόνια, η Πολυρρήνια μετατρέπεται σε καστροπολιτεία, με τον Νικηφόρο Φωκά να την εντάσσει στο σχέδιο ανάκτησης της Κρήτης από την αραβική κατοχή.
Γιατί αξίζει να την επισκεφθείτε
Η Πολυρρήνια δεν είναι ένας τουριστικός προορισμός — είναι μια εμπειρία. Ένας τόπος που προσφέρει γνώση, φύση και παράδοση. Μακριά από τον θόρυβο, αλλά κοντά στην ουσία. Για τον ψαγμένο επισκέπτη, είναι μια πόλη που δεν έχει ξεχαστεί, αλλά περιμένει να ξαναειπωθεί.
πηγή: https://www.haniotika-nea.gr/,
https://www.discovercrete.com/
https://cultureinchania.gr/
https://www.interkriti.org/
https://www.kastra.eu/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου