Ο Ήλιος της Ιαπωνίας ανατέλλει στην Τοσκάνη: Ιαπωνική κληρονομιά στο Μουσείο Stibbert

 

Ανάμεσα σε μουσεία και ιστορικά παλάτια της Τοσκάνης κρύβεται μια λιγότερο γνωστή αλλά ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική κληρονομιά ιαπωνικής τέχνης, που μαρτυρεί τους δεσμούς και τις ανταλλαγές μεταξύ της Τοσκάνης και της Ιαπωνίας.

Ίσως να μην είναι ευρέως γνωστό, αλλά η Τοσκάνη φυλάσσει στους πολιτιστικούς της χώρους ένα πλούσιο απόθεμα ιαπωνικής τέχνης, κατανεμημένο σε όλη την περιοχή και που έχει σχηματιστεί εδώ και δύο αιώνες, χάρη στις συλλογές, τις πολιτιστικές σχέσεις και τις επαφές μεταξύ καλλιτεχνών. Πρόκειται για μια μόνιμη παρουσία που διατρέχει όλη την Τοσκάνη, από τη Φλωρεντία μέχρι την Πράτο, από το Τσερτάλντο έως την Πιστόια, καταδεικνύοντας το βάθος και τη συνέχεια των δεσμών μεταξύ της γης της Αναγέννησης και του αρχιπελάγους του Ανατέλλοντος Ηλίου.

Πολιτιστικό κεφάλαιο στα μουσεία 

Αυτό το πολιτιστικό κεφάλαιο βρίσκεται σε δημόσια και ιδιωτικά μουσεία, ιστορικές κατοικίες και σύγχρονες εικαστικές εγκαταστάσεις, και συνθέτει ένα πολύμορφο πολιτισμικό τοπίο που ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια της Φλωρεντίας. Μαρτυρεί μια ιστορική διαδρομή γεμάτη συναντήσεις και επιρροές, που έχει δομηθεί από φωτισμένους συλλέκτες, σύγχρονους καλλιτέχνες, ευγενείς οικογένειες και ιδρύματα, δημιουργώντας έναν μόνιμο διάλογο με τον ιαπωνικό πολιτισμό.

 Η περιήγηση αρχίζει από το Μουσείο Stibbert στη Φλωρεντία, ίσως το πιο γνωστό κόσμημα ιαπωνικής κληρονομιάς στην Τοσκάνη. Ο Φρεντερίκ Στίμπερτ, Άγγλο-Φλωρεντινός συλλέκτης που έζησε μεταξύ 1838 και 1906, αφιέρωσε σχεδόν πενήντα χρόνια στη δημιουργία του «δικού του μουσείου» στην έπαυλη του στο Μοντούγκι. Η ιαπωνική συλλογή, η οποία άρχισε γύρω στο 1870, αποτελεί την πρώτη ενιαία θεματική συλλογή ιαπωνικής τέχνης στην Ιταλία και μία από τις πρώτες στον κόσμο εκτός Ιαπωνίας.

Οι τέσσερις ιαπωνικές αίθουσες του μουσείου συγκροτούν ένα εξαιρετικό σύμπαν με περίπου 1.800 αντικείμενα εξαιρετικής καλλιτεχνικής και ιστορικής αξίας. Περιλαμβάνουν:

- 95 πλήρεις πανοπλίες

- 200 κράνη

- 285 ξίφη και λόγχες

- 880 φύλα σπαθιών (tsuba)

- υφάσματα, ζωγραφισμένα ρολά, κοστούμια και έπιπλα

Τα περισσότερα αντικείμενα προέρχονται από τις περιόδους Momoyama και Edo (1568–1868), ενώ υπάρχουν και παλαιότερα κομμάτια από τον 14ο αιώνα. Η έκθεση διατηρεί την σκηνογραφική παρουσίαση που οραματίστηκε ο Στίμπερτ, ενισχύοντας την αισθητική και συμβολική δύναμη των σαμουράι.

Στο Palazzo Coppini

Επίσης στη Φλωρεντία, το Palazzo Coppini, έδρα του Ιδρύματος Romualdo Del Bianco, αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα στο μουσειακό τοπίο της Τοσκάνης χάρη στον προσανατολισμό του στον διαπολιτισμικό διάλογο. Δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1990, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, βάσει της έμπνευσης του Paolo Del Bianco, και φιλοξενεί μόνιμες συλλογές με δωρεές από 83 χώρες του κόσμου.

Ανάμεσα στα πιο σημαντικά έργα της μόνιμης συλλογής περιλαμβάνονται παραδοσιακές ιαπωνικές ξύλινες μάσκες του θεάτρου Nō, αυθεντικά αριστουργήματα της ιαπωνικής δραματικής τέχνης, που αναδεικνύουν την αισθητική λεπτότητα και το πνευματικό βάθος της ιαπωνικής θεατρικής κουλτούρας. Οι μάσκες αυτές, κατασκευασμένες σύμφωνα με τεχνικές που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά τεχνιτών, απεικονίζουν ποικίλους χαρακτήρες από το ρεπερτόριο του Nō: από φαντάσματα και θεότητες, ως πνεύματα της φύσης και μυθικούς ήρωες.