Τι αποκαλύπτουν αρχαιολογικές ανασκαφές για την Πάφο;

Μύλους, λεκάνες, ελαιοπιεστήρια, βαρίδια, αγωγούς και άλλα πολύτιμα τεκμήρια έκρυβε μόνο ένα αρχαίο εργαστήρι από αυτά που έφεραν στο φως αρχαιολόγοι στην Πάφο. Ένα σύνθετο αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα, το οποίο είχε ανεγερθεί στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. από τη βασιλική δυναστεία της Πάφου για τη διαχείριση οικονομικών πόρων, εντοπίστηκε σε ανασκαφές στο οροπέδιο Χατζηαπτουλλά, ένα χιλιόμετρο ανατολικά του ιερού της Κυπρίας Αφροδίτης.

 Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, οι παραγωγικές και αποθηκευτικές του μονάδες αναπτύσσονται σε διαζώματα εξωτερικά του τείχους της ακρόπολης, το οποίο έχει αποκαλυφθεί σε μήκος 65μ. Μέχρι στιγμής έχουν αναγνωρισθεί και ανασκάπτονται έξι ξεχωριστές μονάδες και διάδρομοι επικοινωνίας.

Σε ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Κύπρου, η 13η ετήσια έρευνα πεδίου του ΠΚ στην Παλαίπαφο, υπό τη διεύθυνση της καθηγήτριας Μαρίας Ιακώβου του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, επισημαίνεται ότι η λίθινη τοιχοποιία διατηρείται σε ύψος δύο μέτρων, και οι επιχώσεις έχουν συμβάλει στη διατήρηση των εργαστηριακών. 

Τα πλούσια αρχαιο-περιβαλλοντικά δεδομένα (π.χ. οστά ζώων, σπόροι, κουκούτσια ελιάς, άνθρακες, σκωρία κ.ά.), τα οποία συγκεντρώνονται και αναλύονται με υποδειγματικό τρόπο θα επιτρέψουν στους ερευνητές να προσεγγίσουν το οικονομικό μοντέλο της αρχαίας πολιτείας. Πρόκειται για συνέχεια έρευνας που άρχισε εδώ και χρόνια και διεξήχθη σε δυο φάσεις στη βόρεια πλευρά του όρους Χατζηαπτουλλάς και στον Τύμβο Λαόνας κοντά στο ιερό της Αφροδότης. Σύμφωνα με παλαιότερες δηλώσεις της κας Ιακώβου, οι εν λόγω αποκαλύψεις τεκμηριώνουν ότι η Πάφος δεν ήταν μόνο ένα εμπορικό λιμάνι αλλά διοικητική πρωτεύουσα μιας ολόκληρης πολιτείας.

Από τους ειδικούς εκτιμάται ότι ο εν λόγω χώρος χρησιμοποιούνταν για  παραγωγή λαδιού, ενώ είχε αξιοποιηθεί και για  αποθηκευτική χρήση καθώς εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός θραυσμάτων που ανήκουν σε εγχώριους και εισηγμένους αμφορείς (κυρίως κρασιού). Τα ευρήματα φανερώνουν το εύρος των εμπορικών επαφών της Αρχαίας Πάφου από την αρχή της Κυπρο-Κλασικής περιόδου (τέλος 6ου αι. π.Χ.) με τη Καρχηδόνα, την Αίγυπτο, τις ακτές του Λιβάνου, τη Συρία, το Αιγαίο (Θάσος, Κως, Μένδη, Ρόδος, Χίος) και της Μικρασιατικές ακτές (Έφεσος, Σάμος, Μίλητος), ιδιαίτερα από τον 4ο ως τον 2ο αιώνα π.Χ.

Υπενθυμίζεται ότι τo 2017 η αρχαιολογική σκαπάνη είχε αναδείξει  το μνημείο αμυντικού χαρακτήρα, φρούριο και πύργους. Στόχος των ανασκαφών  του έτους 2018 ήταν η ολοκλήρωση της ανασκαφής των  υπόλοιπων χώρων καθώς και του διαδρόμου επικοινωνίας στα ανατολικά που επιτρέπει την πρόσβαση σε αυτές. 

Σε ένα ακόμη σημείο του συμπλέγματος εντοπίστηκε μεγάλη ποσότητα κογχυλιών πορφύρας σε όλο το εύρος του δωματίου. Η μελέτη των κοχυλιών από την ειδική επιστήμονα Δρ Δήμητρα Μυλωνά επιβεβαίωσε ότι ενώ η εξαγωγή της πολύτιμης χρωστικής από τον αδένα των κογχυλιών είχε ολοκληρωθεί σε παρακείμενες εγκαταστάσεις, που αναζητούνται, τα κογχύλια είχαν συγκεντρωθεί για δευτερογενή επεξεργασία και χρήση  π.χ.  για την παρασκευή υδατοστεγών επιχρισμάτων.

Δυο ακόμη χώροι του συμπλέγματος θεωρείται ότι αποτελούν τμήματα μιας ενιαίας βιομηχανικής εγκατάστασης που αναπτύσσεται ανάμεσα σε δυο παράλληλους αναλημματικούς τοίχους κάτω από τους οποίους διέρχονται λίθινοι αγωγοί, οι οποίοι συνδέονται με λίθινο λουτήρα.

Εξαιτίας της απουσίας μακροσκοπικών δεδομένων από τους αγωγούς και τον λουτήρα, προστίθεται στην ανακοίνωση, ο παραγωγικός σκοπός αυτών των μνημειακών εγκαταστάσεων δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί. 

Σημειώνεται ότι με τη χρηματοδότηση που έχει προσφέρει το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντης στο πρόγραμμα Παλαιπάφου για το 2017-2018, διεξήχθησαν δειγματοληψίες μικροσκοπικών αναλύσεων αμύλων και φυτολίθων, οι οποίες θα ολοκληρωθούν στο αρχαιοπεριβαλλοντικό εργαστήριο Wiener της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.

Πηγή: www. politis.com.cy