Τι έκρυβε το οικόπεδο που θα χτιστεί το νέο Δημαρχείο Παιανίας;

 

Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως επιτύμβιο ναόσχημο μνημείο με σχεδόν ολόγλυφη απόδοση των μορφών, στην Παιανία, όπως ανακοίνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής.

 

Σε σωστική έρευνα στο οικόπεδο ιδιοκτησίας του δήμου Παιανίας, επί της οδού Παλαιοπαναγιάς, όπου πρόκειται να ανεγερθεί το νέο Δημαρχείο Παιανίας, εντοπίσθηκε το εν λόγω μνημείο, το οποίο βρισκόταν σε νεκροταφείο. Ο χώρος αυτός ήταν εντός του αρχαίου δήμου της Παιανίας Καθύπερθεν, στα ΝΔ του λόφου Κατσουλέρθι.

 

Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν αποσπάσματα του και συγκεκριμένα δυο τμήματα, στα οποία εικονίζονται δυο αντικριστές γυναικείες μορφές σε φυσικό μέγεθος. Σύμφωνα με την περιγραφή της Εφορείας, στη δεξιά πλευρά η νεκρή καθισμένη σε περίτεχνο δίφρο (κάθισμα), στηρίζει τα πόδια της σε χαμηλό υποπόδιο. Η μορφή είναι ενδεδυμένη με διάφανο ιωνικό χιτώνα και ιμάτιο. Στην αριστερή πλευρά, μπροστά στη νεκρή, στέκεται η θεραπαινίδα της, στηρίζοντας με θλίψη το κεφάλι της με το αριστερό χέρι.

 

Το θέμα της παράστασης είναι τυπικό στα επιτύμβια ανάγλυφα του 4ου αι. π.Χ. .

Αξίζει να σημειωθεί ότι συναντάται στην εντοιχισμένη επιτύμβια στήλη στον Ι.Ναό της Αγίας Παρασκευής στο Μαρκόπουλο Μεσογαίας, στην στήλη της Ηγησούς από το νεκροταφείο του Κεραμεικού (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) και στην στήλη της Μνησαρέτης από την Βελανιδέζα (Γλυπτοθήκη Μονάχου).

Η απόδοση των μορφών στο επιτύμβιο της Παιανίας σχεδόν ολόγλυφων εντυπωσιάζει και χρονολογεί το μνημείο στην περίοδο πριν ο Δημήτριος Φαληρέας απαγορεύσει δια νόμου (317 π.Χ.) την κατασκευή πολυτελών ταφικών μνημείων.

Το ανάγλυφο μεταφέρθηκε προς φύλαξη και συντήρηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βραυρώνας.

Η ανασκαφή εξελίσσεται και είναι πιθανόν να εντοπισθούν και άλλα θραύσματά του. Στο οικόπεδο ανασκάπτονται επίσης κατάλοιπα και άλλων εποχών.

 

Ξεναγήσεις σε επιλεγμένα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου

 

Μπορεί ο «τυφώνας» COVID-19 να έχει βάλει λουκέτο στα μουσεία, αλλά οι άνθρωποι τους δεν το βάζουν κάτω και κρατούν μαζί μας επαφή με ψηφιακές δράσεις. Στο πνεύμα αυτό το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου μας  ξεναγεί σε επιλεγμένα εκθέματα του Μουσείου μέσα από σύντομα βίντεο.

Οι αρχαιολόγοι και οι συντηρητές του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου αφηγούνται ενδιαφέρουσες ιστορίες αντικειμένων που μαρτυρούν σχέσεις των αρχαίων πολιτισμών της Κρήτης με άλλους πολιτισμούς στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Στο νέο video-ξενάγηση εισερχόμαστε στην άχλη της ιστορίας των «Κυκλαδικών ειδωλίων στην Κρήτη».

 Τα κυκλαδικά ειδώλια που έχουν ανακαλυφθεί σε ανασκαφικές έρευνες στην Κρήτη αποτελούν χειροπιαστές αποδείξεις ότι πριν από 4500 χρόνια είχαν αναπτυχθεί στενές και πολυεπίπεδες σχέσεις ανάμεσα σε κοινότητες της Κρήτης και των Κυκλάδων. Σχέσεις που δεν περιορίζονταν στην ανταλλαγή και την προμήθεια πρώτων υλών και αγαθών.

Συγκεκριμένα, η αρχαιολόγος Ειρήνη Γαλλή παρουσιάζει κάποια από τα κυκλαδικά ειδώλια που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου και συζητά για τον ρόλο αυτών των στατικών και τυποποιημένων λίθινων μορφών, που στην πλειονότητά τους αναπαριστούν γυναίκες.

Το video είναι διαθέσιμο στο κανάλι του Μουσείου στο Youtube https://www.youtube.com/watch?v=9AXAGUJPpb4

στην ιστοσελίδα του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου https://heraklionmuseum.gr/?p=2962 και

στη σελίδα Facebook Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου – Heraklion Archaeological Museum

Στα προηγούμενα βίντεο:

 Την ιστορία του σείστρου, του μουσικού οργάνου που υιοθέτησαν οι Μινωίτες από την Αίγυπτο, από την Προϊσταμένη του Μουσείου, Στέλλα Μανδαλάκη https://www.youtube.com/watch?v=5nN76zC7L6s

Την ιστορία του «τύμπανου» του Ιδαίου Άντρου, από τον Κλεάνθη Σιδηρόπουλο, αρχαιολόγο-νομισματολόγο του ΑΜΗ https://youtu.be/hStQSnJ8oiQ

Την ιστορία των Κυκλαδικών αγγείων από το Κεντρικό Ιερό της Κνωσού, από την αρχαιολόγο του ΑΜΗ Ειρήνη Νικολακοπούλου https://youtu.be/uTNgzhuIe_8

 

Τι έγινε με την ανέγερση Πανελληνίου Ηρώου για το 1821;

 

Πως επρόκειτο να τιμηθεί η Ελληνική Επανάσταση τα πρώτα χρόνια ίδρυσης του νεοελληνικού κράτους;

Το θέμα έκφρασης ευγνωμοσύνης προς τους συντελεστές της απελευθέρωσης του Έθνους με την ανέγερση μνημείων τέθηκε από τον 19ο αι., αναλώθηκαν κυρίως σε συζητήσεις που μόνο σε ευάριθμες περιπτώσεις κατέληξαν στο πρόσωπα ενός ηρώα.

 

Η Γ Έφορος του Κοργιαλενείου Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Αργοστολίου Δώρα Μαρκάτου, πτυχιούχος των τμημάτων Ιστορίας και Αρχαιολογίας και Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών θα ξετυλίξει το κουβάρι της ιστορίας τη Τρίτη 19 Ιανουαρίου στις 7 μ.μ. σε μια διαδικτυακή εκδήλωση που παρουσιάζεται από την Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.

Έντονο ενδιαφέρον εκδηλώθηκε περί το 1871, στο πλαίσιο του εορτασμού της Πεντηκονταετηρίδος της Ελληνικής Επανάστασης. Οι συζητήσεις αναζωπυρώθηκαν κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους και προπαντός κατά τον Μεσοπόλεμο, στο πλαίσιο του εορτασμού της Εκατονταετηρίδος της Ελληνικής Επανάστασης, που τελικά εορτάστηκε η Εκατονταετηρίς του Ελληνικού Κράτους το 1930. Κεντρικό σημείο συζήτησης αποτελούσε πάντοτε το ζήτημα ανέγερσης Πανελληνίου Ηρώου, το οποίο, παρά τις ατέρμονες συζητήσεις, δεν ανεγέρθηκε ποτέ.

Στην παρούσα εισήγηση, μετά από μια εισαγωγή που θα αφορά γενικά στα ηρώα του Εικοσιένα, θα αναλυθούν οι προσπάθειες για να ανεγερθεί Πανελλήνιο Ηρώο. Θα δοθεί έμφαση στην πρόταση του γλύπτη Γεωργίου Μπονάνου (1863-1940), ένα «αρχιτεκτονογλυπτικό» έργο που έμεινε στο στάδιο του προπλάσματος, αλλά παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον γιατί αντανακλά τη νεοελληνική ιδεολογία. Στον γλυπτικό του διάκοσμο αποτυπώνεται όλη η ελληνική ιστορία από την Πτώση της Κωνσταντινούπολης έως και τους Βαλκανικούς Πολέμους, με απροκάλυπτες αναφορές στη Μεγάλη Ιδέα.

 

 

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία μέσω #FacebookLive.

Εάν επιθυμείτε να συμμετέχετε μέσω Zoom και να έχετε την δυνατότητα να υποβάλετε ερωτήματα τα οποία θα απαντηθούν ζωντανά, παρακαλούμε εγγραφείτε δωρεάν, εδώ: http://ow.ly/auxN50D9bOF

Αθηνά δημηγορούσα: Το έκθεμα του Ιανουαρίου στο Μουσείο της Νικόπολης

 

Στην άκρη της αίθουσας, πίσω από έναν λέοντα, με θαλασσί φόντο στέκει αγέρωχη και με το ένα χέρι πίσω από την μέση η Αθηνά τονίζει την κορμοστασιά της. Με ύφος λες και θα απαριθμήσει τα επιχειρήματά της η αρχαία θεά της Σοφίας μαγεύει τους επισκέπτες του πέτρινου Μουσείου της Νικόπολης.

 

Το άγαλμα Αθηνάς δημηγορούσης, το οποίο εκτιμάται ότι είναι του 2ου αι. μ.Χ. επιλέχθηκε ως έκθεμα του μήνα και πραγματικά ξεχωρίζει για την μετωπική απόδοση και την στάση της που δίνει βάση στο δεξί πόδι.

Το άγαλμα βρέθηκε ακέφαλο αλλά για καλή τύχη δική μας ώστε να μπορούμε σήμερα να θαυμάζουμε αυτό το έργο Τέχνης, χωρικός εντόπισε το κεφάλι και το παρέδωσε στους αρχαιολόγους.

 

Το δεξί χέρι λείπει από την σύνθεση  αλλά εκτιμάται ότι ήταν στραμμένο προς τα αριστερά και πάνω, ενώ είναι πιθανό να κρατούσε το δόρυ της.

Στην κεφαλή η θεά φορά το κορινθιακό κράνος και είναι ντυμένη με πέπλο και κοντό ιμάτιο. Ανάμεσα στο στήθος της ξεχωρίζει η αιγίδα διακοσμημένη με ανάγλυφα φίδια. Πιστεύεται ότι ήταν τοποθετημένη στην αγορά και γύρω της οι άνδρες αγόρευαν.

Οι αρχαιολόγοι την κατατάσσουν στον αγαλματικό τύπο γνωστό ως Vescavali (ναός στη Ρώμη) που αντιγράφει πρωτότυπο έργο πιθανότατα του γλύπτη Πραξιτέλη και χρονολογείται στο 330 π.Χ.

Μάλιστα, εξέλιξη αυτού του τύπου αποτελεί η χάλκινη Αθηνά Arezzo (ιταλική πόλη στην οποία αποκαλύφθηκε το 1541) που χρονολογείται στο 300-280 π.Χ.

Η αποκάλυψη του αγάλματος πιστοποιεί τη λατρεία της θεάς στη Νικόπολη, όπως και η απόδοσή της σε λυχνάρια, ειδώλια και νομίσματα.

Το 2008 η Αθηνά της Νικόπολης ταξίδεψε μαζί με το βάθρο της στο Arezzo της Ιταλίας για να παρουσιαστεί δίπλα στην Αθηνά Arezzo, στην περιοδική έκθεση με τίτλο “La Minerva di Arezzo”. Μπορείτε να παρακολουθήσετε τη διαδικασία μεταφορά της από το παλαιό -όπου βρισκόταν ακόμη τότε- Μουσείο της Νικόπολης, στο βίντεο στο youtube

Διαδικτυακός περίπατος- Τότε που οι Αθηναίοι τραγουδούσαν «Λαός και Κολωνάκι»

 

 Σε ένα διαδικτυακό περίπατο στην παλιά Αθήνα όταν το άσμα του Χιώτη και της Μαίρης Λίντα «Λαός και Κολωνάκι» κυριαρχούσε, μας καλούν το Greek Cultural Institute και το Μουσείο Σχολικής Ζωής την Κυριακή 17 Ιανουαρίου στις 17:00.

 Μαζί μας η γνωστή δημοσιογράφος Εμμανουέλα Νικολαΐδου ξετυλίγουμε το κουφάρι του χρόνου με τον θρυλικό «Απότσο» και τη μοναδική συλλογή από αφίσες.

Ο Στρατής Τσίρκας περιπλανιέται μέσα από τη «Χαμένη Άνοιξη», ο αστυνόμος Μπέκας ψάχνει τον ένοχο, ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης σχεδιάζει ένα μοναδικό συγκρότημα, τρεις μέλλοντες πρωθυπουργοί κάθονται στα μαθητικά τους θρανία, η πρώτη Ελληνίδα φεμινίστρια οραματίζεται και ιδρύει ένα Λύκειο, ο Φρανκ Σινάτρα πίνει ένα ακόμα Jack Daniels, o Σλίμαν στεγάζει τον έρωτα και τις συλλογές του, ο Παπαδιαμάντης δέχεται τελικά να τον φωτογραφίσουν, ο Φώτης Κρικζώνης φτιάχνει το διάσημο μαρτίνι του, ο Μανώλης Χιώτης τραγουδά με τη Μαίρη Λίντα, ο Χατζηχρήστος μοιράζει γάλα και ποιήματα και οι υπόλοιποι «παρελθόν, παρόν και μέλλον και τα ιδεολογικά τους, τα ξεπλένουν με ουζάκι στου Απότσου το μπαράκι»…

Μέσα από αυτή την περιπλάνηση αναζητούμε τα ίχνη γεγονότων και ανθρώπων. Θα περιηγηθούμε σε εμβληματικά κτίρια, όπως το «Ιλίου Μέλαθρον», θα ανακαλύψουμε πώς συνδέεται το Κολωνάκι με όλη τη σύγχρονη ελληνική δημοσιογραφία, θα δούμε πού εγκαταστάθηκε το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και ποιος σημερινός διάσημος δρόμος είχε ένα μάλλον κακόηχο όνομα, θα ζήσουμε την εποχή της Μπελ Επόκ και θα ζωντανέψουμε μια ολόκληρη εποχή μέσα από κείμενα και κινηματογραφικές ταινίες.

Για εκδήλωση ενδιαφέροντος συμπληρώστε τη φόρμα εδώ https://forms.gle/pUdkBaizMuNwW6c78

Περισσότερες πληροφορίες https://wp.me/p4fkZN-3kU