H Σοφία του Τραύματος, μια έκθεση κατάθεση Ψυχής στο Alma Mater

 

«Tραύμα» λέξη από το αρχαιοελληνικό «τιτρώσκω» που σήμερα σημαίνει «πληγώνω». Ο άνθρωπος τραυματίζεται συνήθως όταν βρίσκεται απέναντι σε πολύ στρεσογόνα γεγονότα και η ψυχοσύνθεση του  δεν είναι ατσαλωμένη ώστε να τα διαχειριστεί συναισθηματικά. Κάπως έτσι προκύπτουν  «ρήγματα» στον ψυχισμό του αλλά πιθανότατα «βουλιάζουν» η υποβόσκουν στο υποσυνείδητό του  επιφέροντας διαταραχές και πλήγματα στην ψυχική του υγεία.

Το Alma Mater σε συνεργασία με την επιμελήτρια-εικαστικό Πόλυ Γεωργακοπούλου και με 13 εικαστικούς καλλιτέχνες από την Ελλάδα, Κύπρο και Ουκρανία σας προσκαλούν να επισκεφθείτε την έκθεση “H Σοφία του Τραύματος” η οποία αποτελεί το κύριο γεγονός σε μία σειρά παράλληλων δράσεων στο πλαίσιο των θεματικών εκδηλώσεων του Alma Mater με θέμα PsychoARTx. Η έκθεση λαμβάνει χώρα στην Αθήνα,  Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2024 – Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2024 στο χώρο τέχνης και πολιτισμού Alma Mater (Εμμανουήλ Μπενάκη 62, Εξάρχεια, Αθήνα).

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα διεξαχθούν τη πρώτη μέρα, Παρασκευή 18 Οκτωβρίου ώρες 19:00 – 22:00. Η έκθεση περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και χειροτεχνίας.

Το PsychoARTx είναι νέος θεσμός που στοχεύει, κάθε χρόνο, να ορίσει μια κεντρική θεματολογία αξιοποιώντας την καλλιτεχνική έμπνευση και δημιουργία ως ερέθισμα για έναν εσωτερικό ψυχοθεραπευτικό διάλογο. Μέσα από μια σειρά δράσεων, κατά τη διάρκεια μιας ομαδικής έκθεσης για παράδειγμα, το κοινό έρχεται σε επαφή με ειδικότητες στον τομέα της ψυχικής υγείας, τους εικαστικούς που εκθέτουν και όλοι μαζί αναζητούν αποχρώσεις συναισθημάτων που αναδύονται και αποτυπώνονται στο έργο του κάθε καλλιτέχνη. 

Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια γέφυρα, μια σύνδεση ανάμεσα στην Τέχνη και την Ψυχή. Ένας θεραπευτικός δρόμος μέσω της Τέχνης. 

Εμπνευστές της ιδέας και πάλι μια ομάδα ανθρώπων: Άννα Ντίζου, Έλενα Τσιτσιγιάννη, Μάνος Νέτος,  Λεωνίδας Γληνός, Γιωργής Νέτος.

Οι συντελεστές της έκθεσης προσπαθούν να αναδείξουν τη σοφία του τραύματος – από το ασυνείδητο στο συνειδητό με γέφυρα την τέχνη. Η τέχνη αναδεικνύει τη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος να αντιμετωπίσει και να θεραπεύσει τα τραύματα. Ατυχήματα, ασθένειες, απώλειες, βία, παραμέληση, παιδική κακοποίηση είναι κάποιες μορφές τραύματος που αφήνουν αποτύπωμα σε φυσικό, ψυχικό επίπεδο ή και στα δύο ταυτόχρονα. Μέσα από την τέχνη εκφράζονται μύχια συναισθήματα, πληγές ανεπούλωτες της ψυχής που αναζητά αγωνιωδώς να εξωτερικεύσει και να απελευθερώσει  για να καθησυχαστεί και, στην καλύτερη εκδοχή, να λυτρωθεί. Πινέλα, χρώματα, σχήματα είναι τα εργαλεία που καθοδηγούν τη δημιουργικότητα η οποία κρύβει μέσα της πόνο, αγωνία, φόβο, θυμό, θλίψη, ματαίωση… στην αναγνώριση του εσωτερικού «τέρατος», κατά τον Φρόιντ. Με τα ίδια εργαλεία, επιτελείται  η κατανόηση και η επίλυση του τραύματος… Η τέχνη λειτουργεί ασυνείδητα ως ψυχοθεραπευτικό εργαλείο ανάσυρσης του τραύματος προσφέροντας έκφραση, ελπίδα, δύναμη και θεραπεία μέσω της αναγνώρισης του. Η μαγική της δύναμη μετουσιώνει το τραύμα και το μετατρέπεται σε μέρος της εξελικτικής πορείας του καλλιτέχνη προς τη συνειδητοποίηση και την ψυχική ίαση.

Συμμετέχουν οι εικαστικοί καλλιτέχνες: Άλκηστης Κελεσίδη, Δανάη Γεωργιάδου, Μαρία Παπά, Στέλλα Παπά, Αναστασία Μποζατζή, Σπύρος Παναγόπουλος, Ναθαναήλ Λιναρδής, Έρη Παπαδοπούλου, Mary Keen, Yana Liubarska, Μαρία Αλιμπέρτη, Εύα Γρυπάρη, Σοφία Σωτηροπούλου (Me Nero). 

Ώρες / Μέρες: 

 Παρασκευή (18/10) έως Κυριακή (27/10) 19:00 – 22:00 [Κυριακή (20/10),

 Τετάρτη (23/10) και Παρασκευή (25/10) ο χώρος δέχεται μόνο κατόπιν συνεννόησης στο 6972445353, λόγω παράλληλων δράσεων στα πλαίσια της PsychoARTx]. Είσοδος ελεύθερη.

«Διαδρομές» στην ART ZONE 42 GALLERY: Μια ευαίσθητη ματιά για τον Ηλεκτρικό της Αθήνας

 

«Γνωρίζεις εύκολα τους καημούς όταν γνωρίσεις τον κόσμο;

Το πέρασμα από τη λύπη στην άλλη λύπη

το ρίγισμα της ραχοκοκαλιάς και το ράγισμα της ψυχής

τη βορινή διαδρομή κάτω απ΄ τ΄ άστρα του σκορπιού; 

Βρίσκεις εύκολα τους στεναγμούς όταν μάθεις τους ανθρώπους.»

Τους στίχους του Σπύρου Ποταμίτη από το ποίημα «Ερωτηματικό» μου θύμισαν τα έργα του Θωμά Πατιού! Τόσο ρεαλιστικά και ποιητικά ταυτόχρονα, θυμίζοντας παλιές εικόνες αλλά και μεταμορφώνοντάς νέες και οικείς:  Παρατηρώντας τα έργα του στην έκθεση «Διαδρομές» στην ART ZONE 42 GALLERY  αναρωτήθηκα πόσες φορές δεν χρησιμοποιούμε τα ΜΜΜ χωρίς να παρατηρούμε τις υποδομές και τους ανθρώπους που τα χρησιμοποιούν, χαμένοι στα σύννεφα σκόνης της ρουτίνας μας. Βαδίζουμε από συνήθεια χωρίς να προσέχουμε τους άλλους γύρω μας και μπαίνουμε στους συρμούς αυτοματοποιημένα.

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Κι όμως ο Θωμάς Πατιός μας υπενθυμίζει ότι στους σταθμούς του τρένου αλλά και στα βαγόνια υπάρχει ζωή. Εδώ και 10 χρόνια, παρατηρεί, φωτογραφίζει και ζωγραφίζει συρμούς και σταθμούς. Το πάθος του για τα τρένα είναι τόσο μεγάλο, που ο καλλιτέχνης με την ευαίσθητη ματιά του ανήγαγε το θέμα των σταθμών του Ηλεκτρικού σε έργο Τέχνης και μας καλεί να  ρίξουμε ένα πιο  προσεκτικό βλέμμα στο μέσο που μας φιλοξενεί. Ο Θωμάς Πατιός μουεξήγησε ότι πρόκειται  για «αγαπημένο μέσο μεταφοράς» στο οποίο απολάμβανε  στο παρελθόν τις στιγμές του σύντομου «ταξιδιού» και τις τυχαίες συναντήσεις. Όπως μου περιέγραψε πάντα παρατηρούσε τους συρμούς απολαμβάνοντας την θέα από τα καφέ του Ηρακλείου.

 

Αστική παρατήρηση

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο καλλιτέχνης δεν «περιγράφει» τους σταθμούς ως τοπίο, αλλά αποδίδει το στιγμιότυπο  την ζωή στον δημόσιο χώρο.  Άξιο λόγου είναι και η απόδοση των φωτισμών μέρα και βράδυ, οι λάμψεις στην  ταμπέλα του σταθμού της Ομόνοιας, το παλιό περίπτερο που προσέλκυε κόσμο που διάβαζε τους τίτλους τον εφημερίδων. Ο καλλιτέχνης λειτούργησε ως αστικός παρατηρητής, σαν ανθρωπογεωγράφος καταγράφοντας συμπεριφορές και νοοτροπίες κατά τις μετακινήσεις του πληθυσμού της πόλης, ενώ απέδωσε τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στυλ που χαρακτηρίζουν διαφορετικές περιόδους κατασκευής των σταθμών, ακόμη και τα γκράφιτι  που αποτελούν ένα ιδιαίτερο αστικό στοιχείο.

Μνήμες και βιώματα

Περιδιαβαίνοντας την έκθεση στάθηκα στον Σταθμό του Πειραιά, παρατήρησα τα παλιά συστήματα ελέγχου και γύρισα 10 χρόνια πίσω.  Στάθηκα στον σταθμό της Κηφισιάς και ανακάλεσα παιδικές μνήμες με την άμαξα αλόγων να στέκουν απέξω. Θαύμασα μια άλλη σκηνή από την περίοδο της πανδημίας covid που όλοι φορούσαμε μάσκες. 

Παρατηρώντας τα έργα θυμάμαι μνήμες προσωπικές αλλά και συλλογικές. Όπως μου εξήγησε και ο καλλιτέχνης ήταν πολύ προσεκτικός στην επιλογή και ανάδειξη του θέματος αναλογιζόμενος το συλλογικό τραύμα και πένθος για το δυστύχημα των Τεμπών. Πρόθεσή του ήταν να καταγράψει τις διαδρομές και την ανθρώπινη εμπειρία,την κοινωνικοποίηση που δείχνει να χάνεται αφού πλέον οι περισσότεροι επιβάτες κρατούν ένα κινητό και χάνονται σε τεχνητούς κόσμους.

 «Με σεβασμό και αγάπη για τον Ηλεκτρικό , τα έργα μου προσπαθούν να αποτυπώσουν  την καρδιά αυτής  της διαχρονικής εμπειρίας, η οποία συνδέει το παρελθόν με το παρόν και μας υπενθυμίζει  την κοινή μας πορεία  μέσα στον χρόνο» γράφει ο κ. Πατιός στο συνοδευτικό κείμενο της έκθεσης.

 

«Οι αστικές διαδρομές του Θωμά Πατιού αποπνέουν μια αίσθηση προσμονής  και λησμονιάς. Παρατηρώντας  τα κινούμενα βαγόνια  του ΗΣΑΠ  και τους σταθμούς  της πόλης, αυτό που θέλει να αποτυπώσει  ο εικαστικός στον καμβά  είναι η μετακίνηση , ο φευγαλέος χρόνος, οι στιγμές  που περνάνε  και οι σκέψεις που έρχονται  κατά την αναμονή  καθώς επίσης και η φαινομενική σύνδεση  μεταξύ ανθρώπων  που συναντώνται σε αυτά(..)» γράφει η  ιστορικός Τέχνης, curator ιδιοκτήτρια γκαλερί  Τζωρτζίνα Θέου.

 

Έως 26 /10

Λ. Βασιλέως Κωνσταντίνου 42

 

Κυανές Παναγίες Ουράνια Περιρρέουσες...μια έκθεση για την ψυχή και το πνεύμα

 

Έντονα βλέμματα, γαλήνιες μορφές, κατάνυξη, μυσταγωγία… οι «Κυανές Παναγίες Ουράνια Περιρρέουσες» της Λίδας Δίδου είναι άκρως συγκινητικές. Σαν πνεύματα σε ελκύουν και σου αποπνέουν ευαισθησία και αγαλλίαση. Τα έργα της καταδεικνύουν ότι η υλικότητα της Τέχνης δεν περιορίζει την ανάγκη της Ψυχής για πνευματικότητα.

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Περιδιαβαίνοντας την έκθεση «Κυανές Παναγίες Ουράνια Περιρρέουσες» στην Ολυμπιακή Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Αμαρουσίου αναλογίζομαι πως η  απεικόνιση της Παναγίας πάντα ενέπνεε ως θέμα τους καλλιτέχνες, ακόμη και η απόδοση των ενδυμάτων της  στην Ιστορία της Τέχνης είχε λάβει συμβολικές διαστάσεις . Στόχος τους ήταν να αναδείξουν και μεταδώσουν στον θεατή πνευματικές αλήθειες. Από την «Annuciation» του EL Greco,  την «Virgin of the Rocks» του Leonardo Da Vinci , την «Sistine Madonna» του Ραφαήλ , έως την Pietta του Michelangelo Buonarroti  στα έργα αποδόθηκε η ένταση της Πίστης, ο Σεβασμός στο πρόσωπό της και η Ιερότητα ως συμβόλου της μητρικής αγάπης και της πνευματικής αφοσίωσης.

Στην περίπτωση της Λίδας Διόδου υπάρχει και ο συνδετικός κρίκος της ενασχόλησης με την Αγιογραφία. Άλλωστε, οι βυζαντινές καταβολές στην απόδοση των μορφών είναι φανερές. Οι μορφές μέσα σε καταγάλανο αφαιρετικό σκηνικό που κάνει τον θεατή να πιστεύει ότι η «αφήγηση» της καλλιτέχνιδος κινείται στον ουρανό ή στη σφαίρα της πνευματικότητας καθώς οι μορφές δεν έχουν σκιές, αλλά είναι έμπλεες του φωτός. Η περιορισμένη χρωματική παλέτα στους μπλε τόνους δεν ενοχλεί το βλέμμα γιατί το συναίσθημα επικρατεί: Η μορφή της Παναγίας είναι δακρυσμένη και αποδίδεται πιο κοντά στην  ανθρώπινη υπόσταση, είναι εδώ για να σε ακούσει  άνθρωπε-θεατή. Γίνεται η αγαθή μορφή που θα ήθελε να μεταμορφωθεί και το ανθρώπινο πνεύμα, να συγχωρεθεί για να κερδίσει τον  Παράδεισο.

Κοιτάζοντας τις «Γαλάζιες Παναγίες» της Λίδας Διδου, νιώθω ότι φέρνουν πιο κοντά μας  τη γυναίκα και τη μητέρα όλων, το σύμβολο που πονά για τα σημερινά δεινά της ανθρωπότητας, τα θύματα του πολέμου και της μετανάστευσης, τα αθώα παιδιά που χάνονται. Οι μορφές αυτές ξεπερνούν την θρησκευτικότητα γίνονται οικείες και έχουν ένα πανανθρώπινο μήνυμα να μας δώσουν.  

 

 Η αποτύπωση των μορφών αλλά και ο συνδυασμός με άλλα έργα στα οποία απεικονίζονται αγγελικές μορφές δημιουργούν αισθήματα αισιοδοξίας ότι παρά το σημερινό σκοτάδι στο τέλος το καλό θα επικρατήσει σε αυτόν το πλανήτη. Μακάρι όλοι οι επισκέπτες να νιώσουν το εσωτερικό μήνυμα της αφύπνισης να αγωνιστούμε για ένα πιο καλό, ψυχικά όμορφο κόσμο, με θετική ενέργεια. 

Ας ελπίσουμε ότι  η «επίγεια προσευχή» μέσω της Τέχνης που επιχειρεί η καλλιτέχνης  δεν θα χαθεί στην αστερόσκονη του σύμπαντος και θα φθάσει σε κάθε γωνιά του τουλάχιστον του δικού μας πλανήτη για να επικρατήσει η αγάπη.

Εσύ έχεις βρει το Alter Ego σου; Μια έκθεση για την αυτογνωσία και την υπαρξιακή ανησυχία

 

Τι θα πει αυτογνωσία; Πως τα βρίσκω με τον εαυτό μου; Τελικά ποιος είμαι; Υπαρξιακά ερωτήματα «γεννά» στον θεατή η έκθεση  της Σμαράγδας Παπούλια «Alter Ego» στην  Γκαλερί Χατζηκυριάκος-Γκίκας της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης.

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Σε μια σειρά έργων που πραγματεύεται το δίπολο «εγώ» και ο «εαυτός» μου, η καλλιτέχνης μας καλεί σε μια κατάδυση στο ασυνείδητο και σε μια ειλικρινή συνομιλία με τον εαυτό μας. Άνθρωποι που έχουν υποβάλλει τον εαυτό τους στην διαδικασία της ψυχοθεραπείας μπορούν να καταλάβουν σε βάθος την εναγώνια αυτή αναζήτηση της αλήθειας! «Είμαι αυτό που βλέπουν οι άλλοι ή αυτός που γνωρίζω εγώ μέσα μου;»

 

Στην πραγματικότητα η καλλιτέχνης μας περιγράφει μέσα από ολόσωμα πορτραίτα μορφών σε διάφορες ηλικίες ότι «Εγώ κι ο εαυτός μου συνυπάρχουμε».  Για το σκοπό αυτό επιστρατεύει την ποίηση, ενώ αξιοποιεί περίπλοκα μοτίβα και μορφές από το ζωικό βασίλειο, δημιουργώντας μου την εντύπωση ότι πρόκειται για προσωπικά σύμβολα.

 

Η καλλιτέχνης «ντύνει» τις περισσότερες μορφές με μπλε χρώμα που δηλώνει ότι αγαπά και τις τοποθετεί, θαρρείς σε τοπία σκηνοθετημένα. Οι πρωταγωνιστ΄΄ες προβάλλουν εμφατικά στο κέντρο του πίνακα.

Άλλες φορές είναι περισσότερες από δυο και μοιάζουν να «πολλαπλασιάζονται» ή να κινούνται γύρω από έναν άξονα.  Σε άλλα έργα έχω την εντύπωση ότι η κ. Παπούλια υιοθέτησε την φιλοσοφία της φωτογραφικής μηχανής που με ανοιχτό το κλείστρο καταγράφει όλη την κίνηση του απεικονιζόμενου.  Οι μορφές αυτές σχεδόν ίδιες, έχουν ένα ιδιαίτερο δέσιμο μεταξύ τους, έναν άλυτο δεσμό.  Αγάπησα ιδιαίτερα εκείνες τις γυναικείες μορφές που  αναδύονται και βγαίνουν από την πατριαρχικό σκιά, αλλά και έργα όπως είναι οι  «Δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος», «Δυο κοκκινοσκουφίτσες»,  «Μερικές φορές εύχομαι να ήμουν δυο». Φυσικά θαύμασα τις δυο Φρίντες με τα «αποστάγματα» ζωής της μεγάλης καλλιτέχνιδας.

 

Στις μορφές αυτές λάτρεψα το καθηλωτικό τους βλέμματα, σε κάποια έργα αναγνώρισα επιρροές στα ενδύματα από το απεικονιστικό στυλ του Κλιμτ. Το βλέμμα  όμως παρατήρησα ότι είναι άλλοτε θυμωμένο, άλλοτε διερευνητικό ή μελαγχολικό, συχνά ερωτικό. Τα έργα της κ. Παπούλια μοιάζουν να απορούν για την ανθρώπινη ύπαρξη και τη θέση της στον σύγχρονο κόσμο.

 

 

 

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης: «Αυτό το βαθιά ανθρωποκεντρικό σύνολο έργων της αντιπροσωπεύει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την προσωπική της αναζήτηση, για το ουσιαστικό περιεχόμενο του ανθρώπινου βίου, και ταυτοχρόνως οπτικοποιεί την ανησυχία κάθε συνειδητοποιημένης προσωπικότητας της εποχής μας και του παγκοσμιοποιημένου κόσμου μας, που αγωνιά να επαναπροσδιοριστεί στο τρέχον, ευμετάβλητο πλαίσιο αναφοράς. Κατά τούτο, τα πολλαπλά και πολυεπίπεδα πορτραίτα της, αποτελούν καθαρό παράγωγο της εποχής μας, της κρίσης ταυτότητας, της έμφυλης συζήτησης, του φεμινισμού και της συμπερίληψης».

Γκαλερί Χατζηκυριάκος-Γκίκας της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης (Μασσαλίας 22, Αθήνα)

Έως τις 15 Οκτωβρίου 2024.

 

 

Distance Matter: Έκθεση του Παύλου Καραμαρούδη στην αίθουσα τέχνης Έκφραση – Γιάννα Γραμματοπούλου

  

Ελεύθερη πινελιά, χρωματικές κηλίδες και εξπρεσιονιστική ένταση...Η αίθουσα τέχνης Έκφραση – Γιάννα Γραμματοπούλου φιλοξενεί την πρώτη ατομική έκθεση του νεαρού καλλιτέχνη Παύλου Καραμαρούδη με τίτλο Distance Matter.

Ο Ιστορικός της Τέχνης Γιάννης Μπόλης τονίζει ότι «Το στέγαστρο στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας αποτέλεσε το ερέθισμα για τον Παύλο Καραμαρούδη για μια εκτεταμένη ενότητα έργων, περνώντας από πολύ μικρά σχέδια-μελέτες σε άσπρο-μαύρο σε συνθέσεις μεγάλων διαστάσεων σε χρώμα. Δουλεμένα εκ του φυσικού και από απόσταση, στο μεταίχμιο αναπαράστασης και αφαίρεσης, τα σχέδια διακρίνονται για την αμεσότητα της απόδοσης του θέματός τους, που επαναλαμβάνεται εμμονικά, δομούνται πάνω στην αρχιτεκτονική του φωτός και της σκιάς με το χρώμα να κινείται με ευχέρεια μέσα στους τόνους του μαύρου και των γκρίζων, σε ένα συνεχές παιχνίδι εναλλαγών και, ταυτόχρονα, σε ευθεία αντιστοιχία με συναισθηματικές καταστάσεις.

 Ο ζωγράφος απεικάζει τη ζωτική του σχέση με τον κόσμο, μεταγράφει την οπτική πραγματικότητα μέσα από εικαστικές αξίες ανάλογα, όπως χαρακτηριστικά τονίζει, με τη διάθεση και τις ανάγκες του, «πότε με τρυφερότητα και με αγάπη, πότε με φόβο, με εκτόνωση, με θυμό», αντανακλώντας έναν εσωτερικό τρόπο βίωσης της πραγματικότητας, έναν ιδιαίτερο ψυχισμό.

Το θέμα, καθώς οι σπουδές αυξάνουν σε αριθμό, αποκτάει αναπάντεχα μια απροσδόκητη διάσταση, φορτισμένη συγκινησιακά για τον ίδιο, μια διάσταση σχεδόν μεταφυσική. Μια παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία, που βρίσκει καθώς δουλεύει τα σχέδια, απεικονίζει τη μητέρα του να ποζάρει σε μικρή ηλικία στο ίδιο σημείο που αυτός καθημερινά περνάει ατελείωτες ώρες ζωγραφίζοντας. Μια φωτογραφία που μοιάζει να κλείνει τον κύκλο των μικρών σχεδίων. Απόσταση-εγγύτητα, παρουσία-απουσία, ζωή, απώλεια, αγάπη. Στις μεγάλων διαστάσεων συνθέσεις του με το ίδιο θέμα, η πυκνή και ελεύθερη πινελιά, οι χρωματικές κηλίδες και η εξπρεσιονιστική ένταση δημιουργούν ρευστούς, παλλόμενους χώρους, ενώ σταδιακά η απομάκρυνση από κάθε παραστατική αναφορά του δίδει τη δυνατότητα να επικεντρωθεί στον ρυθμό, στην κίνηση, στη ματιέρα, στην εκφραστικότητα του χρώματος σε συνθέσεις όπου ο δυναμισμός της χειρονομίας κυριαρχεί δημιουργώντας αναγλυφικούς σχηματισμούς πάνω στη ζωγραφική επιφάνεια.

Η διαλεκτική και, παράλληλα, αντιθετική σχέση ανάμεσα στα σχέδια και στις ζωγραφικές συνθέσεις ως προς το μέγεθος, την τεχνική ή το υλικό είναι πρωταρχικό ζητούμενο για τον Παύλο Καραμαρούδη, ο οποίος υπερασπίζεται τις ανανεωμένες δυνατότητες της ζωγραφικής με δύναμη, ευαισθησία και αλήθεια.»