Λιγότερο
γνωστός σήμερα σε σχέση με άλλους καλλιτέχνες της ευρωπαϊκής ζωγραφικής, ο Giovanni Antonio Canal (Τζοβάννι Αντόνιο Κανάλ) (1697 -1768) ή Καναλέττο, ήταν Βενετός ζωγράφος της εποχής του ροκοκό, ο οποίος διακρίθηκε ιδιαίτερα στη
ζωγραφική τοπίων.
Ο Καναλέτο ήταν γιος του Μπερνάρντο Κανάλ (απ' όπου προέρχεται το
προσωνύμιο «Καναλέττο» = μικρό κανάλι) και της Αρτεμισία Μπαρμπιέρι. Πρώτοι
δάσκαλοί του στη ζωγραφική υπήρξαν ο πατέρας του, ο οποίος ήταν επαγγελματίας
ζωγράφος θεατρικών σκηνών, και ο αδελφός του.
Του Ανδρέα Αναγνωστόπουλου
Σταδιακά, ο Καναλέττο ανέλαβε την
εργασία του πατέρα του, αλλά το 1719-20 ύστερα από μια επίσκεψή του στη Ρώμη, επηρεάστηκε έντονα από την εργασία του ζωγράφου
τοπίων Τζοβάνι Πάολο Πανίνι και αποφάσισε να μεταβληθεί σε ζωγράφο τοπίων.
Περίπου στα 1723 άρχισε να ζωγραφίζει
καθημερινές σκηνές και εικόνες της πόλης του, πίνακες στους οποίους επικρατούν
ισχυρές αντιθέσεις φωτός και σκιάς. Την περίοδο αυτή ζωγραφίζει έναν από τους
πλέον γνωστούς πίνακές του, τον Περίβολο του λιθοδόμου ( το έργο αυτό βρίσκεται σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη
του Λονδίνου, National Gallery).
Ο σπουδαίος Βενετός καλλιτέχνης μαθήτευσε κοντά στο ζωγράφο τοπίων Λούκα Καρλεβάρις, τον
οποίο όμως σύντομα ξεπέρασε. Έτσι, το 1725, ο ζωγράφος Αλεσάντρο Μαρκεζίνι, ο
οποίος αγόραζε πίνακες για ιδιωτικές συλλογές, πληροφορήθηκε ότι υπάρχουν δύο
ακόμη «απόψεις της Βενετίας, καλύτερες από αυτές του Καρλεβάρις...».
Σύμφωνα με τους κριτικούς τέχνης, η
πρώιμη περίοδος του Καναλέττο θεωρείται και η καλύτερη: Ζωγράφιζε απευθείας στο
ύπαιθρο, χωρίς επεξεργασία στο στούντιο. Όλα του όμως τα τοπία χαρακτηρίζονται
από μεγάλη ακρίβεια.
Πολλά έργα του Καναλέττο πωλήθηκαν σε
Άγγλους συλλέκτες με τη μεσολάβηση του Τζόζεφ Σμιθ, ο οποίος το 1744 διορίστηκε
πρόξενος της χώρας του στη Βενετία. Αυτός ήταν ο «ατζέντης» του ζωγράφου
και τον βοήθησε να πωλήσει πολλούς πίνακες σε Άγγλους συλλέκτες.
Η πορεία του Καναλέττο ανακόπηκε
προσωρινά λόγω του Πολέμου της Αυστριακής διαδοχής, καθώς αυτή η σύρραξη μείωσε
δραματικά τον αριθμό των Άγγλων επισκεπτών στη Βενετία. Ο Καναλέττο αποφάσισε
έτσι να μεταβεί στο Λονδίνο για να είναι πολύ πιο κοντά στους
αγοραστές των έργων του.
Στη βρετανική πρωτεύουσα παρέμεινε
μέχρι το 1755 και δημιούργησε πολλές απόψεις του Λονδίνου, καθώς και
απεικονίσεις πύργων και κάστρων που του παράγγελλαν οι πελάτες του.
Καθώς οι πίνακές του δεν είχαν την ίδια
δύναμη με αυτούς που είχε ζωγραφίσει στην πατρίδα του, το έργο του άρχισε να
πάσχει από συχνές επαναλήψεις, σε σημείο που ο κριτικός τέχνης Τζορτζ Βέρτσιου
να ισχυριστεί ότι ο ζωγράφος που υπέγραφε «Καναλέττο» ήταν κάποιος απατεώνας! Ο
Καναλέττο αναγκάστηκε να κάνει δημόσια επίδειξη της ζωγραφικής του, αλλά η φήμη
του δεν αποκαταστάθηκε ποτέ πλήρως.
Επιστρέφοντας στη Βενετία, ο Καναλέττο
συνέχισε να ζωγραφίζει και, το 1763, εξελέγη μέλος της Ακαδημίας της Βενετίας.
Ο καλλιτέχνης ζωγράφιζε τότε βασισμένος σε παλιά του σχέδια, ωστόσο κάποια από
τα έργα αυτής της περιόδου είναι πρωτοποριακά ως προς τη σύνθεσή τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο επίσης
Βενετός ζωγράφος Μπερνάρντο Μπελόττο, ανιψιός και μαθητής του Καναλέττο,
αναφέρεται επίσης ως «Καναλέττο» στη Πολωνία και τη Γερμανία.
Πηγές
Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας,
κατάλογος LIBRIS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου