«Της Λυγερής το φόρεμα, της νύφης το φουστάνι»: Οι κεντρίστες περιγράφουν την γυναικεία ταυτότητα

Η  έκθεση «Της Λυγερής το φόρεμα, της νύφης το φουστάνι» θα φιλοξενηθεί από τις 6 Φεβρουαρίου έως τις 16 Μαρτίου 2025 στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» Δήμου Αθηναίων, σε συνεργασία με το Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας «Γιώργος και Λένα Γουργιώτη».

 

Πρόκειται για έκθεση ενός αφηγηματικού κεντήματος, το οποίο ως ιδέα εμπνεύστηκαν η αρχαιολόγος, λαογράφος και επιστημονική διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας - Γιώργος και Λένα Γουργιώτη Φανή Καλοκαιρινού, και η εικαστικός Ιφιγένεια Σδούκου, προτείνοντας σε σύγχρονες Λαρισαίες, ταλαντούχες κεντήστρες να περιγράψουν την πολυήμερη προετοιμασία του γάμου στην ελληνική παραδοσιακή κοινότηταΘα παρουσιαστούν 16 έργα κεντητικής, καθένα από τα οποία εστιάζει σε ένα στιγμιότυπο, αποτελώντας όμως ένα ενιαίο έργο λαϊκής τέχνης με ροή και συνέχεια στις αφηγηματικές εικόνες. 

 Ο γάμος είναι μία από τρεις διαβατήριες τελετές του ανθρώπινου βίου, ένας σταθμός της ζωής, στο οποίο το άτομο οφείλει να ακολουθήσει προφυλάξεις, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους κινδύνους, που τυχόν θα παρουσιαστούν κατά την κρίσιμη μετάβαση από τη μία κατάσταση στην άλλη, δηλαδή από την κατάσταση του ελεύθερου βίου στον έγγαμο.

Δίνοντας έμφαση στην πλευρά της νύφης, τις σκηνές διατρέχουν διακοσμητικά μοτίβα και σύμβολα, όπως είναι πετεινάρια, ρόδια, μήλα, κουκουνάρια και φεγγάρια, εμπνευσμένα από τα γονιμικά σύμβολα που κεντιούνται στη νυφική φορεσιά και ιδιαίτερα στο πουκάμισο. Το πουκάμισο αποτελεί το κατεξοχήν ιερό τμήμα της, καθώς έρχεται σε επαφή με το σώμα της γυναίκας, που εκείνη τη στιγμή αφενός πρέπει να προστατευθεί, διαβαίνοντας το κατώφλι του νέου κοινωνικού ρόλου, αφετέρου να της δοθεί το χάρισμα της γονιμότητας.

 

Οι Λαρισαίες κεντήστρες θέλησαν να αγγίξουν και κοινωνικά ζητήματα, τον σχολιασμό της συλλογικής μας ιστορίας, θίγουν ζητήματα που αφορούν τη θέση της γυναίκας, το θέμα της προίκας, την ανισότητα… άλλοτε με χιούμορ, άλλοτε με σάτιρα, θυμό ή και νοσταλγία... χρησιμοποίησαν τη λαϊκή τέχνη της κεντητικής ως μέσο αφήγησης της γυναικείας ταυτότητας και μνήμης αυτών.

Εκδήλωση - αφιέρωμα 

Στο πλαίσιο της έκθεσης του αφηγηματικού κεντήματος, την Κυριακή 9 Μαρτίου στις 12.00, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση - αφιέρωμα στην προσφορά τριών σπουδαίων γυναικών στον νεότερο ελληνικό πολιτισμό.

Αγγελική Χατζημιχάλη (1895-1965, συμπλήρωση εξήντα χρόνων από τον θάνατό της)

Ομιλήτρια: Σταυρούλα Πισιμίση, λαογράφος, υπεύθυνη του Μουσείου

Λένα Γουργιώτη, ιδρύτρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας (επέτειος των 50 χρόνων λειτουργίας του Μουσείου)

Ομιλήτρια: Φανή Καλοκαιρινού, αρχαιολόγος, λαογράφος-επιστημονική διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας- Γιώργος και Λένα Γουργιώτη

Αθηνά Ταρσούλη, λαογράφος-ζωγράφος και συγγραφέας, (1884-1975, συμπλήρωση πενήντα χρόνων από τον θάνατό της)

Ομιλητής: Νίκος Καρράς, οικονομικός και πολιτικός επιστήμων-συγγραφέας, Πρόεδρος του Σωματείου Φίλων Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού

Χαιρετισμό θα απευθύνει η πρόεδρος του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων, Ελένη Ζωντήρου.

Θα ακολουθήσει ξενάγηση.

Επιμέλεια έκθεσης: Σταυρούλα Πισιμίση, λαογράφος, υπεύθυνη του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» του Δήμου Αθηναίων

Η έκθεση

Διάρκεια έκθεσης: 6 Φεβρουαρίου - 16 Μαρτίου 2025

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη - Παρασκευή 11:00 - 16:00, Σάββατο - Κυριακή 10:00 -15:00, Δευτέρα κλειστά

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» Δήμου

Αθηναίων: Αγγ. Χατζημιχάλη 6, Πλάκα

Πληροφορίες: 210 3243972, 210 3243987