Το Σπίτι της Αγίας Φιλοθέης: Ένα σπάνιο αρχοντικό στην καρδιά της Πλάκας

 Ανάμεσα στα στενά της Πλάκας, εκεί που η αρχαία και η νεότερη ιστορία της Αθήνας συνυπάρχουν, στέκει ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα αστικά κτίρια της μεσαιωνικής περιόδου: το πατρικό σπίτι της Αγίας Φιλοθέης. Το αρχοντικό της οικογένειας Μπενιζέλου δεν είναι μόνο τόπος μνήμης για την προστάτιδα των Αθηνών, αλλά και μοναδικό δείγμα της οικιστικής αρχιτεκτονικής του 16ου αιώνα στην πρωτεύουσα. 

 Ένα αρχιτεκτονικό απολίθωμα της Τουρκοκρατίας

Σε αντίθεση με τα περισσότερα οθωμανικά κτίρια της Αθήνας που καταστράφηκαν ή αλλοιώθηκαν μετά την Επανάσταση του 1821, το σπίτι της Αγίας Φιλοθέης διασώθηκε σχεδόν ακέραιο. Πρόκειται για το μοναδικό σωζόμενο οικιστικό κτίριο της Οθωμανικής περιόδου στο ιστορικό κέντρο της πόλης, σύμφωνα με ιστορικές και αρχιτεκτονικές πηγές.

Το εντυπωσιακά καλοδιατηρημένο διώροφο αρχοντικό διαθέτει χαρακτηριστικά της εποχής, όπως:Ξύλινο χαγιάτι σε σχήμα Τ, κλειστό εξώστη (σαχνισί), εσωτερική αυλή με μαρμάρινη στοά, οντάδες με τζάκια και ξύλινα ταβάνια,  υπόγειο με ίχνη παλαιότερων κατασκευών.

Η αρχιτεκτονική του συνδυάζει βυζαντινά και οθωμανικά στοιχεία, ενώ η διαρρύθμιση του εσωτερικού αποτυπώνει τον τρόπο ζωής των εύπορων χριστιανικών οικογενειών της εποχής.

 Από κατοικία σε μουσείο πολιτισμού και πίστης

Το κτίριο αποκαταστάθηκε με σεβασμό στην ιστορικότητά του και λειτουργεί σήμερα ως μουσείο υπό την αιγίδα της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και της «Αποστολής». Εκεί παρουσιάζεται η ζωή και το έργο της Αγίας Φιλοθέης, η οποία αφιερώθηκε στην παιδεία, τη φιλανθρωπία και την προστασία των γυναικών κατά την Τουρκοκρατία.

 Ένα σπάνιο παράθυρο στην Οθωμανική Αθήνα

Η σημασία του σπιτιού δεν περιορίζεται στη θρησκευτική του αξία. Σε μια πόλη στην οποία τα περισσότερα οθωμανικά μνημεία (όπως ο μεντρεσές, τα χαμάμ και τα τζαμιά) είτε κατεδαφίστηκαν είτε μετατράπηκαν σε άλλες χρήσεις, το σπίτι της Αγίας Φιλοθέης αποτελεί ζωντανό τεκμήριο της αστικής ζωής στην Οθωμανική Αθήνα.

 Η επίσκεψη στο σπίτι της Αγίας Φιλοθέης είναι μια σπάνια ευκαιρία να δεις πώς έμοιαζε η Αθήνα πριν τον νεοκλασικισμό, μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορία της πόλης