Μιχάλης Κουρούβανης: “Όλοι μας είμαστε μάγοι, αν το θέλουμε”

Υπάρχουν ιστορίες που τις διαβάζεις και κλείνοντας και την τελευταία σελίδα, έχουν ήδη περάσει στη λήθη και μένουν για πάντα στη βιβλιοθήκη χωρίς να ανοιχτούν ποτέ ξανά. Υπάρχουν όμως και οι άλλες ιστορίες. Εκείνες που τις θυμάσαι όσα χρόνια κι αν περάσουν και που με κάθε τους λέξη και φράση δίνουν πνοή στο όνειρο. Εκείνες που σε παίρνουν τρυφερά από το χέρι και σε ταξιδεύουν σε χώρες μακρινές και παραμυθένιες, όπου συναντάς νεράιδες και μάγους που θυσιάζουν το όνομά τους στο όνομα μιας μεγάλης αγάπης που κάνει τον κόσμο ομορφότερο και όλα τα αστέρια να λάμπουν πιο φωτεινά στην αγκαλιά του ουρανού. Τέτοιες ιστορίες κάνουν το γύρο του κόσμου, ξυπνούν τις πεταλούδες καταμεσής του χειμώνα, φέρνουν το χαμόγελο στα χείλη των παιδιών και κάνουν τους μεγάλους να πιστεύουν ξανά στη μαγεία των παραμυθιών. Κάπως έτσι αισθάνθηκα διαβάζοντας πρόσφατα την “Ιστορία του μάγου χωρίς όνομα”, του Μιχάλη Κουρούβανη, ενός συγγραφέα που μεγάλωσε ακούγοντας τα παραμύθια της γιαγιάς και παίζοντας στο περιβόλι της φύσης, δίπλα στα λουλούδια, τα ξέφωτα και τα ποτάμια.“Ο άνθρωπος μπορεί να κάνει θαύματα για χάρη της αγάπης”, μου εκμυστηρεύεται μεταξύ άλλων και συνεχίζει, “Χωρίς θέληση δεν γίνεται τίποτα. Όλα μπορούν να γίνουν αν το θέλουμε, όσο χρόνο κι αν μας πάρει. Αν αποτύχουμε, σημαίνει πως δεν το θέλαμε πολύ”. Και έχει απόλυτο δίκιο. Ας πάρουμε λοιπόν το μαγικό μας ραβδάκι και ας δημιουργήσει ο καθένας μας το δικό του προσωπικό ξέφωτο. Εκεί που όλα τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα και που κάθε μας βήμα μας φέρνει όλο και πιο κοντά στην αληθινή αγάπη…

      

Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά

“…μεγάλωσε ακούγοντας τα παραμύθια της γιαγιάς και πλάθοντας με τη    φαντασία του κόσμους…”, διαβάζουμε στο βιογραφικό που συνοδεύει το βιβλίο σας “Η ιστορία του μάγου χωρίς όνομα”, που αποτελεί την πρώτη σας συγγραφική προσπάθεια. Πόσο καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν στη ζωή σας ως ενήλικα τα παραμύθια που ακούγατε ως παιδί; Διαβάζουν σήμερα το ίδιο συχνά οι γιαγιάδες, παραμύθια, στα εγγόνια τους;

Ακούγαμε διάφορες ιστορίες από την γιαγιά, είτε ήταν τα βιώματά της, είτε παραμύθια που έβγαζε από το μυαλό της εκείνη τη στιγμή. Είχαν ψυχαγωγικό χαρακτήρα και ήταν ένας τρόπος να καθόμαστε φρόνιμοι τα μεσημέρια. Μεγάλωσα σε χωριό και σε ένα περιβάλλον όπου μπορούσα να ζήσω πολύ πιο ελεύθερος απ’ ό,τι αν ζούσα σε μια πόλη. Ταυτόχρονα όμως οι κίνδυνοι ήταν αρκετοί και αυτό μπορώ τώρα να το καταλάβω. Τριγυρνούσαμε κρυφά στα ποτάμια για ψάρεμα και πολλές φορές εξερευνούσαμε εδώ κι εκεί ψάχνοντας θησαυρούς και πολλά άλλα. Φαντάσου, λοιπόν, πως συχνά ακούγαμε ιστορίες για αερικά που μπορούσαν να μας μαγέψουν, νεράιδες που βγαίνουν τα μεσημέρια στα ποτάμια και αρπάζουν παιδιά ακόμα και πνεύματα που φανερώνονταν, όταν βασίλευε ο ήλιος. Πολλές φορές, οι μεγάλοι, πλάθουν με το μυαλό του ιστορίες για να μας προστατέψουν. Η φαντασία μας οργίαζε, τουλάχιστον η δική μου πάρα πολύ. Θεωρώ πως έπαιξαν σημαντικό ρόλο τα παραμύθια που άκουγα και διάβαζα ως παιδί, ακόμα και τώρα. Δεν ξέρω αν οι γιαγιάδες διαβάζουν ή λένε παραμύθια στα παιδιά, ούτε αν αυτά είναι πρόθυμα να ακούσουν. Είναι τόσα πολλά αυτά που τραβούν την προσοχή των ανθρώπων, και ειδικά των παιδιών, στις μέρες μας.

Τι ήταν αυτό που πυροδότησε στο μυαλό και στην ψυχή σας τη γέννηση ενός τόσο πρωτότυπου και ξεχωριστού παραμυθιού για μικρούς και μεγάλους, όπως είναι η εν λόγω ιστορία;

Ο “μάγος χωρίς όνομα” γεννήθηκε ύστερα από πολλές αράδες γράμματα και αναφέρεται σαν θρύλος σε ένα μυθιστόρημα, που τοποθετείται χρονικά πολλές δεκαετίες αργότερα. Έπρεπε να ξεκινήσω με αυτά που είχα στο μυαλό μου, γι’ αυτό και δημιούργησα το περιβάλλον και τους χαρακτήρες, όπως τα είχα σκεφτεί μέχρι εκείνη τη στιγμή. Με λίγα λόγια, ένα περιβάλλον που κυριαρχεί ο φόβος και το κακό με την μορφή μιας μάγισσας, και έναν ήρωα όπου θα προσπαθήσει να ελευθερώσει τον κόσμο από την τυραννία της. Καθώς ο καιρός περνούσε, η ανάγκη να δημιουργήσω μια αρχή για όλα αυτά, όλο και μεγάλωνε. Ταυτόχρονα, μεγάλωνε και η ανάγκη για κάτι διαφορετικό,  στα ίδια όμως “χρώματα”. 

Κάπου όμως, ύστερα από ενάμιση περίπου χρόνο, οι ιδέες μου στέρεψαν, όσον αφορά την πορεία του μυθιστορήματος και ξόδευα τις ώρες μου μπροστά σε κενές σελίδες. Αφού δεν μπορούσα να συνεχίσω, σκέφτηκα να ρίξω μια ματιά απ’την αρχή, σε όλα όσα είχα δημιουργήσει. Διαβάζοντας λοιπόν, στάθηκα στο θρύλο που προανέφερα, μόνο που τότε ήταν κάτι αόριστο, αναφερόταν στην ιστορία μιας νεράιδας και περιοριζόταν σε μια,  δυο σελίδες. Από εκείνη τη στιγμή και ύστερα, το ένα έφερε το άλλο. “Η ιστορία του μάγου χωρίς όνομα”, γεννήθηκε και ολοκληρώθηκε σε τρεις μέρες. Περιείχε μέσα την ανάγκη μου να

δημιουργήσω μια αρχή, για όλα όσα είχα γράψει μέχρι εκείνη την στιγμή, όπως επίσης και την ανάγκη για κάτι διαφορετικό, πιο παραμυθένιο θα έλεγα. Είναι σχετικά μικρό βιβλίο, 49 σελίδες για την ακρίβεια. Μπορεί ο αναγνώστης να το διαβάσει σε μικρό χρονικό διάστημα και να πει τη γνώμη του, αν του άρεσε ή όχι. Ήθελα να με γνωρίσουν κάποιοι μέσα από αυτό κι εγώ να γνωρίσω τα λάθη μου. Ήθελα να ακούσω γνώμες και πιστεύω πως για αρχή το μέγεθος του είναι κατάλληλο για αυτό το σκοπό.

Η ιστορία του μάγου χωρίς όνομα, μέχρι στιγμής, αρέσει αρκετά. Δέχομαι ενθαρρυντικά μηνύματα από αγνώστους και αυτό μου δίνει την ώθηση να συνεχίσω να γράφω.  

Οι μάγοι του παραμυθιού σας μπορούσαν να φτιάχνουν πράγματα θαυμαστά “χρησιμοποιώντας μόνο τη σκέψη και τα μαγικά τους ραβδιά”, διαβάζουμε ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του. Αλήθεια, τι χρειάζεται να διαθέτει σήμερα ο άνθρωπος για να συνεχίσει να ελπίζει, να δρα και να οραματίζεται τη συλλογική και ατομική του αναγέννηση;

Θεωρώ πως όλοι μας είμαστε μάγοι, αν το θέλουμε. Μπορούμε να κάνουμε πράγματα ακόμα και σήμερα, παρά τις δυσκολίες. Ο άνθρωπος για να οραματίζεται, να δρα και να ελπίζει, πρέπει απλά να το πάρει απόφαση και να κουνήσει το μαγικό του ραβδάκι, αυτό της θέλησης. Χωρίς θέληση δεν γίνεται τίποτα. Ύστερα από αυτό, χρειάζεται αγάπη και πίστη σε αυτό που κάνουμε. Θέλω να πιστεύω πως όλα μπορούν να γίνουν αν το θέλουμε, όσο χρόνο κι αν μας πάρει. Αν αποτύχουμε, σημαίνει πως δεν το θέλαμε πολύ.

Στο παραμύθι σας, παρακολουθούμε μια μεγάλη αγάπη μεταξύ του νεαρού μάγου και μιας πανέμορφης νεράιδας, όπου εκείνος δεν διστάζει να κάνει υπερβάσεις προκειμένου να είναι δίπλα της για πάντα. Υπάρχει πραγματική αγάπη στην εποχή της εικονικής πραγματικότητας;

Ο άνθρωπος μπορεί να κάνει θαύματα για χάρη της αγάπης. Υπάρχει παντού γύρω μας, αυτό το πιστεύω σίγουρα.

Τα δέντρα του δάσους έδωσαν στο μάγο χωρίς όνομα, τα κλαδιά τους με την προϋπόθεση να τα χρησιμοποιήσει για καλό σκοπό, όμως εκείνος αθέτησε το λόγο του και τα εξαπάτησε φτιάχνοντας βέλη για να κρύψει τον ήλιο. Υψηλό το τίμημα του να χρησιμοποιούμε τα πάντα γύρω μας προς ίδιον όφελος σε βάρος του συλλογικού καλού. Γιατί άραγε συμβαίνει κάτι τέτοιο; 

Αυτό συμβαίνει, όταν τον πρώτο λόγο τον έχει ο εγωισμός, κάτι που όλοι μας κουβαλάμε λίγο πολύ, καλώς ή κακώς... 

Τι χρειάζεται, κατά τη γνώμη σας, να διαθέτει ένας συγγραφέας παιδικών παραμυθιών για να κεντρίσει το ενδιαφέρον των παιδιών και να αγγίξει την καρδιά τους μεταφέροντας με τρόπο άμεσο και εύληπτο, αξίες και ιδανικά που θα τα συνοδεύσουν στη μετέπειτα πορεία της ζωής τους;

Να βλέπει με τα μάτια και να σκέφτεται με το μυαλό ενός παιδιού. Τουλάχιστον αυτό μπορώ να πω  με σιγουριά για τον εαυτό μου. Όταν δημιουργώ μια ιστορία, έναν χαρακτήρα ή

ακόμα έναν κόσμο, πάντα έχω στο μυαλό μου εικόνες απ’την παιδική μου ηλικία, ακόμα και συναισθήματα. Βέβαια, πλέον, τα παιδιά μεγαλώνουν με τόσα και τόσα γύρω τους. Τα ερεθίσματα που δέχονται καθημερινά και η τεχνολογία, κεντρίζουν περισσότερο το ενδιαφέρον τους. Πιστεύω όμως, πως υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν με παραμύθια, γιατί πολύ απλά έχουν γονείς που τα μαθαίνουν να αγαπούν το βιβλίο.

Το βιβλίο σας είναι αφιερωμένο “σε αυτούς που θέλουν ακόμη να ονειρεύονται…”, όπως αναγράφεται στο εσώφυλλό του. Με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας αυτή την περίοδο, κατά πόσο θεωρείτε ότι είναι εφικτό να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε, όπως τότε που ήμασταν μικρά παιδιά και θεωρούσαμε ότι θα μπορούσαμε όταν μεγαλώσουμε, να αλλάξουμε τον κόσμο;

Είναι εφικτό από τη στιγμή που βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο, που λέει και ο λαός. Είναι καλό να ονειρευόμαστε, ειδικά αυτήν την εποχή, όπως επίσης και να ενθουσιαζόμαστε με απλά καθημερινά πράγματα, όπως τότε που ήμασταν παιδιά. Σίγουρα υπάρχουν δυσκολίες, αλλά το σκυφτό κεφάλι δεν είναι λύση. Όταν ονειρεύεται ο άνθρωπος, νιώθει καλύτερα, βλέπει τα πράγματα θετικά. Πρέπει όμως και να δράσει, να μην παραμένει κοιμισμένος. Το όνειρο μου, από ένα σημείο της ζωής μου και ύστερα, ήταν να γράψω αυτά που είχα στο μυαλό μου και να τα μοιραστώ με τον κόσμο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως ήξερα να γράφω και να εκφράζομαι σωστά. Είχα πολλούς λόγους που με κρατούσαν μακριά απ’το πρώτο βήμα. Δεν συγκαταλεγόμουν στους καλούς μαθητές και οι βαθμοί μου στα λογοτεχνικά μαθήματα ήταν χάλια… φαντάζομαι καταλαβαίνεις, πως αυτό και μόνο ήταν αρκετό, και με κρατούσε μακριά. 

Κάποιοι, διαβάζοντας τις ιστορίες μου, θα καταλάβουν πως ο τρόπος έκφρασής μου είναι πολύ απλός, δεν χρησιμοποιώ δύσκολη γλώσσα. Το όπλο μου ήταν και είναι η φαντασία που διαθέτω, και αυτό είναι που θέλω να βγάλω προς τα έξω. Τα βρήκα με τον εαυτό μου και απλά έκανα το πρώτο βήμα, τα υπόλοιπα ήρθαν και συνεχίζουν να έρχονται σιγά-σιγά. Ο καθένας ζει στο δικό του κόσμο και μέσα απ’τα όνειρα και τις πράξεις του, κάποιες φορές τον αλλάζει, άλλες φορές παραμένει ο ίδιος.

Έχετε ήδη συλλάβει την ιδέα για το επόμενο συγγραφικό σας βήμα; Εκτός από τη συγγραφή παραμυθιών σκοπεύετε μελλοντικά να γράψετε ίσως και κάποιο μυθιστόρημα; 

Η αλήθεια είναι πως δουλεύω ταυτόχρονα πάνω σε δυο μυθιστορήματα, πέρα απ’τα παραμύθια. Το ένα, έχει άμεση σχέση με την ιστορία του μάγου χωρίς όνομα, και είναι η συνέχειά του, πολλά χρόνια αργότερα, όμως. Η μαγική χώρα του Ίντελμιρ, πλέον, βρίσκεται υπό την κυριαρχία μιας μάγισσας. Όποιος έχει διαβάσει τον μάγο ως τις τελευταίες σελίδες, θα μπορέσει να καταλάβει ποια είναι η μάγισσα αυτή. Όλα τα πλάσματα που ζούσαν κάποτε εκεί ειρηνικά, έχουν διασκορπιστεί και ζουν κρυμμένα στα δάση, ενώ κάποιοι άλλοι υπερασπίζονται τις ελεύθερες περιοχές απ’την κακιά μάγισσα και τους υποτακτικούς της, που είναι πλάσματα μοχθηρά. Ο ήρωας της ιστορίας, είναι ένα παιδί που γεννιέται στη χώρα του Ίντελμιρ, αλλά μεγαλώνει σε έναν άλλο κόσμο. Επιστρέφει ύστερα από χρόνια με τη βοήθεια του μάγου Κορνήλιου για να εκπληρωθεί μια προφητεία. Μια προφητεία, που λέει πως αυτός θα ενώσει και πάλι τις φυλές ώστε να εξαλειφθεί το κακό και οι μέρες ειρήνης να έρθουν ξανά. Αυτό όμως δεν είναι καθόλου εύκολο μιας και η δύναμη του κακού είναι εδώ και χρόνια μεγάλη. Θέλει αρκετή δουλειά ακόμα για να φτάσει στην τελική του μορφή, μιας και συνεχώς προσθέτω ή αφαιρώ κομμάτια της ιστορίας μέχρι να φτάσω στο θεμιτό αποτέλεσμα. Ελπίζω σύντομα να είναι έτοιμο και ίσως να καταφέρω να το πιάσω στα χέρια μου με τη μορφή βιβλίου, να το μοιραστώ με τον κόσμο.

Το άλλο μυθιστόρημα έχει να κάνει με τον δικό μας κόσμο και με απλούς καθημερινούς χαρακτήρες. Είναι μεν, φανταστική ιστορία, αλλά δεν έχει καμιά σχέση με παραμύθι. Ακόμα δεν μπορώ να μιλήσω γι’αυτό περισσότερο, μιας και βρίσκεται σε αρχικό στάδιο και είναι μια ιστορία που δημιουργώ με αργούς ρυθμούς.

Τέλος, θέλω να σε ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου έδωσες να πω δυο λόγια, όπως επίσης και αυτούς που με στηρίζουν όλον αυτό τον καιρό.  

   

Προφίλ

Ο Μιχάλης Κουρούβανης γεννήθηκε στην Αθήνα το Φεβρουάριο του 1981. Ένα χρόνο αργότερα η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Ζευγολατιό, ένα μικρό χωριό της Μεσσηνίας. Μεγάλωσε ακούγοντας τα παραμύθια της γιαγιάς και πλάθοντας με τη φαντασία του κόσμους, πρόσωπα και  καταστάσεις, ενώ το περιβάλλον γύρω του ήταν ο καλύτερος σύμμαχος σε συνδυασμό με την παιδική ανεμελιά. Το παιχνίδι, μια βόλτα στην εξοχή, μια εξερεύνηση, ήταν μέρος του καθημερινού προγράμματος, όπως επίσης η ζωγραφική και το διάβασμα. Ασχολήθηκε με το χειροποίητο κόσμημα, την αγιογραφία, ενώ παράλληλα εργαζόταν για να ζήσει. Τελικά, όμως, η αγάπη του για το βιβλίο τον ώθησε να κάνει και εκεί μια προσπάθεια. Αυτή, λοιπόν, είναι και η πρώτη…

*Το βιβλίο “Η ιστορία του μάγου χωρίς όνομα”, του Μιχάλη Κουρούβανη, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις “iWrite.gr publications”.