Τετάρτη 14 Μαρτίου 2018

Όταν το διήγημα του Βιζυηνού μετουσιώνεται σε ποίηση από τον Δ.Αβδελιώδη

Το μαγικό μουσικό κουτί των παιδικών μου χρόνων νιώθω ότι ανοίγει... Μια περιπλάνηση αρχίζει από το σκοτεινό ραφτάδικο, στον νεραϊδόκοσμο, μέχρι την κατακτημένη Βασιλεύουσα και το παλάτι της Βαλιντέ Σουλτάνας και εώς τον λόφο της Μπαήρας και... όλα αυτά απλά καθισμένη στην καρέκλα του θεάτρου Τζένη Καρέζη και παραδομένη στην μαγεία του κειμένου... Σε μονοπάτια της φαντασίας, σε μια ψυχική διαδρομή ταύτισης με τους ήρωες με παρέσυρε η παράσταση "Το μόνον της ζωής μου Ταξείδιον" σε σκηνοθεσία του καταξιωμένου Δήμου Αβδελιώδη, με την απολαυστική Ιωάννα Παππά
Πρόκειται για μια παράσταση ελιξίριο στη μιζέρια των ημερών μας, καθώς ο θεατής 
αφήνεται σε ένα ονειροπόλημα που λειτουργεί ως αντιστάθμισμα στις δυσκολίες της ζωής. Και μπορεί το αγαπημένο διήγημα του Γεωργίου Βιζυηνού να πραγματεύεται ένα ταξίδι από τον κόσμο της παιδικής ηλικίας στον κόσμο της ενηλικίωσης, μια περιπέτεια ωρίμανσης με σημείο διαφυγής την φαντασία, ο σκηνοθέτης αναδεικνύει ένα ολόκληρο σύμπαν των σκλαβωμένων Ελλήνων της εποχής της Τουρκοκρατίας.

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Δεν είναι εύκολο το εγχείρημα να μετουσιώσεις ένα κείμενο που περιγράφει τη λειτουργία της μνήμης των ανθρώπων: παραμύθια που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και έτσι ταξιδεύει διανοητικά ένα ολόκληρο έθνος και κρατά την ταυτότητά του. Η παράσταση ομολογουμένως επιτυγχάνει να αποδώσει τον συμβολισμό και το μήνυμα του συγγραφέα και καταλύει
την αρχική μου επιφύλαξη ως θεατή για το πως θα δραματοποιηθεί ένα αγαπημένο διήγημα των Ελλήνων με ηθογραφικά στοιχεία, λαογραφικό πλούτο και ψυχαναλυτικές προεκτάσεις και θα μεταφερθεί επί σκηνής. 

Χάρη στη χημεία σκηνοθέτη και ηθοποιού φαίνεται πως κάθε εμπόδιο παρακάμφθηκε καθώς ακόμη και η  ιδιαίτερη γλώσσα του Βιζυηνού δεν αποτελεί εμπόδιο, αλλά απόλαυση για τον θεατή, μια αφορμή για κατάδυση στην απύθμενη γλώσσική μας προίκα. Φυσικά η  Ιωάννα Παππά είναι άξια θαυμασμού για την απομνημόνευση και την απόδοση κειμένου στην καθαρεύουσα, τον ιδιαίτερο αυτόν ρυθμό και την εκφορά της γλώσσας υπό την αξιέπαινη διδασκαλία του Δημου Αβδελιώδη.

Ως άλλος τυφώνας η Ιωάννα Παπά μέσα από το σώμα και εν γένει την ερμηνεία της ξετυλίγει έναν παλιό κόσμο, με κάθε μικρή και λεπτή της κίνηση, και συνολικά την ενέργεια της καταφέρνει να συγχρονίσει τους χτύπους της καρδιάς μας  με αυτούς των φανταστικών ηρώων, ενώ μοναδικά μεταβαίνει σχεδόν στη στιγμή από τον έναν ρόλο στο άλλο. Δεδομένου του βαθμού δυσκολίας ερμηνείας ενός έργου βαθιά ψυχαναλυτικού με δίπολα προσώπων, εννοιών και αντιθέσεων είναι άξια συγχαρητηρίων καθώς  μας έπεισε ότι βιώνει και αφηγείται προσωπικά και οικογενειακά βιώματα, όπως περιγράφονται στην βιωματική ιστορία του Βιζυηνού. Παρά τις τεχνικές δυσκολίες ενός μονολόγου, η ηθοποιός  ενσαρκώνει όλους τους ρόλους με το ίδιο πάθος  και καταφέρνει να μας ισορροπήσει μεταξύ του πραγματικού και του ονειρικού-  μεταφυσικού, καθώς ο μικρός ήρωας, το ραφτόπουλο, εργάζεται στην Πόλη την εποχή της Τουρκοκρατίας και βρίσκει παρηγοριά στις αφηγήσεις του παππού, ενώ ο θεωρητικά πολυταξιδεμένος παππούς μένει στο χωριό μέχρι να φύγει για το μεγάλο ταξίδι.
 Τόσο η σκηνοθετική προσέγγιση όσο και η ερμηνεία με έκαναν να αποδεχθώ ότι στην πραγματικότητα ο παππούς είναι ένα ευνουχισμένο παιδί - ντυμένος κορίτσι μέχρι τα 10του έτη λόγω του παιδομαζώματος-  και με ενθάρρυνε  να συμμεριστώ την ματαίωση  που νιώθει ο ήρωας "να τρυπήσει  και να μπει στο θόλο του ουρανού".
Εξίσου μοναδικά αποδίδεται η έντονη περσόνα της γιαγιάς που έρχεται σε αντίθεση με αυτή του αναβλητικού παππού και μεταφέρεται η εικόνα ενός ζευγαριού πέρα από τα στερεότυπα της εποχής της Τουρκοκρατίας, μιας εποχής που οι άνθρωποι αντλούσαν δύναμη από την φαντασίωση.
Συνολικά θεωρώ ότι η παράσταση όχι τυχαία γνωρίζει το θερμό χειροκρότημα του κοινού
σε όλη την Ελλάδα που έχει περιοδεύσει, γεγονός που οφείλεται πέρα από την ερμηνευτική στιβαρότητα της Ιωάννας Παππάστην απόδοση του κειμένου με σεβασμό απέναντι στο έργο του Βιζυηνού, στην  εκλεπτυσμένη αισθητική της παράστασης (διακριτική μουσική υπόκρουση, εν γένει δωρική σκηνογραφία και εξαιρετικό φωτισμό) αλλά και σε αυτό το γαλήνιο συναίσθημα ανάγνωσης ενός ποιήματος που αφήνει στον θεατή η σκέψη ότι ο θάνατος δεν είναι κάτι αιχμηρό που τρυπά την ψυχή, αλλά  η φυγή, ένα ακόμη ταξίδι.

πηγή φωτο:https://www.facebook.com/pg/dimosavdeliodis/photos/?tab=album&album_id=1408638069255123

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου