Σε κάποια μέρη το φως δεν φτάνει πια — όχι γιατί ο ήλιος παραιτήθηκε, αλλά γιατί η μνήμη λεηλατήθηκε. Κάτω από τις πέτρες της Συρίας, πίσω από τις αρχαίες της επιγραφές και τις ρωγμές των αγαλμάτων, κατοικεί ένα παρελθόν που βιάζεται καθημερινά με σιωπή. Όχι εκείνη την ιερή, που συνοδεύει την προσευχή — μα την άλλη, τη βίαιη: της απουσίας μαρτύρων, της απληστίας, της αδιαφορίας.
Εκεί που άλλοτε γεννήθηκε ο πολιτισμός, σήμερα ξεφυτρώνουν μαύρες αγορές, σπασμένα ψηφιδωτά, πλαστά νομίσματα και εκσκαφές δίχως ενοχή. Οι θησαυροί της Συρίας — ιερά αντικείμενα, μαρτυρίες ενός οικουμενικού μεγαλείου — δεν γλιστρούν πια μονάχα στη λήθη· ξεριζώνονται βίαια, στοιβάζονται σε αποθήκες, διατίθενται ηλεκτρονικά δίχως πλαίσιο και δίχως τιμή.
Και είναι τότε που αναρωτιέσαι:
Όταν πουλιούνται τα ιερά, τι απομένει ιερό;
Όταν πλαστογραφείται η Ιστορία, τι απομένει αληθινό;
Αύξηση της λεηλασίας, της παράνομης πώλησης και της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αντικειμένων από τη Συρία
Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση της λεηλασίας, της παράνομης πώλησης και της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών από τη Συρία.
Πρόσφατες αναφορές από τα μέλη του ICOM στη Συρία επισημαίνουν την εμφάνιση ενεργής μαύρης αγοράς για πολιτιστικά αντικείμενα στη χώρα. Συσκευές ηλεκτρονικού εντοπισμού θησαυρών πωλούνται ανοιχτά σε μεγάλες συριακές πόλεις, ενώ τα αντικείμενα που βρίσκονται σε παράνομες ανασκαφές διαφημίζονται δημόσια προς πώληση σε κοινωνικά δίκτυα.
Παράλληλα, παρατηρείται αύξηση στην κατασκευή και διακίνηση πλαστών πολιτιστικών αντικειμένων, κυρίως νομισμάτων, δημιουργώντας επιπρόσθετες δυσκολίες στην ταυτοποίηση και επαλήθευση της προέλευσης των συριακών πολιτιστικών αγαθών.
Κάλεσμα για άμεση δράση και διεθνή συνεργασία
Το ICOM καλεί τις αρμόδιες αρχές εντός και εκτός Συρίας να αναλάβουν αποφασιστική δράση. Παράλληλα, ενθαρρύνει τη συνεργασία με γειτονικές χώρες όπως ο Λίβανος, η Τουρκία και το Ιράκ, για τη συστηματική παρακολούθηση της διακίνησης συριακών πολιτιστικών αγαθών και το συντονισμό ενεργειών κατά της παράνομης διακίνησης.
Εκστρατείες ενημέρωσης και το "Κόκκινο Δελτίο"
Μέλη του ICOM στη Συρία έχουν ξεκινήσει εκστρατείες ενημέρωσης σε τοπικό επίπεδο, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για τους κινδύνους των παράνομων ανασκαφών, τις νομικές συνέπειες, και τη σημασία διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς — ειδικά σε περιόδους κρίσης.
Το 2018, το ICOM δημοσίευσε τη Λίστα Έκτακτης Ανάγκης με τα Συριακά Πολιτιστικά Αντικείμενα σε Κίνδυνο (Emergency Red List of Syrian Cultural Objects at Risk), για να βοηθήσει μουσειακούς επαγγελματίες και αρχές επιβολής του νόμου να αναγνωρίζουν αντικείμενα προστατευόμενα από την εθνική και διεθνή νομοθεσία.
Επτά χρόνια μετά, η Λίστα παραμένει πολύτιμο εργαλείο για την καταπολέμηση της συνεχιζόμενης και συχνά αναζωπυρούμενης απειλής της παράνομης διακίνησης.
Χρήση και διαθεσιμότητα της Λίστας
Η Λίστα περιλαμβάνει εικονογράφηση κατηγοριών πολιτιστικών αντικειμένων που συχνά γίνονται αντικείμενο παράνομης αγοραπωλησίας. Εξαιτίας της τεράστιας πολιτιστικής ποικιλομορφίας της Συρίας, η Λίστα δεν είναι εξαντλητική. Οποιοδήποτε αντικείμενο μπορεί να έχει συριακή προέλευση — ακόμα και αν δεν περιλαμβάνεται στη Λίστα — πρέπει να ελέγχεται ενδελεχώς.
Η Λίστα είναι διαθέσιμη σε Αραβικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Σουηδικά και Τουρκικά.
Έκκληση για διεθνή επαγρύπνηση
Το ICOM καλεί τη διεθνή κοινότητα και όλους όσοι δραστηριοποιούνται στον χώρο της κυκλοφορίας πολιτιστικών αγαθών να παραμένουν σε εγρήγορση σχετικά με την προέλευση συριακών αντικειμένων και να αναφέρουν οποιαδήποτε ύποπτη συναλλαγή στις αρμόδιες αρχές.
Εάν υποπτεύεστε πως κάποιο πολιτιστικό αντικείμενο από τη Συρία έχει κλαπεί, λεηλατηθεί ή εξαχθεί παράνομα, επικοινωνήστε με τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Μουσείων (DGAM): dgam@syrianheritage.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου