Τεχνητή Νοημοσύνη ως αόρατος επιμελητής: Νέα εποχή για τα μουσεία- Πρόσφατα παραδείγατα

Στην εικονική σιγή ενός VR μουσείου, ο επισκέπτης πλανιέται ανάμεσα σε έργα τέχνης χωρίς το βάρος της βαρύτητας, χωρίς το άγγιγμα του χρόνου. Εδώ, δεν υπάρχουν τοίχοι, ούτε πλαισιωμένα όρια. Η τέχνη αιωρείται — και ο θεατής γίνεται συνδημιουργός της εμπειρίας του. Όμως, με την ελευθερία αυτή γεννιούνται νέα ερωτήματα: Πώς διατηρείται η άνεση μέσα σε έναν κόσμο που δεν υπακούει στην φυσική; Πώς επιμελείται κανείς κάτι που δεν υπάρχει ως αντικείμενο;

Σε αυτά τα ερωτήματα απαντά το ResponsiveView, ένα πρωτοποριακό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύχθηκε από κορυφαία πανεπιστήμια σε Κίνα, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο και Χονγκ Κονγκ. Το σύστημα ενσωματώνεται σε συσκευές VR και προσαρμόζει δυναμικά την προβολή εκθεμάτων ανάλογα με τον χρήστη, δημιουργώντας μια εμπειρία θέασης που είναι πραγματικά... «φτιαγμένη στα μέτρα του». 

Έξυπνη Εξατομίκευση για Πολιτιστική Εμπειρία Χωρίς Όρια

Με βάση δεδομένα συμπεριφοράς χρηστών κατά τη διάρκεια της αλληλεπίδρασής τους με τα εκθέματα, το ResponsiveView βελτιστοποιεί την απόσταση θέασης, το ύψος των εκθεμάτων και την δυνατότητα μεγέθυνσης, μειώνοντας την καταπόνηση και ενισχύοντας την άνεση. Η εμπειρία δεν χρειάζεται πλέον διορθώσεις από τον επισκέπτη — το σύστημα τις προβλέπει και τις εφαρμόζει αυτόματα.

Η πρωτοβουλία παρουσιάστηκε στο IEEE VR 2025, και ήδη αναγνωρίζεται ως ακαδημαϊκή και τεχνολογική καινοτομία, με πιθανές εφαρμογές πέρα από τα μουσεία — στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ψηφιακές εκθέσεις και ακόμη και στον χώρο του e-commerce.

Το μέλλον της πολιτιστικής διάχυσης σε εικονικό περιβάλλον

Η ομάδα εξετάζει την δυνατότητα συνεργατικής θέασης από πολλούς χρήστες, καθώς και την συμβατότητα μεταξύ πλατφορμών, ώστε η VR εμπειρία να γίνει προσβάσιμη και ευέλικτη για όλους. Το ResponsiveView δεν είναι απλώς ένα εργαλείο τεχνολογίας. Είναι ένα νέο μέσο πολιτιστικής μετάδοσης — ένας ψηφιακός επιμελητής που μεταφράζει τις ανθρώπινες ανάγκες σε σχεδιασμό.

Electric Dreams – Tate Modern, Λονδίνο

Ένα παράδειγμα έκθεσης που οικειοποιήθηκε τη τεχνολογία αιχμής ήταν η  αναδρομική έκθεση που εξέτασε πώς οι καλλιτέχνες από το 1945 έως τη δεκαετία του ’90 ανταποκρίθηκαν στην τεχνολογική επανάσταση. Περιέλαβε έργα που ενσωματώνουν προγραμματισμό, αλγόριθμους και διαδραστικά συστήματα, όπως το "Electric Dress" της Atsuko Tanaka και το "Liquid Views" των Fleischmann & Strauss, που προβάλει την εικόνα του επισκέπτη σε ψηφιακή λίμνη.

Η έκθεση περιλάμβανε διαδραστικά έργα τέχνης που δημιουργούνται σε πραγματικό χρόνο από αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης, AI-γεννημένα πορτρέτα που εξελίσσονται ανάλογα με την κίνηση και τις εκφράσεις του επισκέπτη,  εικονικά περιβάλλοντα VR που προσαρμόζονται με βάση τα συναισθήματα του χρήστη (μέσω ανάλυσης προσώπου). Ακόμη αυτοματοποιημένοι επιμελητές πρότειναν έργα με βάση τις προτιμήσεις και τη συμπεριφορά του επισκέπτη, ενώ αλγόριθμοι γενετικής τέχνης  συνέθεταν μουσική και εικόνα σε πραγματικό χρόνο.

 H AI & Technology Influence on

Contemporary Art στο Gabriel Scott Gallery, Λονδίνο

Έως τις 10 Σεπτεμβρίου 2025 η έκθεση παρουσιάζει έργα καλλιτεχνών όπως Jonathan Yeo, Von Wolfe και Henry Hudson, που ενσωματώνουν AI και τεχνολογία στη δημιουργική τους διαδικασία. Εξετάζει θέματα όπως η ταυτότητα, η αυθεντικότητα και η σχέση ανθρώπου-μηχανής. Ο Yeo, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί 3D σάρωση και αλγορίθμους AI για να επαναπροσδιορίσει την αυτοπροσωπογραφία.

πηγές: https://www.xjtlu.edu.cn/https://gabriel-scott.com/discover