Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2025

Η αποκατάσταση του Κάστρου της Άρτας: Από την αρχαία Αμβρακία έως μεταβυζαντινές οχυρώσεις






Το Κάστρο της Άρτας αναδεικνύεται σε μοναδικό μνημείο, του οποίου η ιστορική του διαδρομή συνυφαίνεται με την αρχιτεκτονική του υπόσταση και τη συνεχή αποκατάσταση του. Η ομιλία του αρχαιολόγου - ιστορικού κ. Γιάννη Κωτσοκώστα την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου στον ανακαινισμένο χώρο της ακρόπολης του Κάστρου Άρτας φωτίζει ζητήματα ιστορίας και αρχιτεκτονικής της οχύρωσης μέσα στους αιώνες, στο πλαίσιο εορτασμού των Ευρωπαικών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς. 


Ιστορική διαδρομή του Κάστρου της Άρτας

Το Κάστρο της Άρτας χτίστηκε πάνω σε λόφο στη βορειοανατολική πλευρά της πόλης, σε τμήματα που συμπίπτουν με τα τείχη της αρχαίας Αμβρακίας.  Η ακριβής χρονολόγηση δεν έχει προσδιοριστεί με ακρίβεια, ωστόσο στοιχεία δείχνουν ότι οι πρώτες οχύρωσεις εμφανίζονται στην μεσοβυζαντινή περίοδο, ενώ σημαντικές ανακαινίσεις έγιναν επί του Δεσποτάτου της Ηπείρου, ιδίως επί Μιχαήλ Β΄ Αγγέλου. 

 Στη συνέχεια το κάστρο υπέστη διαδοχικές επιθέσεις και αλλαγές εξουσίας — κατά των Σέρβων, των Αλβανών και μετέπειτα από τους Οθωμανούς — μέχρι τις μεταγενέστερες περιόδους όπου ο Αλής Πασάς φρόντισε για την ενίσχυσή του. 


Αποκατάσταση και ανάδειξη του μνημείου

Τα τελευταία χρόνια η Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας και το Υπουργείο Πολιτισμού υλοποιούν έργα αποκατάστασης, συντήρησης και ανάδειξης του μεσαιωνικού κάστρου.  Το πρόγραμμα “Αποκατάσταση Μεσαιωνικού Κάστρου Άρτας” που εκτελέστηκε μεταξύ 2011-2015 περιελάμβανε τον καθαρισμό των τειχών από τη βλάστηση, αποκατάσταση των εξωτερικών και εσωτερικών όψεων, στερέωση επιλεγμένων τοιχοποιιών και διαμόρφωση διαδρομών πρόσβασης για επισκέπτες. 

 Επίσης,  εγκαταστάθηκαν ενημερωτικές πινακίδες, νέα ξύλινη θύρα εισόδου και εγκατέστησαν φωτισμό στην κύρια πύλη ώστε να ενισχυθεί η προβολή του μνημείου και η επισκεψιμότητα. 


Αρχιτεκτονική δομή και ιδιαίτερα στοιχεία

Το σχήμα του κάστρου είναι τραπεζοειδές, με έκταση περίπου εννέα εκτάρια, και ύψος μέχρι δέκα μέτρων σε σημεία του. Περιλαμβάνει 18 πύργους διαφόρων τύπων — ορθογώνιους, ημικυκλικούς, πολυγωνικούς, και τριγωνικούς ψευδόπυργους. 

 Στη νότια πλευρά βρίσκεται η κύρια πύλη, προστατευόμενη από τετράγωνο πύργο, ενώ στη βόρεια πλευρά υπάρχει δεύτερη μικρότερη πύλη. Στη νοτιοανατολική γωνία υπάρχει “Ουτς Καλέ”, η εσωτερική ακρόπολη, η οποία λειτουργούσε ως καταφύγιο κατά τη διάρκεια πολιορκίας.  Εσωτερικά σώζονται κατάλοιπα του πιθανόν μεγάλου παλατιού των ηγεμόνων του Δεσποτάτου, γνωστού ως βασιλικό ανάκτορο, καθώς και κτίσματα της Τουρκοκρατίας.



ΠΗΓΗ: efaart.gr,

Academia: https://www.academia.edu/51173824/RES_GESTAE_The_work_of_the_Ephorate_of_Antiquities_of_Arta_during_the_years_2014_2020_Arta_2020_RES_GESTAE_

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου