Μια ανακάλυψη που χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς ως μία από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών στον χώρο της Πρώιμης Χριστιανικής αρχαιολογίας ήρθε στο φως στη Νίκαια (İznik). Στην περιοχή του νεκροταφείου Hisardere εντοπίστηκε σε υπόγειο τάφο (hypogeum) μια σπάνια τοιχογραφία με τον «Καλό Ποιμένα» (Çoban İsa), η οποία θεωρείται μοναδική στο είδος της στην Ανατολία. Η εξαιρετική διατήρηση του μνημείου αναμένεται να ανατρέψει τις μέχρι σήμερα αντιλήψεις για τις ταφικές παραδόσεις της περιοχής.
Η ανασκαφή και η επιστημονική ομάδα
Η ανασκαφή πραγματοποιείται υπό τη διεύθυνση του Διευθυντή του Μουσείου Νίκαιας, Tolga Koparal. Την επιστημονική εποπτεία έχει η καθηγήτρια Aygün Ekin Meriç από το Πανεπιστήμιο Dokuz Eylül, με τη συμβολή της ερευνήτριας Gülşen Kutbay σε διεπιστημονικό επίπεδο.
Ένας τάφος διαφορετικός από τους άλλους
Το νεκροταφείο Hisardere χρησιμοποιήθηκε από τον 2ο έως τον 5ο αιώνα μ.Χ. ως κοινός χώρος ταφής για εύπορες οικογένειες αλλά και την ευρύτερη κοινότητα. Η Νίκαια είναι ήδη γνωστή για τους θαλάμους-τάφους με κεραμιδένιες στέγες, ωστόσο ο υπόγειος τάφος που αποκαλύφθηκε το 2025 ξεχωρίζει για την εικονογραφική του πλούσια διακόσμηση.
Ο τάφος εκτείνεται σε άξονα βορρά–νότου, με το νότιο τμήμα του κατεστραμμένο, αλλά τις ανατολικές, δυτικές και βόρειες τοιχογραφίες σχεδόν ακέραιες. Οι ζωγραφικές παραστάσεις προσδίδουν μια απροσδόκητη εικονογραφική ποικιλία, σε αντίθεση με τα πιο λιτά διακοσμητικά μοτίβα που συναντώνται συνήθως στην περιοχή.
Η απεικόνιση του Καλού Ποιμένα
Στη βόρεια πλευρά του θαλάμου, πάνω από το κλινίδιο όπου εναποτίθετο ο νεκρός, οι αρχαιολόγοι εντόπισαν μια ζωντανή σύνθεση: έναν νεανικό, αγένειο Ιησού με ρωμαϊκό χιτώνα, να κρατά στους ώμους του ένα κριάρι με κέρατα. Δίπλα του, συμμετρικά, απεικονίζονται ζεύγη αιγών, δημιουργώντας ένα ποιμενικό σκηνικό που συνδυάζει την κλασική εικαστική γλώσσα με πρώιμα χριστιανικά σύμβολα.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι πρόκειται όχι μόνο για μια σπάνια απεικόνιση του Καλού Ποιμένα, αλλά και για μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις όπου ο Ιησούς παρουσιάζεται με εμφανή ρωμαϊκά χαρακτηριστικά στο εσωτερικό της Ανατολίας.
Χρονολόγηση στον 3ο αιώνα μ.Χ.
Αν και δεν βρέθηκαν κινητά ευρήματα που να επιτρέπουν ακριβή χρονολόγηση, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του τάφου παραπέμπουν στον 3ο αιώνα μ.Χ. Αν επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για ένα από τα πρώιμα και πιο εκφραστικά παραδείγματα χριστιανικής εικονογραφίας στην περιοχή, σε μια εποχή που η νέα θρησκεία μόλις άρχιζε να εδραιώνεται στις τοπικές κοινότητες.
Σημασία της ανακάλυψης
Η ανακάλυψη αποτελεί την πρώτη απεικόνιση του Ιησού που έχει εντοπιστεί στο νεκροταφείο Hisardere, προσθέτοντας ένα νέο κεφάλαιο στη μακραίωνη αρχαιολογική ιστορία της Νίκαιας. Το εύρημα αναδεικνύει την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και τη σημασία της για την κατανόηση της πρώιμης χριστιανικής τέχνης.
πηγή :anatolianarcheology.net
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου