Στην εύφορη πεδιάδα της Κουμλούβας, κοντά στη σημερινή Μούγλα, το Λητώον ξαναζωντανεύει. Εκεί η θεά Λητώ, μητέρα του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος, λατρεύτηκε αιώνες. Το ιερό, που αποτέλεσε το πνευματικό κέντρο της Λυκίας και συνδέθηκε άρρηκτα με την ελληνική μυθολογία, εισέρχεται σε νέα φάση ανασκαφών, αποκαλύπτοντας την αρχαία του καταγωγή και την πολιτισμική του ακτινοβολία.
Η αρχαιοελληνική καταγωγή και ίδρυση
Το Λητώον ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ., σε τόπο όπου ήδη από τον 8ο αιώνα π.Χ. υπήρχε λατρεία προγενέστερης θεότητας. Η ελληνική παράδοση ταύτισε αυτήν τη θεότητα με τη Λητώ, φέρνοντας στο προσκήνιο την τριπλή λατρεία της ίδιας, του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος. Το ιερό δεν ήταν απλώς χώρος θρησκευτικών τελετών αλλά και πολιτικό κέντρο, όπου οι Λύκιοι βασιλείς ανακοίνωναν δημόσια τις αποφάσεις τους. Έτσι, το Λητώον λειτούργησε ως πόλη-ιερό, συνδυάζοντας την ελληνική αντίληψη περί δημόσιου χώρου με την τοπική ταυτότητα.
Το Θέατρο και οι νέες ανασκαφές
Η φετινή ανασκαφική περίοδος επικεντρώνεται στο αρχαίο θέατρο, χωρητικότητας περίπου 10.000 θεατών. Οι αρχαιολόγοι, υπό την καθοδήγηση του αναπληρωτή καθηγητή Χασάν Κασαπογλού, σχεδιάζουν την ολοκλήρωση της ανασκαφής και την έναρξη εργασιών αποκατάστασης. Τεχνικές μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη ώστε να σταθεροποιηθούν και να αναδειχθούν τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του μνημείου. Το θέατρο, ως θεσμός άρρηκτα συνδεδεμένος με την ελληνική πόλη-κράτος, αποδεικνύει την ελληνική πολιτισμική επιρροή στη Λυκία.
Ο Ναός της Λητούς
Ξεχωριστή θέση κατέχει ο Ναός της Λητούς, ένα από τα πιο αναστυλώσιμα μνημεία της Δυτικής Ανατολίας. Οι ανασκαφές της δεκαετίας του 1960 αποκάλυψαν ότι σώζεται το 80–85% του αρχικού οικοδομικού υλικού. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, μπορεί να ανακατασκευαστεί σε ποσοστό έως και 85%, προσφέροντας στους επισκέπτες μια σπάνια εμπειρία: την εικόνα ενός σχεδόν αυθεντικού αρχαίου ελληνικού ναού.
Η τρίγλωσση επιγραφή
Το Λητώον φιλοξενεί την περίφημη τρίγλωσση επιγραφή σε λυκιακή, αραμαϊκή και ελληνική γλώσσα. Η επιγραφή αυτή υπήρξε καθοριστική για την αποκρυπτογράφηση της λυκιακής γραφής και επιβεβαιώνει την ελληνική καταγωγή και την πολιτισμική επιρροή της πόλης. Αποτελεί μοναδικό τεκμήριο της πολυγλωσσικής ταυτότητας της Λυκίας και της σύνδεσής της με τον ελληνικό κόσμο.
Σύνδεση με την Ξάνθο και τη Λυκιακή Οδό
Το Λητώον βρίσκεται μόλις τέσσερα χιλιόμετρα νότια της Ξάνθου, με την οποία μοιράζεται την αναγνώριση της UNESCO από το 1988. Μαζί συγκροτούν τον πυρήνα της Λυκιακής Οδού, ενός πολιτιστικού διαδρομικού άξονα που προσελκύει επισκέπτες όλο τον χρόνο, χάρη στο ήπιο κλίμα της περιοχής.
Προοπτικές και μελλοντική ανάδειξη
Οι εργασίες συνεχίζονται με στόχο την ενίσχυση της επισκεψιμότητας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η αποκατάσταση των μνημείων θα βελτιώσει την προσβασιμότητα και θα αναδείξει την πολυεπίπεδη πολιτιστική κληρονομιά του Λητώου. Το ιερό αναμένεται να προσφέρει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της θρησκευτικής πρακτικής, της αρχιτεκτονικής και της πολυγλωσσικής ταυτότητας της αρχαίας Λυκίας.
ΠΗΓΕΣ anatolianarcheology. net,
whc.unesco.org
www.thearchaeologist.org/blog/the-letoon-trilingual-stele-an-interlingual-greek-lycian-aramaic-inscription
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου