Μοναδική περιήγηση στο Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών

Η ώρα είναι πέντε το απόγευμα, ο ήλιος καυτός και τα μάρμαρα της Ακαδημίας λάμπουν. Επιβλητική η πρόσοψη του μεγάρου  με το πλούσιο γλυπτό διάκοσμο και τους κίωνες ιωνικού ρυθμού ελκύει και το βλέμμα και του πιο ανίδεου περαστικού. Περάσαμε το κατώφλι της στο πλαίσιο ενός εργαστηρίου του προγράμματος Ακαδημία Πλάτωνος για να γνωρίσουμε από κοντά σημαντικά μνημεία. Ευγενέστατος ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων της Ακαδημίας, Ιωάννης Σκαρέτζος.


κείμενο : Μαρία Αλιμπέρτη
φωτογραφίες : Μαριέττα Κοντογιάννη

Ξετύλιγε το κουβάρι της ιστορίας από την Ακαδημία Πλάτωνος στον Κολωνώ, την λειτουργία της  για πέντε αιώνες, την λήξη λειτουργίας της τα βυζαντινά χρόνια και την προσπάθεια ανασύστασης της από τα χρόνια της Επανάστασης. Στην ανασύστασή της συνέβαλε  η προσφορά του βαρώνου Σίμωνα Σίνα από την Β.Ήπειρο με την δωρεά 3 εκ δραχμών  τα μισά του 19ου αιώνα- σε σημερινά χρήματα θα ανερχόταν στα 100 δις ευρώ.
Η αρχή  για την οικοδόμηση του Μεγάρου έγινε το 1859 από τον Θεόφιλο Χάνσεν , με βοηθό τον Τσίλερ. Tο μεγαλύτερο μέρος του διακόσμου αυτού είναι έργο του γλύπτη Λεωνίδα Δρόση (1843-1884), καθηγητή στο Σχολείον Tεχνών ( Πολυτεχνείο), ο οποίος είχε σπουδάσει με υποτροφία του Σίμωνος Σίνα στο Mόναχο και στη Δρέσδη.



Το αέτωμα των προπυλαίων της Aκαδημίας, με ολόγλυφη παράσταση της γέννησης της Aθηνάς, σε σχέδιο του Aυστριακού ζωγράφου Karl Rahl, έργο του Δρόση, και απέσπασε το πρώτο βραβείο στην έκθεση της Bιέννης το 1872.






Λόγω της σημαντικής δωρεάς, αριστερά της εισόδου στην αίθουσα έχει τοποθετηθεί  μαρμάρινη προτομή του Σίμωνος Σίνα- έργο του Λεωνίδα Δρόση- και δεξιά μαρμάρινη προτομή της Iφιγένειας Σίνα -έργο του Nικολάου Περαντινού. 
Tο εικονογραφικό σύνολο στην αίθουσα συνεδριάσεων της Aκαδημίας Aθηνών, έργο του ζωγράφου Christian Griepenkerl (1839-1916), υπό τις υποδείξεις του Χάνσεν απεικονίζει τα πάθη του Προμηθέα.

Από αριστερά ο ζωγραφικός πίνακας σε μουσαμά στην προφητεία της Θέμιδας για την κλοπή της φωτιάς και το όραμα τα βάσανα του γιου της. Δίπλα η κλοπή της φωτιάς με προτροπή της θεάς Aθηνάς από τους πυρακτομένους τροχούς του τέθριππο του Φοίβου που το οδηγεί από την Ανατολή στην Δύση. Πιο πέρα εικονίζεται η δημιουργία του ανθρώπου από τον Προμηθέα και προσπάθειά του να τον ζωογονήσει με τη φωτιά και στο κέντρο επιβλητικά προβάλλεται Tιτανομαχία. Από δεξιά ο Προμηθέας πυρφόρος καθώς εισέρχεται στο σπήλαιο προσφέρει τη φωτιά στους ανθρώπους,συμβολικά τη γνώση. Στη συνέχεια ο Προμηθέας δεσμώτης στον Kαύκασο,

υπόκειται στην τιμωρία που του επέβαλαν οι Ολύμπιοι θεοί γιατί δώρισε στους ανθρώπους την φωτιά- γνώση, ο γύπας του κατατρώγει το συκώτι, το ευγενές όργανο καθώς εκεί πίστευαν ότι έδρευαν οι επιθυμίες. Δεξιά και αριστερά του ολοφύρονται οι νηρηίδες, ενώ ο Ερμής αποδοκιμάζει τον Προμηθέα. Η τρίτη εικόνα αφορά την απελευθέρωση του Προμηθέα από τον Hρακλή και την ανάρρωσή του, ενώ στο κεντρικό τοίχο εικονίζεται η υποδοχή του Προμηθέα από τους θεούς στον Όλυμπο, όταν πια τον έχει συγχωρέσει ο Δίας.
Πρόκειται για μια παγκόσμια μοναδικότητα καθώς πουθενά αλλού στο κόσμο δεν υπάρχει εικονοζόμενη η τριλογία του τον Προμηθέα του Αισχύλου, Δεσμώτη  Πυροφόρου και Λυόεμνου. 
Ο οικοδεσπότης μας ξενάγησε στην έτερη αίθουσα δωρικού ρυθμού, εξίσου όμως

δεσποτική.  Ο χώρος της Ακαδημίας λειτουργεί από το 1926 και τα μέλη της δεν χρειάζεται να έχουν ούτε το ενδεικτικό δημοτικού. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτέλεσε ο Ιάκωβος Καμπανέλης. Η Ακαδημία μέχρι σήμερα έχει προσφέρει 700 εκδόσεις  εκδόσεις έργων δικών της, ενώ διαθέτει πληθώρα ερευνητικών εργαστηρίων. Παρά την διπλωματική επίθεση που δέχθηκε στην γερμανική κατοχή η Ακαδημία  αρνήθηκε την συνεργασία  με τον κατακτητή σύμφωνα με τα πρακτικά του γενικού γραμματέα της Κωστή Παλαμά. 
Σήμερα παράγει σπουδαίο πνευματικό έργο με επίβλεψη ερευνών , συζητήσεις και παρεμβάσεις, όπως μας εξήγησε ο κ.Σκαρέτζος. Χαρούμενοι γι' αυτή την μοναδική εμπειρία να εισέλθουμε στα "άδυτα" της Ακαδημίας βρεθήκαμε στο προαύλιο χώρο εξακολουθώντας να χαζεύουμε τα μοναδικά αετώματα.