Μια διαφορετική διαμαρτυρία σε μουσείο: Φιλιά σε αρχαιότητες

 Στο πλαίσιο μιας performance που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Μουσείο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (INAH) στην Πόλη του Μεξικού, ο καλλιτέχνης Pepx Romero φίλησε και έγλειψε περίπου 30 προϊσπανικά αντικείμενα που εκτίθενται!  Μάλιστα το εγχείρημα βιντεοσκοπήθηκε! Στόχος ήταν να επιστήσει την προσοχή  γιατί πολλαπλές δημοπρασίες προϊσπανικών αντικειμένων που πραγματοποιήθηκαν στη Γαλλία τα τελευταία χρόνια, πολλά από τα οποία η μεξικανική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα προσπαθήσει να επαναπατρίσει. Το εν λόγω μουσείο επιλέχθηκε γιατί προφανώς φιλοξενεί σημαντικά τεκμήρια πολιτισμού των Μάγιας.

 

Το βίντεο του Romero προβλήθηκε ως μέρος ενός μεγαλύτερου έργου τέχνης, με τίτλο "Mexique 2022" και παρουσιάστηκε στο μουσικό φεστιβάλ Ceremonia στην Πόλη του Μεξικού την προηγούμενη εβδομάδα. Αναρτήθηκε επίσης σε μια δημοφιλή σελίδα στο Instagram που προσφέρει ανατρεπτικά σχόλια για την τέχνη και την ιστορία της τέχνης. Ο Romero είναι σκηνοθέτης θεάτρου και διευθύνει την queer καλλιτεχνική κολεκτίβα Traición.

Ο ηθοποιός και θεατρικός σκηνοθέτης πλησιάζει τα χείλη του, δίνει μεγάλα φιλιά και περνάει τη γλώσσα του πάνω από τα γλυπτά υψηλής ιστορικής και πολιτιστικής αξίας, όπως φαίνεται στις εικόνες που μοιράστηκαν στο Instagram. Στο βάθος, ηλεκτρονική μουσική με ρομποτική φωνή επικρίνει τη λεηλασία των έργων από πολιτισμούς όπως των Μάγια, των Αζτέκων, του Τεοτιχουακάν και των Ολμέκ. Ο στόχος ήταν να συγκριθεί η ζημιά που μπορεί να προκαλέσει το σάλιο σε έργα με την πώληση και τη δημοπράτησή τους σε όλο τον κόσμο.

«Η ενέργεια του φιλιού και του γλειψίματος των αντικειμένων δείχνει ότι τα προ-ισπανικά αντικείμενα είναι αντικείμενα επιθυμίας στο πλαίσιο των δημοπρασιών στη Γαλλία», δήλωσε η Romero. Κατά τη διάρκεια της κινηματογράφησης του βίντεο, ο Romero είχε άλλα δύο άτομα μαζί του για να προειδοποιήσει τους φρουρούς που πλησίαζαν. «Η Γαλλία, μια χώρα γνωστή ως η πρωτεύουσα της πολυτέλειας στον κόσμο, έχει νόμους περί ιδιωτικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο της νομοθεσίας της που επιτρέπουν την ξεδιάντροπη πώληση του ιστορικού παρελθόντος πολιτισμών, κυρίως, λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών», ισχυρίστηκε ο Ρομέρο.

Καταγγελία

Ο καλλιτέχνης κατήγγειλε ότι η δημόσια δημοπρασία αυτών των πολύτιμων αντικειμένων επέτρεψε τη χρηματική κερδοσκοπία σε βάρος σημαντικών πολιτιστικών τεκμηρίων  από διαφορετικούς πολιτισμούς από τη δεκαετία του 1940, βανδαλίζοντας και απογυμνώνοντας αυτά τα αντικείμενα από την ιστορική και συμβολική τους αξία, «μετατρέποντάς τα σε απλά αντικείμενα διακόσμησης» όπως ανέφερε.

Το ακτιβιστικό εγχείρημα πιθανότατα να ξενίζει τους φιλόμουσους καθώς τα μουσειακά εκθέματα αντιμετωπίζονται από την πλειονότητα του κοινού ως φετίχ, αλλά διεγείρει ένα διάλογο για την διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, το περιεχόμενο μητροπολιτικών μουσείων που  εκθέτουν τεκμήρια είτε από παράνομες ανασκαφές του παρελθόντος είτε πολιτιστικά αγαθά άλλων χωρών. Τον Φεβρουάριο, ο πρόεδρος του Μεξικού Andrés Manuel López Obrador κατήγγειλε δημοσίως τις δημοπρασίες προϊσπανικών αντικειμένων της Γαλλίας και ζήτησε από το INAH να μην απαντήσει στα αιτήματα των εμπόρων για την επαλήθευση της γνησιότητας και των χρονολογιών αυτών των έργων, δηλώνοντας ότι οι έμποροι χρησιμοποιούν αυτές τις πληροφορίες για να διογκώσουν τις τιμές.

 

Η παράσταση φιλιού του Romero αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου του με την ονομασία MEXIQUE, Boutique de decoración, που άρχισε το 2019, όταν ο γαλλικός οίκος δημοπρασιών Drouot πραγματοποίησε μια μεγάλη πώληση προϊσπανικών αντικειμένων στο Παρίσι. Ο πρέσβης του Μεξικού στη Γαλλία ζήτησε από τον οίκο δημοπρασιών, ανεπιτυχώς, να επιστρέψει 95 από τα 122 οικόπεδά του.

 

Τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, η μεξικανική κυβέρνηση προσπάθησε να σταματήσει την πώληση 30 αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων μασκών της Μεσοαμερικής και των Άνδεων, σκαλισμένων λίθων και άλλων αντικειμένων των Αζτέκων, των Μάγια, των Μιξτέκων και των Τολτέκων, που περιλαμβάνονταν σε δημοπρασία του οίκου Christie's στο Παρίσι. Το INAH δήλωσε ότι από τα 39 διαθέσιμα αντικείμενα, τα 30 ανήκαν στο Μεξικό και τα τρία ήταν πλαστά. 36 πωλήθηκαν, με τον οίκο Christie's να αποκομίζει 3 εκατομμύρια δολάρια.

 

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η μεξικανική κυβέρνηση προσπάθησε επίσης να σταματήσει τη δημοπρασία 74 προϊσπανικών αντικειμένων στο Μόναχο. Και πάλι τον Νοέμβριο, η μεξικανική κυβέρνηση προσπάθησε να παρέμβει σε μια πώληση 37 προϊσπανικών αντικειμένων στον παρισινό οίκο δημοπρασιών Artcurial. Προσπάθησε επίσης να σταματήσει μια άλλη δημοπρασία του οίκου Christie's στο Παρίσι, αυτή που προσέφερε 72 αντικείμενα των Μάγια και των Ολμέκων.

 

Το 2018, η Γαλλία εξέδωσε έκθεση για τον επαναπατρισμό αφρικανικών αντικειμένων (η χώρα φιλοξενεί 90.000), αλλά μόνο 27 αντικείμενα που ανήκουν στην επίμαχη ομάδα που είναι γνωστή ως Μπενίν Μπρονζέ έχουν επιστραφεί, σύμφωνα με το Associated Press. Η επιστροφή άλλων αντικειμένων σε δημόσιες συλλογές θα απαιτούσε έναν ευρύτερο νέο νόμο, αλλά η προτεινόμενη πολιτική δεν φαίνεται να προχωρά.

 

Όσο για ερισμένους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επέκριναν την παράσταση του Ρομέρο, χαρακτηρίζοντάς την "βανδαλισμό". Σε δήλωσή του, ο διευθυντής του INAH δήλωσε ότι κανένα από τα έργα δεν υπέστη ζημιά.

Πηγή: https://hyperallergic.com/ https://www.world-today-news.com/