Λένε πως ο πολιτισμός ενός λαού μετριέται όχι μόνο με τα παλάτια του, αλλά και με τις τουαλέτες του. Και στο Νέο Δελχί της Ινδίας, υπάρχει ένα μουσείο που επιβεβαιώνει αυτή τη ρήση με απολαυστικά ανατρεπτικό τρόπο: το Sulabh International Museum of Toilets.
Δεν πρόκειται για φάρσα, ούτε για τουριστική περιέργεια. Είναι ένα πολιτισμικό και κοινωνικό καταφύγιο για την πιο παραγνωρισμένη ανθρώπινη ανάγκη: την αξιοπρεπή υγιεινή.
Ένα μουσείο για το αναφαίρετο δικαίωμα… της αφόδευσης
Ιδρύθηκε το 1992 από τον κοινωνικό ακτιβιστή Dr. Bindeshwar Pathak, δημιουργό του κινήματος Sulabh Sanitation and Social Reform Movement — ένα εγχείρημα που έδωσε σε εκατομμύρια Ινδούς πρόσβαση σε βασικές υγειονομικές υποδομές. Κι ενώ άλλοι χτίζουν ναούς για την αισθητική, ο Dr. Pathak δημιούργησε έναν ναό για την αξιοπρέπεια του σώματος. Με στόχο; Να αφηγηθεί την 5.000 ετών ιστορία της τουαλέτας, από τις πέτρινες λεκάνες του πολιτισμού της Χαράππα μέχρι τα «έξυπνα» θερμαινόμενα καθίσματα της Ιαπωνίας.
Από τον Λουδοβίκο έως τη NASA
Το μουσείο φιλοξενεί:
- Βασιλικά αποχωρητήρια: Με χρυσές λαβές και σκάλισμα αντάξιο θρόνου. Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄, λένε, δε σταματούσε ούτε για τουαλέτα... έφερνε το θρόνο στη θρόνοσή του.
- Ρωμαϊκά και Μεσαιωνικά δοχεία, φορητές τουαλέτες σε στυλ κιβωτίου και μυστικά κατασκευάσματα καμουφλαρισμένα ως έπιπλα.
- Το πρώτο flush toilet του Sir John Harrington (1596) σχεδιασμένο για την Ελισάβετ Α΄ — που μάλλον δεν ενθουσιάστηκε με τον θόρυβο.
- Ανακύκλωση ούρων από διαστημικές αποστολές: Πού αλλού να το δεις αυτό παρά σε μουσείο που παίρνει στα σοβαρά την υγιεινή ακόμα και... εκτός Γης.
Ένα γέλιο, μια ντροπή και μια αφύπνιση
Το Sulabh Museum δεν σε κάνει απλώς να χαμογελάσεις. Σε φέρνει αντιμέτωπο με μια αλήθεια:«Σε πολλούς τόπους, η τουαλέτα δεν είναι δεδομένο. Είναι αίτημα.»
Το μουσείο θέτει το ερώτημα: «Όταν μια γυναίκα στην επαρχία αναγκάζεται να πηγαίνει στο χωράφι νύχτα, μιλάμε για έλλειψη ελευθερίας — όχι απλώς υγιεινής.»
Το μουσείο, έτσι, γίνεται όχημα κοινωνικής κριτικής. Ένα καυστικό αλλά ευγενικό χαστούκι στις αστικές κοινωνίες που κρύβουν το σώμα πίσω από αποσμητικά και χρυσαφένιες πόρτες, ξεχνώντας τη βασική λειτουργία που μας ενώνει όλους: την ανθρώπινη ανάγκη.
Τελικά, γιατί να επισκεφθείς ένα μουσείο τουαλέτας;
Γιατί στην πραγματικότητα δεν θα πας για να γελάσεις. Θα πας για να θυμηθείς — πως η εξέλιξη του ανθρώπου δε γράφεται μόνο σε μάχες, αλλά και σε αποχετεύσεις.
Εκεί που τελειώνει το φως της ιστορίας, ξεκινά το Sulabh.
Και σε κάνει να σκεφτείς πως τελικά…
…η πρόοδος δεν φαίνεται μόνο από τους τοίχους που χτίζουμε, αλλά από τις πόρτες που μπορούμε να κλείνουμε χωρίς ντροπή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου