Πέμπτη 10 Ιουλίου 2025

Σώστε την Παπούρα: Ξεσηκωμός για την προστασία ενός μοναδικού μνημείου της Μινωικής Κρήτης



Στην κορυφή του λόφου της Παπούρας, εκεί που η Κρήτη αγκαλιάζει την ιστορία της με πέτρα και σιωπή, ένα μνημείο μοναδικής αρχιτεκτονικής και τελετουργικής σημασίας απειλείται από την εγκατάσταση ραντάρ πολιτικής αεροπορίας. 

Νομικά θα κινηθεί κατά της απόφασης του ΚΑΣ ο Δήμος Μίνωα όπως απόφάσισε ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο χθες βράδυ. Η απόφαση του ΚΑΣ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καθώς αγνοεί την αρνητική εισήγηση τόσο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου όσο και των αρχαιολόγων της ανασκαφής,αφού η προβλεπόμενη εγκατάσταση απέχει ελάχιστα από το μοναδικό μινωικό μνημείο που έχει εντοπιστεί στο σημείο. Ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας, Βασίλης Κεγκέρογλου, ο οποίος συμμετείχε στη συνεδρίαση του ΚΑΣ, χαρακτήρισε την απόφαση «απαράδεκτη, επαίσχυντη και επονείδιστη», σημειώνοντας ότι ο Δήμος θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα για την ανατροπή της. Κατά την τοποθέτησή του στο Δημοτικό Συμβούλιο, υπογράμμισε τον κίνδυνο υποβάθμισης ενός μνημείου ηλικίας 4.000 ετών και κατηγόρησε ευθέως το Υπουργείο Υποδομών για ολιγωρία στην αναζήτηση εναλλακτικής θέσης εγκατάστασης των τεχνικών υποδομών του νέου αεροδρομίου, τονίζοντας πως το ζήτημα θα προωθηθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η τοπική κοινωνία έχει ξεσηκωθεί, αρχαιολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό αντιδρούν δυναμικά, ενώ το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης έχει εκδώσει επίσημο ψήφισμα ζητώντας την πλήρη προστασία του μνημείου. Διεθνείς επιστημονικοί φορείς προειδοποιούν για την ανεπανόρθωτη βλάβη που θα προκληθεί.  Μια διεθνής αίτηση υπογεγραμμένη από περισσότερους από 300 από τους πιο διακεκριμένους κρητολόγους και αρχαιολόγους πεδίου στον κόσμο έχει μετατρέψει το ζήτημα σε θέμα παγκόσμιου ενδιαφέροντος. Παρ’ όλα αυτά, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) ενέκρινε την εγκατάσταση του ραντάρ σε απόσταση μόλις 30 μέτρων από το μνημείο, προκαλώντας κύμα αρνητικών σχολίων και έντονη αμφισβήτηση της θεσμικής του αξιοπιστίας. Άξιο αναφοράς είναι ότι η Αρχαιολογική Εταιρεία Κίνας πρότεινε το εν λόγω μνημείο για παγκόσμια διάκριση ως ένα από ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της χρονιάς!

Ένα μνημείο χωρίς προηγούμενο στον αιγαιακό χώρο

Η κυκλική κατασκευή της Παπούρας, με διάμετρο περίπου 50 μέτρα και οκτώ ομόκεντρους δακτυλίους, χρονολογείται από την Πρωτοανακτορική περίοδο (2000–1700 π.Χ.) και συνεχίζει να χρησιμοποιείται έως τη Νεοανακτορική εποχή. Η αρχιτεκτονική της δεν έχει γνωστά ανάλογα στην Κρήτη ή το Αιγαίο, γεγονός που την καθιστά μοναδική. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι χρησιμοποιούνταν περιοδικά για τελετουργίες, με ευρήματα όπως οστά ζώων και αγγεία να ενισχύουν αυτή την ερμηνεία.

Σε ανακοίνωσή του, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει ζητήσει την άμεση θεσμική προστασία του μοναδικού μνημείου της Παπούρας, τονίζοντας τη σημασία του ως αρχαιολογικού χώρου διεθνούς εμβέλειας λόγω του σπάνιου σχήματος, του εντυπωσιακού μεγέθους και της περίτεχνης αρχιτεκτονικής του. Το δε Τοπικό Παράρτημα Κρήτης του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων υπογραμμίζει την ανάγκη να μην υπάρξουν παρεμβάσεις που θα θέσουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα του μνημείου, του περιβάλλοντος τοπίου και της μελλοντικής επισκεψιμότητάς του, όπως η εγκατάσταση ραντάρ ή πύργων ελέγχου, και ζητά το μνημείο να συντηρηθεί, να αναδειχθεί και να καταστεί επισκέψιμο, με σεβασμό στις αρχές της επιστημονικής έρευνας και της πολιτιστικής διαχείρισης.



Εκστρατεία υπογραφών και κοινωνική κινητοποίηση

Μέσω της πλατφόρμας avaaz.org, βρίσκεται σε εξέλιξη εκστρατεία συγκέντρωσης ηλεκτρονικών υπογραφών με αποδέκτη το Υπουργείο Πολιτισμού. Τα αιτήματα των διοργανωτών είναι:

- Η μη εγκατάσταση ραντάρ στον λόφο της Παπούρας

- Η πλήρης προστασία του μνημειακού συνόλου και του φυσικού ιστορικού τοπίου

- Η διασφάλιση συστηματικής επιστημονικής έρευνας, διαφάνειας και τήρησης της διεθνούς νομιμότητας

Η Παπούρα δεν είναι απλώς ένα μνημείο· είναι σημείο αναφοράς για την αρχαιολογική κοινότητα και την πολιτιστική μας ταυτότητα. Η εκστρατεία υπογραφών αποτελεί πράξη αντίστασης και ελπίδας.

πηγη: neakriti.gr, gotour.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου