Σάββατο 26 Ιουλίου 2025

Το μαυσωλείο στο Νεμρούτ Ντάγκ: Μια συνάντηση ελληνικού και περσικού μεγαλείου

 


Στην κορυφή ενός βουνού, εκεί που ο ουρανός αγγίζει τη γη, ένας βασιλιάς αποφάσισε να κοιμηθεί αιώνια. Όχι απλώς ως άνθρωπος, αλλά ως θεός. Ο Αντίοχος Α΄ της Κομμαγηνής, γιος του Μιθριδάτη Καλλίνικου και της Λαοδίκης των Σελευκιδών, έπλασε το δικό του ιεροθέσιον: ένα ταφικό μνημείο που ενώνει τον ελληνικό και περσικό κόσμο, την ανθρώπινη φιλοδοξία και τη θεϊκή λατρεία.




Στο Νεμρούτ Ντάγκ, σε υψόμετρο 2.134 μέτρων, δεσπόζει ένας τύμβος από γαρμπίλι, κάτω από τον οποίο πιστεύεται ότι βρίσκεται ο τάφος του Αντιόχου. Γύρω του, κολοσσιαία αγάλματα θεών και προγόνων, με κεφάλια πεσμένα από σεισμούς, στέκουν σαν φρουροί του αιώνιου ύπνου του. Οι επιγραφές, γραμμένες στα ελληνικά, περιγράφουν τον «Νόμο» του Αντιόχου και τις θρησκευτικές του μεταρρυθμίσεις.

Το μνημείο περιλαμβάνει ανατολικό και δυτικό πλάτωμα με αγάλματα θεών (Ζευς, Απόλλων, Ηρακλής) και του ίδιου του Αντιόχου, ανάγλυφα δεξίωσης όπου ο βασιλιάς χαιρετά τους θεούς, το παλαιότερο ωροσκόπιο του κόσμου, με λιοντάρι και αστέρια που συμβολίζουν πλανήτες! Εκτιμάται ότι αναγέρθηκε περίπου το 62 π.Χ. στη σημερινή Τουρκία. Η Πολιτισμική σημασία του θεωρείται σημαντική καθώς αποτελεί συνδυασμό ελληνιστικής και περσικής παράδοσης, θεοποίηση ηγεμόνα, αστρονομική σύμβολα.

Το Όραμα ενός Θεοποιημένου Βασιλιά

Ο Αντίοχος Α΄ της Κομμαγηνής (86–38 π.Χ.), γιος του Μιθριδάτη Καλλίνικου και της Λαοδίκης των Σελευκιδών, υπήρξε ένας από τους πιο χαρισματικούς ηγεμόνες της ελληνιστικής Ανατολής. Με καταγωγή που συνδύαζε τον περσικό και τον ελληνικό κόσμο, ο Αντίοχος επιδίωξε να εδραιώσει μια νέα μορφή βασιλικής λατρείας, όπου ο ίδιος θα λατρευόταν ως θεός μετά θάνατον.

 Το Μνημείο στο Νεμρούτ Ντάγκ

Στην κορυφή του Όρους Νεμρούτ,ο Αντίοχος διέταξε την ανέγερση ενός επιβλητικού τύμβου, γνωστού ως ιεροθέσιον, που περιβάλλεται από κολοσσιαία αγάλματα θεών και προγόνων. Τα αγάλματα, ύψους έως 10 μέτρων, απεικονίζουν θεότητες όπως: Ζεύς-Ωρομάσδης (συνδυασμός ελληνικού και ζωροαστρικού θεού), Απόλλων-Μίθρας-Ήλιος-Ερμής, Ηρακλής-Αρτάγνης, Τύχη, θεά της ευημερίας. Τέλος τον ίδιο τον Αντίοχο ως θεοποιημένο ηγεμόνα.Τα κεφάλια των αγαλμάτων έχουν πέσει στο έδαφος από σεισμούς, δημιουργώντας μια απόκοσμη ατμόσφαιρα που εντείνει τη μυσταγωγία του χώρου.


 Οι Επιγραφές και ο «Νόμος» του Αντίοχου

Ο Αντίοχος άφησε πίσω του εκτενείς ελληνικές επιγραφές, στις οποίες περιγράφει τη θεϊκή του καταγωγή από τον Δαρείο Α΄ και τον Μέγα Αλέξανδρο, τις θρησκευτικές τελετές που πρέπει να τελούνται κάθε μήνα (γενέθλια και στέψη), τη σύσταση ιερατείου με απογόνους που θα τελούν τις τελετές εις το διηνεκές, την απαγόρευση φθονερών συμπεριφορών κατά τις εορτές, προτρέποντας σε χαρά, μουσική και κρασί.


 Το Παλαιότερο Ωροσκόπιο του Κόσμου

Στο δυτικό πλάτωμα του μνημείου υπάρχει ανάγλυφο λιονταριού με αστέρια και πλανήτες, που θεωρείται το αρχαιότερο ωροσκόπιο. Χρονολογείται στις 7 Ιουλίου του 62 π.Χ., πιθανή ημερομηνία έναρξης της κατασκευής του μνημείου.


 Πολιτισμική Σύνθεση και Οικουμενικότητα

Το μνημείο του Αντίοχου αποτελεί μοναδικό παράδειγμα συγκρητισμού αφού συνδυάζει ελληνική καλλιτεχνική τεχνοτροπία με περσικά ενδύματα και σύμβολα. Ακόμη ενώνει τον ζωροαστρισμό με τον ελληνικό πολυθεϊσμό και ακόμη αντανακλά την πολιτική του Αντίοχου ως Φιλέλληνα και Φιλορωμαίου, που διατήρησε την ανεξαρτησία της Κομμαγηνής μέσω διπλωματίας.


 Παγκόσμια Κληρονομιά και Σύγχρονη Σημασία

Το μνημείο στο Νεμρούτ Ντάγκ ανακαλύφθηκε το 1881 και από το 1987 έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Σήμερα αποτελεί ένα ξεχωριστό  αρχαιολογικό θαύμα, πηγή έμπνευσης για ιστορικούς, ποιητές και καλλιτέχνες αλλά και σύμβολο της διαχρονικής δύναμης του ελληνιστικού πολιτισμού στην Ανατολή!


πηγές: https://turkisharchaeonews.net/, www.britannica.com, http://ehw.gr/,

www.antibaro.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου