Αναγέννηση της Αρχαίας Ήλιδας: Νέα γεωφυσική έρευνα στην ακρόπολη της Ολυμπιακής πόλης

Πενταετές πρόγραμμα αναμένεται να αποκαλύψει τα μυστικά της αρχαίας πρωτεύουσας των Ολυμπιακών Αγώνων. Η Αρχαία Ήλιδα, η πόλη που υπήρξε θεματοφύλακας των Ολυμπιακών Αγώνων και της Ιερής Εκεχειρίας, εισέρχεται σε μια νέα εποχή αρχαιολογικής ανακάλυψης. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αρχίζει ένα φιλόδοξο πενταετές πρόγραμμα γεωφυσικής έρευνας στην ακρόπολη της Ήλιδας, γνωστή ως "Αγιάννης". Εκτιμάται ότι θα έρθουν  στο φως μνημεία που περιγράφει ο Παυσανίας, αλλά παραμένουν αόρατα στο σημερινό τοπίο.

Το εγχείρημα της γεωφυσικής ανασκαφής και η σημασία του

Η ακρόπολη της Ήλιδας δεν έχει ερευνηθεί συστηματικά εδώ και δεκαετίες, γεγονός που καθιστά το νέο πρόγραμμα ιδιαίτερα σημαντικό. Μέσω της γεωφυσικής μεθοδολογίας, οι επιστήμονες θα επιχειρήσουν να εντοπίσουν υπόγεια αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, ναούς και δημόσια οικοδομήματα που αναφέρει ο Παυσανίας τον 2ο αιώνα μ.Χ. Η στοχευμένη ανασκαφή που θα ακολουθήσει αναμένεται να αναδείξει την πολιτιστική και ιστορική αξία της πόλης, ενισχύοντας την ταυτότητα της περιοχής και την επισκεψιμότητα του αρχαιολογικού χώρου.

Η ίδρυση της Αρχαίας Ήλιδας και η μυθική της καταγωγή

Η Ήλιδα ιδρύθηκε σύμφωνα με την παράδοση από τον Όξυλο, μυθικό ήρωα και απόγονο του Αιτωλού, κατά την κάθοδο των Δωριέων στην Πελοπόννησο. Η πόλη αναπτύχθηκε στην εύφορη πεδιάδα του ποταμού Πηνειού και αποτέλεσε το διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο της περιοχής. Η στρατηγική της θέση και η πολιτική της ουδετερότητα την ανέδειξαν σε σημαντικό πόλο ισχύος στην αρχαιότητα.

 Το εντυπωσιακό Μουσείο Αρχαίας Ήλιδας

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες και η Ιερή Εκεχειρία: Η Ήλιδα ως θεματοφύλακας της ειρήνης

Η Ήλιδα είχε την αποκλειστική ευθύνη για την οργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ολυμπία, καθώς και για την τήρηση της Ιερής Εκεχειρίας. Από το 776 π.Χ., όταν ο βασιλιάς Ίφιτος αναδιοργάνωσε τους αγώνες, η πόλη ανέλαβε τον ρόλο του εγγυητή της ειρήνης μεταξύ των ελληνικών πόλεων κατά τη διάρκεια των αγώνων. Οι Ηλείοι θεωρούνταν αμερόληπτοι και αναλάμβαναν την εκπαίδευση των αθλητών, την κατασκευή των εγκαταστάσεων και την τελετουργική προετοιμασία του ιερού χώρου.

Η ιστορική πορεία της Ήλιδας έως τη Ρωμαϊκή εποχή

Η Ήλιδα γνώρισε μακρά περίοδο ακμής από την Αρχαϊκή έως την Κλασική εποχή, με πλούσια δημόσια οικοδομήματα, θέατρο, γυμνάσιο και εργαστήρια. Κατά την Ελληνιστική περίοδο, η πόλη διατήρησε την επιρροή της, ενώ στη Ρωμαϊκή εποχή ενσωματώθηκε στο ευρύτερο διοικητικό σύστημα της αυτοκρατορίας. 

Ο Παυσανίας, που επισκέφθηκε την πόλη τον 2ο αιώνα μ.Χ., περιγράφει με λεπτομέρεια τα μνημεία και τους θησαυρούς της, πολλοί από τους οποίους παραμένουν θαμμένοι κάτω από το έδαφος. Η νέα γεωφυσική έρευνα φιλοδοξεί να αναβιώσει αυτή την ιστορική κληρονομιά και να επαναφέρει την Ήλιδα στο προσκήνιο της αρχαιολογικής έρευνας.

Πηγες: http://odysseus.culture.gr/, https://ilia-olympia.org/

https://www.dimosilidas.gr/https://www.ilidakampos.gr/, www.visit-olympia.gr