Οδύσσεια του Jack Whitten, τα έργα του συνομιλούν με εκθέματα του MET! Και η σχέση τους με την Ελλάδα!

Εκπληκτικά, παλαιότερα γλυπτά του γνωστού Αμερικανού καλλιτέχνη Jack Whitten (1939-2018) παρουσιάζονται στο Metropolitan Museum!  Μάλιστα τα γλυπτά συνδέονται με την Ελλάδα  καθώς κάποια τα δημιούργησε στη Νέα Υόρκη και κάποια στη θερινή κατοικία του στην Κρήτη.

Πρόκειται για ένα ειδικό αφιέρωμα με τίτλο «Οδύσσεια» (Odyssey: Jack Whitten Sculpture, 1963–2017) στο εξαιρετικό έργο του Whitten και στην αλληλεπίδρασή του με την τέχνη του παρελθόντος, το οποίο οργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης και το Μουσείο Τέχνης Βαλτιμόρη.

 της Μαρίας Αλιμπέρτη 

Εμπνευσμένα από ιστορικές πηγές τέχνης που έχουν ρίζες στην Αφρική, την αρχαία Μεσόγειο και τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες, τα γλυπτά του Whitten δεν ασχολούνται μόνο με τα θέματα  της μνήμης, της οικογένειας και της μετανάστευσης, αλλά εκφράζουν και μια διακρατική, κοσμοπολίτικη προοπτική η οποία αντικατοπτρίζει τη γεωγραφία της ζωής του Whitten.

Σαράντα γλυπτά συνδέονται με 18 από τις ζωγραφιές του καλλιτέχνη, συμπεριλαμβανομένης ολόκληρης της σειράς Black Monolith, αφιερωμένης στους Αφροαμερικανούς ηγέτες στην τέχνη και την πολιτική, καθώς και από 16 έργα αφρικανικής, μινωικής, κυκλαδικής και αμερικανικής τέχνης από τη διακεκριμένη συλλογή του Met. Τα γλυπτά της είναι περίπου πέντε τύπων-κανάτες, τοτέμ, κηδεμόνες, λειψανοθήκες και ξίφη, πολλά από τα οποία εξυπηρετούν μια τελετουργική ή αναμνηστική λειτουργία.

Έργα από ξύλο, συχνά σε συνδυασμό με υλικά που προέρχονται από το τοπικό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των οστών, του μαρμάρου, του χαρτιού, του γυαλιού, κ.ά. «επιστρέφουν» σε διάλογο με τα εκθέματα του Met , τα οποία αποτέλεσαν για τον καλλιτέχνη σπουδαίες πηγές έμπνευσης.

Στην έκθεση οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να θαυμάσουν αφρικανικά, κυκλαδικά και μινωικά έργα που ενέπνευσαν τον  καλλιτέχνη. Ο τίτλος Οδύσσεια επιλέχθηκε καθώς αφόρά το ταξίδι εξερεύνησης, αφού ο ίδιος ο καλλιτέχνης σκέφτηκε βαθιά για το πώς να προσεγγίσει τις σύνθετες εμπλοκές της ιστορίας σε κάθε έργο του.

Μεταξύ των 18 ζωγραφικών έργων της έκθεσης θα είναι η ολόκληρη σειρά Black Monolith, που παρουσιάζονται μαζί ως ομάδα για πρώτη φορά. Μάλιστα πήρε το όνομά της από το βραχώδες τοπίο ορατό από το στούντιό του στην Κρήτη.

 Οι πίνακες του Black Monolith αποτελούνται από ακρυλικά ψηφιδωτά που ο Whitten συναρμολόγησε με το χέρι. Κάθε έργο της σειράς τιμά έναν ηγέτη στον κόσμο της μαύρης μουσικής, της τέχνης, της λογοτεχνίας και της πολιτικής, από τον James Baldwin,  τον Jacob Lawrence, την Maya Angelou,  Chuck Berry, Édouard Glissant, τον Bessemer Dreamer κ.ά.. Αυτά και άλλα έργα ζωγραφικής στην έκθεση φωτίζουν τις τεχνικές, εννοιολογικές και θεματικές παραλλαγές του έργου σε δύο και τρεις διαστάσεις.

Πηγές: www.metmuseum.org, www.mutualart.org

The Patchwork Odyssey, τι θυμάστε από την Οδύσσεια;

Τι μπορούμε να διηγηθούμε από την Οδύσσεια; Τι έχει εντυπωθεί στη μνήμη μας απ' όσα διηγούνταν οι ραψωδοί;
Μια ομάδα ηθοποιών και ένας τσελίστας προσπαθούν να αναζωπυρώσουν το πνεύμα της Οδύσσειας ερμηνεύντας μόνο ό,τι θυμούνται από τα βιβλία.
Το δρώμενο "The Patchwork Odyssey" πραγματοποιείται σήμερα Παρασκευή 13 Απριλίου στις 20.30 και αύριο Σάββατο 14 Απριλίου στη 13.00  στο COCO-MAT Κολωνακίου.
Οι ηθοποιοί έχουν ετοιμάσει μερικά τραγούδια και ποιήματα για να τα στηρίξουν, αλλά και τη συνδρομή του κοινού που δεν παρακολουθεί, απλά, την εξέλιξη αλλά την επηρεάζει και συν-δημιουργεί την ιστορία.

Είσοδος ελεύθερη

Πατριάρχου Ιωακείμ 36
Τηλ. 210 7246 108

Ραψωδοί για 90' στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Κυριακή πρωί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κι ενώ γίνεται το πανδαιμόνιο από τουρίστες, όλα μοιάζουν ήρεμα και νωχελικά καθώς κρυφοκοιτάζουμε τις πρώτες αίθουσες. Το αττικό φως εισχωρεί από τα παράθυρα και σαν παράνομος εραστής χαϊδεύει τις λευκές επιφάνειες των γλυπτών. Πειρασμός: Να ξαναδούμε τους θησαυρούς του ΕΑΜ ή να περιμένουμε υπομονετικά μήπως κάποιος δεν έρθει και πάρουμε μέρος στην ανάγνωση των ραψωδιών; 

Τελικά οι προσευχές μας έπιασαν, κάποιοι δεν άκουσαν το ξυπνητήρι και ως πρώτες επιλαχούσες θα συμμετέχουμε στη δράση "Ας διαβάσουμε την Οδύσσεια"! Ακόμη δεν ξέραμε ότι θα είμαστε μάρτυρες μιας μοναδικής εμπειρίας... μιας πραγματικής μυσταγωγίας.
Σε μια μικρή αλλά ζεστή αίθουσα του μουσείου θα λάβουμε θέσεις, ο δρ Νίκος Ξανθούλης

θα μας καλωσορίσει και θα ζητήσει την συμμετοχή μας, αλλά οι περισσότεροι από το κοινό είμαστε ντροπαλοί. Το ταξίδι μας αρχίζει με τους ήχους της άρπας και το νήμα της αφήγησης ξετυλίγεται με την βελούδινη φωνή του καπετάνιου μας- μουσικοσυνθέτη κ. Ξανθούλη, ο οποίος μας τόνισε την πρόθεσή  του να ευφρανθεί η ψυχή του κάθε αναγνώστη. "Είναι μια μαγεία να διαβάζεις αυτό το κείμενο. Είναι κρίμα που κάθονται με τις ώρες στο σχολείο να ασχολούνται με κάποιες λεπτομέρειες φιλολογικές και δεν διαβάζουν ολόκληρο το κείμενο από την αρχή μέχρι το τέλος! Όπως τις τραγωδίες, εάν τις παρουσίαζαν σε θέατρα θα καταλάβαιναν πολύ περισσότερο τα παιδιά!". Μάλιστα πριν από λίγες μέρες από το ΕΑΜ σε συνεργασία με την Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος, άρχισε το παγκόσμιο δρώμενο “Οδύσσεια 24”, δηλαδή η  ανάγνωση ραψωδιών από 157 ομάδες σε διαφορετικές γωνιές του κόσμου!

των Μαρίας Αλιμπέρτη - Βίκυς Καλοφωτιά

-Βίκυ μου, μπράβο σου που είχες το θάρρος να διαβάσεις. Πρέπει να ένιωσες μοναδικά. Προσωπικά μπορεί να μην  το τόλμησα, αλλά αυτός ο γλυκός ήχος της άρπας με συνεπήρε! Πολλές φορές έκλεισα τα μάτια μου και ένιωσα ως άλλος Οδυσσέας. Μοιράστηκα την αγωνία του ήρωα, ένιωσα τους χτύπους της καρδιάς του, το κύμα να με απειλεί...

-Πραγματικά, το να διαβάσω αυτό το κείμενο που με ταξίδεψε στην εποχή των μαθητικών μου χρόνων, ήταν κάτι σαν δώρο, στο οποίο δεν μπόρεσα να αντισταθώ! Κάθε λέξη με έφερνε όλο και πιο κοντά στην ψυχή του Οδυσσέα, της θάλασσας, της έντονης προσμονής του να αντικρίσει ξανά την πατρίδα! Από ένα σημείο κι έπειτα, αισθάνθηκα σαν να ήμουν εγώ εκείνη που πάλευε με τα κύματα και τη μανία του θεού Ποσειδώνα...


-Οι διαφορετικοί χρωματισμοί της φωνής των παριστάμενων όξυναν και την δική μου φαντασία.Νομίζω ότι ήταν πολύ έξυπνη ιδέα το κάλεσμα στους ακροατές να γίνουν και αφηγητές. Με αυτό το τρόπο ήταν και κοινωνοί της διαδικασίας. Πολύ πρωτότυπο, συνήθως διαβάζουν ηθοποιοί...

-Κι εμένα ομολογώ ότι αυτή η κίνηση με εξέπληξε ευχάριστα και έδωσε στην όλη εκδήλωση μια ξεχωριστή χροιά. Είχε τη μαγεία του, το να ακούει κανείς τις πολύτιμες αυτές φράσεις από ανθρώπους που βρίσκουν το θάρρος να αναλάβουν το ρόλο του αφηγητή, με κίνητρο την έντονη αγάπη τους για τον Όμηρο...

-Ξέρεις, σκεφτόμουν πόσο επίκαιρος είναι ο Οδυσσέας ως σύμβολο, ως πολύπαθος άνθρωπος που περνά από δοκιμασίες και αντιστέκεται στις δυσκολίες. Το αισιόδοξο μάλιστα είναι ότι επιτυγχάνει το στόχο του! Πραγματικά από την Οδύσσεια αντλείς αισιοδοξία!

-Αισιοδοξία και δύναμη να μάχεσαι για να πετύχεις τους στόχους σου ό,τι είδους "κύματα" και "μυθικά τέρατα" κι αν συναντάς στη διαδρομή σου! Να παλεύεις κι ας μην βλέπεις μπροστά σου στεριά! Και κάποια στιγμή θα αγκυροβολήσεις στην "Ιθάκη" σου...

  -Οι ήχοι από τα πουλάκια που κελαηδούσαν στα δέντρα στην αυλή, συνέτειναν στην κατάνυξη. Μοναδική εμπειρία ομολογουμένως! Θα το πρότεινα σε φίλους όλων των ηλικιών, ιδιαίτερα σε μαθητές καθώς την ραψωδία ζ' που διαβάσαμε, την διδασκόμαστε και στο σχολείο αλλά εδώ πρόκειται για μια διαφορετική προσέγγιση...Και τι ωραία ιδέα να μας δείξει η αρχαιολόγος κ.Κουντάνου έργα-αντικείμενα της έκθεσης "Οδύσσειες" τα οποία αναφέρθηκαν στις δυο ραψωδίες!

 -Αν η διδασκαλία της "Οδύσσειας" στο σχολείο διαμορφωνόταν με αυτόν τον πρωτότυπο τρόπο, δεν νομίζω ότι θα υπήρχε μαθητής που δεν θα ανυπομονούσε να χτυπήσει το κουδούνι για να ξεκινήσει το συγκεκριμένο μάθημα! Η μελωδία της αρχαίας λύρας, η συναισθηματική φόρτιση των στίχων, τα αγάλματα του μουσείου να ψιθυρίζουν ένα-ένα τα μυστικά τους...


-Νομίζω ότι στην επόμενη δράση, την τελευταία Κυριακή του Απριλίου, θα το τολμήσω κι εγώ να γίνω ραψωδός!

-Οπωσδήποτε, Μαρία μου! Και είμαι σίγουρη ότι θα είναι και για εσένα μια πολύτιμη εμπειρία που θα θυμάσαι έντονα, όσα χρόνια κι αν περάσουν! 

Δημόσια ανάγνωση των ραψωδιών της Οδύσσειας

 Σε 40 διαφορετικές γλώσσες θα διαβάσουν τις ραψωδίες της Οδύσσειας 157 ομάδες που συντονίζουν εκπαιδευτικοί και πολιτιστικοί οργανισμοί από 24 χώρες και πάνω από 150 πόλεις! Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με την Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος Ντελακρουά συμμετέχουν στη δράση “Οδύσσεια 24” που διοργανώνεται από το Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών (http://festival-latingrec.eu/), με έδρα τη Λυών της Γαλλίας.

            Η δράση “Οδύσσεια 24” θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 24 Μαρτίου και ώρα 11 θα ξεκινήσει η δημόσια ανάγνωση των ραψωδιών. 

            Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα της

Συλλογής Γλυπτών, τριάντα μαθητές του ελληνικού και γαλλικού τμήματος της Ελληνογαλλικής Σχολής Ευγένιος Ντελακρουά θα διαβάσουν στα αρχαία και τα νέα ελληνικά την ραψωδία α της Οδύσσειας (μετάφραση Ζ. Σίδερης, εκδ. Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος), ανοίγοντας τη δημόσια ανάγνωση σε όλο τον κόσμο υπό τη συνοδεία ήχων αρχαίας ανακατασκευασμένης λύρας, από τον μουσικό, ειδικό στην αρχαία ελληνική μουσική, Δρ Νίκο Ξανθούλη.

            Αν και η εκδήλωση δεν είναι ανοιχτή στους επισκέπτες, το κοινό μπορεί να παρακολουθήσει ζωντανά την ανάγνωση των ραψωδιών σε όλο τον κόσμο από τη σελίδα του Φεστιβάλ στο Facebook  https://www.facebook.com/Odyssee24/. Όσοι τυχεροί βρεθούν στη Λυών εκείνη την ημέρα, μπορούν να παρακολουθήσουν επίσης στις 14:00, στο αρχαίο θέατρο της Λυών, βίντεο με τμήματα των πρωινών αναγνώσεων σε όλο τον κόσμο, καθώς και θεατρική παράσταση εμπνευσμένη από την Οδύσσεια.

Οδύσσεια από την Κάρμεν Ρουγγέρη για μικρούς και μεγάλους

Οι θεοί συνεδριάζουν, μια που ο Ποσειδώνας – εχθρός του Οδυσσέα – λείπει σε ταξίδι.  Ευκαιρία να επιτρέψουν στον πολύπαθο ήρωα να φύγει από το νησί της Καλυψώς, όπου είναι  αποκλεισμένος.  Ο Ερμής αναλαμβάνει να μεταφέρει την είδηση.  Η Καλυψώ θυμώνει, αλλά του επιτρέπει να φύγει.  Με μια σχεδία ο Οδυσσέας ξεκινάει για την ποθητή επιστροφή.
Το θέατρο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης μετατρέπεται καράβι για να ζωντανέψει  την «Οδύσσεια» του Ομήρου σε σκηνοθεσία της Κάρμεν Ρουγγέρη.
 Μικροί  και  μεγάλοι θα απολαύσουμε  ένα  καινούργιο  ανέβασμα,  το  έργο  τουμεγαλύτερου ποιητή όλων των αιώνων. Τον ποιητή που έζησε τον 8ο ΠΧ αιώνα και ύμνησε την Ιλιάδα πρώτα και ύστερα καταπιάστηκε με τα κατορθώματα του Οδυσσέα, του βασιλιά της Ιθάκης.   Πώς ξεκίνησε με 12 καράβια κι έφτασε στους Κίκονες πρώτα, μετά στους Λωτοφάγους, στην Αιολία, στους Λαιστρυγόνες, στην Κίρκη ύστερα. Πως έφτασε στον Κάτω Κόσμο, πως κινδύνεψε από τις Σειρήνες, πώς γλύτωσε από τη Σκύλακαι Χάρυβδη, πώς έφτασε στο Νησί του Ήλιου, πώς κατέληξε στην Καλυψώ.  Συγκινημένοι, οι βασιλείς τωνΦαιάκων, τον στέλνουν με ένα μαγικό καράβι πίσω στην Ιθάκη.  Να, τώρα, ο Οδυσσέας μας στην όμορφηπατρίδα του
Η παράσταση έχει διαθέσιμους και αγγλικούς υπέρτιτλους, για τους φίλους μας από το εξωτερικό.  Θα προβάλλονται κατόπιν συνεννοήσεως.
Κάθε Κυριακή στις 11:30 και στις 15:30
Γενική είσοδος: 12 ευρώ
Καθημερινά, παραστάσεις για σχολεία στις 10:00,  
Κρατήσεις για σχολεία και συλλόγους:  
Δευτέρα – Παρασκευή 08:30-14:30
Τηλ: 215 550 8270,  210 34 18 579