Η μεταμορφωτική δύναμη της «ΙΡΙΔΑΣ»- Κάντε τα σκουπίδια Τέχνη

Ως άλλοι γλάροι που άλλοτε πετούν πάνω από τις κορυφές των κυμάτων κι άλλοτε από σωρούς σκουπιδιών, οι καλλιτέχνες μπορούν να μεταμορφώνουν υλικά, ιδέες, σκέψεις… 

Αυτό στοχάζομαι καθώς περπατώ ανάμεσα στα έργα της καλλιτεχνικής ομάδας «ΙΡΙΔΑ» που εκτίθενται στο Μητροπολιτικό Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης», στον πρώην εκθεσιακό χώρο «Natura».

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Απορρίμματα κι ερείπια, φθορά κι εγκατάλειψη, ζωή κι επαναχρησιμοποίηση, είναι θέματα με τα οποία καταπιάνονται  οι καλλιτέχνες με διαφορετικά μέσα εικαστικής έκφρασης. Υπό το τίτλο «Σάρμα» που σημαίνει σκουπίδι όπως ο Ηράκλειτος το προσδιορίζει, μας κεντρίζει το ενδιαφέρον και μας δίνει το κίνητρο να σκεφτούμαι «Ὥσπερ σάρμα εἰκῆ κεχυμένων ὁ κάλλιστος, φησὶν Ἡράκλειτος, ὁ κόσμος» ( Ο πιο όμορφος κόσμος είναι σα σωρός σκουπίδια χυμένα στην τύχη).

  Οι ευαίσθητες κεραίες των δημιουργών εντόπισαν το εν λόγω ερέθισμα και εκείνοι πια συνομιλούν στην ομαδική τους έκθεση πάνω σε σημεία τομής των  προβληματισμών τους όπως είναι η φθορά, η καταστροφή, η αρρώστια, ο πόνος του ξεριζωμού ή του θανάτου, αλλά κυρίως η μεταμόρφωση…

Για την ακρίβεια το «Σάρμα» μπορεί να ερμηνευτεί ως ρήγμα, σχισμάδα, άνοιγμα γης και σάρωμα πέρα από σκουπίδι, πιο σωστά η καλλιτεχνική ματιά μπορεί να «μεταφράσει» λέξεις κι αντικείμενα προσδίδοντας μια νέα έννοια και

ταυτότητα. Γιατί το καλλιτεχνικό ένστικτο ή δαιμόνιο μπορεί να μετατρέψει κάψουλες του καφέ εσπρέσο σε ένα φόρεμα, αποτσίγαρα σε ανθρώπινη μορφή, ένα ψυχρό σύρμα σε μια ηλικιωμένη γυναίκα…

Μέσα από τις αποτυπώσεις, εικαστική, γλυπτική, φωτογραφική αλλά κυρίως αυτές των συναισθημάτων και της μνήμης η Τέχνη δύναται να είναι η μήτρα, ώστε ο  άνθρωπος να δημιουργήσει σύμβολα, να προσδώσει αλληγορικές σημασίες και εν τέλει να προσφέρει φάρους ελπίδας, όπως η Ίριδα, η αγγελιοφόρος του Δία, η δύναμη του Φωτός. Ακόμη και τα εγκαταλελειμμένα κτίσματα, τα αντιαισθητικά σφαγεία, τα απομεινάρια μιας φυλακής ή μιας εξορίας να λάβουν μια άλλη διάσταση πέρα από την αισθητική οπτική, καταργώντας για το ακριβές του λόγου την απόσταση μεταξύ του Ωραίου και του Σάρμα-σκουπιδιού.

Αυτή η έννοια είναι άξια διερεύνησης: Το Σάρμα μπορεί να υποδηλώνει σε υλικό επίπεδο το αχρείαστο, αλλά ίσως μεταφορικά τα συσσωρευμένα απορρίμματα να αναλογούν  σε ψυχικά στίγματα που μέσα από τη δυναμική ή την οπτική της Τέχνης να μετατραπούν σε μονοπάτια φυγής ή μια νέα διαδρομή.

Στόχος της ομάδας «ΙΡΙΔΑ», ως ανεξάρτητου πολιτιστικού φορέα και ως δύναμης έκφρασης, αποτελεί η ευαισθητοποίηση του φιλότεχνου και μη κοινού, κάθε επισκέπτη-θεατή στη κατεύθυνση επαναχρησιμοποίησης κι αξιοποίησης των απορριμμάτων  σε μια εποχή που το περιβάλλον εκπέμπει σήμα κινδύνου.