Ο Τσε: ο Αργεντίνος… Ο Che Guevara επανέρχεται ως σύμβολο και όχι ως εμπορικό σήμα

Γιατί χρειαζόμαστε δυο ακόμη ταινίες για τον Ernesto Che Guevara; Ίσως να αναρωτιέστε. Πιθανόν να έχετε και εσείς εικόνες από πορείες, διαμαρτυρίες επετείους του Πολυτεχνείου με την μορφή του μεγάλου επαναστάτη να κυριαρχεί. Σαφώς, το πορτραίτο του έχει εμπνεύσει όχι μόνο καλλιτέχνες αλλά και νέους, ως συνώνυμο της αγνής ιδεολογίας και της επανάστασης. Άλλωστε, τα πορτραίτα ανατυπώθηκαν, ιδιαίτερα εκείνο το γνωστό ως Guerrillero Heroico τραβηγμένο από τον Alberto Korda, έγινε μπλουζάκια, αφίσες που κοσμούσαν εφηβικά δωμάτια και φοιητικά σπίτια και εν τέλει έγινα κτήμα της ανθρωπότητας! Ο Che Guevara, λοιπόν, έγινε έμβλημα, θα μου ισχυριστείτε! 

Όντως, η εικόνα του παραμένει 40 χρονια μετά τον θάνατό του, αναλλοίωτη στη μνήμη των περισσοτέρων, εκείνη με τον μπερέ, αλλά θα αντιτείνω ότι ο αγωνιστής κατά του καπιταλισμού  δoλοφονήθηκε για δεύτερη φορά: Έχει γίνει εμπορικό σήμα. Χαρακτηριστικό είναι ότι επιμελητές της έκθεσης "Che Guevara: Revolutionary & Icon"  που πραγματοποιήθηκε στο V&A Museum πριν μερικά χρόνια ανακάλυψαν, όπως γράφει ο Guardian,  σε μια έρευνά  ότι η μορφή του επαναστάτη βρισκόταν πάνω σε πακέτα από τσιγάρα, χαρτομάντιλα, στην ετικέτα γαλλικού κρασιού,  καθώς καναδικής σόδας  μέχρι σε συσκευασίες ισπανικών προφυλακτικών !

Της Μαρίας Αλιμπέρτη

Η λατρεία της ποπ κουλτούρας για το πρόσωπο του Τσε πέτυχε την απροσωποιοίηση του και την τυποποίηση της μορφής του, που συνέβαλαν  στην ευθυγράμμιση με το μαζικό κοινό, όπως διαβάζω στο κείμενο ενός θεωρητικού. Ένα έργο, μια κινηματογραφική μεταφορά της ζωής του λοιπόν είναι αναγκαία να επαναφέρει το πρωτογενές μήνυμα που έστειλε ο Τσε στην ανθρωπότητα, αυτό του αγωνίζεσθαι για τα πιστεύω σας. Γιατί χρειαζόμαστε σήμερα μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να διεκδικούμε τα όνειρα μας!

Οι δυο ταινίες

Μάλιστα ο βίος του Τσε, οπτικοποιημένος σε δυο ταινίες με τη ματιά  του Στίβεν Σόντερμπεργκ θα προβληθεί στους ελληνικούς κινηματογράφους, μετά από 10 χρόνια! Η πρώτη ταινία «Τσε: Ο Αργεντίνος»  θα προβληθεί από την Weird Wave την προσεχή Πέμπτη 30 Αυγούστου και η δεύτερη θα ακολουθήσει  στις 13 Σεπτεμβρίου.

Σε ότι αφορά το κινηματογραφικό αφιέρωμα του βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών, Στίβεν Σόντερμπεργκ στο ιστορικό πρόσωπο, ο σκηνοθέτης στη πρώτη  ταινία «πιάνει το νήμα» της ζωής του από τις 26 Νοεμβρίου του 1956, όταν ο Φιντέλ Κάστρο φτάνει στην Κούβα με 80 αντάρτες. Ανάμεσά τους είναι κι ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα, ένας Αργεντίνος γιατρός που έχει τον ίδιο στόχο με τον Φιντέλ Κάστρο: την ανατροπή του διεφθαρμένου δικτάτορα Μπατίστα. Ο Τσε μαθαίνει γρήγορα την «τέχνη» του αντάρτικου και γίνεται απαραίτητο μέλος της ομάδας. Ρίχνεται στον αγώνα και κερδίζει την αναγνώριση των συντρόφων του αλλά και του Κουβανικού λαού. Η ταινία παρακολουθεί την ανοδική πορεία του στην Κουβανική Επανάσταση: από γιατρός γίνεται διοικητής και καταλήγει σε ήρωα της επανάστασης.

Η έρευνα

Αξίζει να σημειωθεί ότι για την ερμηνεία του τιμήθηκε με  Βραβείο Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας ο Μπενίσιο Ντελ Τόρο στο Φεστιβάλ Καννών, αφού ο ίδιος έχει εξηγήσει σε συνεντεύξεις του ότι μελέτησε πολλές βιογραφίες του ήρωα.  Το στοιχείο του ρεαλισμού αλλά και της ιστορικής αλήθειας επετεύχθη, καθώς οι δυο ταινίες βασίζονται σε επιτόπια πολύχρονη έρευνα στα σημεία που έζησε  ο Che. Για τον λόγο αυτό οι συντελεστές της ταινίας ταξίδεψαν Κούβα, στην Βολιβία, αλλά και σε μέρη όπως στο Παρίσι και στο Μαϊάμι πραγματοποιώντας συναντήσεις με πολλούς επιζόντες που πήραν μέρος  στην Κουβανική Επανάσταση. Με τον τρόπο αυτό συνέλλεξαν μαρτυρίες αλλά και πληθώρα εγγράφων και φωτογραφιών που είχαν οι  αντάρτες κρατήσει  στα καλά οργανωμένα  προσωπικά αρχεία τους.

Ο σκηνοθέτης εξηγεί ότι επέλεξε τον του Τσε ως θέμα για  ταινία «όχι μόνο επειδή η ζωή του μοιάζει με περιπέτεια αλλά επειδή βρίσκω συναρπαστικές τις δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπίσει όποιος θέλει να εφαρμόσει στην πράξη μια πολιτική θεωρία. Ήθελα να αποδώσω με λεπτομέρεια την ψυχολογική και σωματική δύναμη που απαιτούνται για δύο εκστρατείες τέτοιου μεγέθους, καθώς και την διαδικασία που οδηγεί έναν άνθρωπο με ακλόνητη θέληση να ανακαλύψει την ικανότητα που διαθέτει να εμπνέει και να καθοδηγεί τους άλλους.»

Πηγές : www.theguardian.com www. thetimes.co.uk