Σπουδαίες κατασκευές των αρχαίων Ελλήνων αποτελούν οι περίφημοι «Τάφοι των Βασιλέων», που είναι από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου και περιλαμβάνονται στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1980. Σκαλισμένοι από στερεό βράχο, οι εν λόγω μνημειακοί υπόγειοι τάφοι βρίσκονται στη Πάφο και χρονολογούνται στην Ελληνιστική και Ρωμαϊκή Περίοδο. Αντί για βασιλείς, στην πραγματικότητα εκεί θάφτηκαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και μέλη της αριστοκρατίας. Ωστόσο, το μέγεθος και το μεγαλείο των τάφων, μερικοί από τους οποίους είναι διακοσμημένοι με δωρικούς κίονες, έδωσαν στην τοποθεσία το μεγαλοπρεπές όνομά της.
Του Ανδρέα Π. Αναγνωστόπουλου
Αρχαιολογικός χώρος
Η νεκρόπολη της Πάφου βρίσκεται στο βόρειο και ανατολικό τμήμα της πόλης, ακριβώς έξω από τις οχυρώσεις. Το βόρειο τμήμα αυτής της τεράστιας νεκρόπολης είναι γνωστό ως οι «Τάφοι των Βασιλέων» και καλύπτει μια έκταση περίπου 1.2 τ.χλμ. Το όνομά τους οφείλεται στη μεγαλοπρέπεια των ταφικών μνημείων και την αρχαιοπρέπεια των κιόνων δωρικού ρυθμού, ο οποίος εμφανίζεται σε μερικά από αυτά τα μνημεία. Οι Τάφοι των Βασιλέων φαίνεται ότι αποτελούσαν χώρο ταφής των μελών της πολιτικής και διοικητικής ελίτ της Πάφου, πρωτεύουσας της Κύπρου υπό το κράτος των Πτολεμαίων.
Το νεκροταφείο ήταν σε χρήση από την ελληνιστική μέχρι τη ρωμαϊκή εποχή (2ος π.Χ. αι.-2ος αιώνας μ.Χ.). Οι τάφοι χρησιμοποιήθηκαν και από τους πρώτους Χριστιανούς, ενώ ορισμένα από τα ταφικά μνημεία, αφού τροποποιήθηκαν κατάλληλα, χρησιμοποιήθηκαν και κατά το Μεσαίωνα από τρωγλοδύτες. Παράλληλα, ο χώρος αποτελούσε ένα διαχρονικό λατομείο.
Οι Τάφοι των Βασιλέων συλήθηκαν τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα. Ανασκαφές άρχισαν κατά την περίοδο 1915-16, συνεχίστηκαν με διακοπές από το 1937 μέχρι το 1951, ενώ από το 1977 άρχισε η συστηματική ανασκαφική έρευνα της νεκροπόλεως, μέχρι το 1990.
Τύποι των τάφων
Στο χώρο υπάρχουν τάφοι διαφόρων τύπων: απλοί λακκοειδείς σκαμμένοι στο βράχο, θαλαμοειδείς που αποτελούνται από το δρόμο και από έναν ή δύο ταφικούς θαλάμους, οι οποίοι περιέχουν νεκρικές θήκες και, τέλος, τάφοι με περίστυλο αίθριο. Αυτοί είναι και οι πιο εντυπωσιακοί. Αποτελούνται από μια μεγάλη υπόγεια υπαίθρια αυλή ορθογώνιου σχήματος, λαξευμένη στο φυσικό βράχο. Οι στοές που περιβάλλουν την αυλή υποβαστάζονται από ασβεστολιθικούς κίονες δωρικού ρυθμού.
Οι νεκρικοί θάλαμοι και οι νεκρικές θήκες είναι λαξευμένοι στις πλευρές των στοών. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι τάφοι αυτοί έφεραν τοιχογραφίες, κατά το πρότυπο των αντίστοιχων τάφων της Μακεδονίας, τόπου καταγωγής των Πτολεμαίων.
Τα πλησιέστερα ταφικά παράλληλα της άκρως εντυπωσιακής νεκρόπολης στη Πάφο, τα συναντούμε στην επίσης πτολεμαϊκή νεκρόπολη της Αλεξάνδρειας, στην Αίγυπτο. Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία και στα δύο αρχαία κοιμητήρια είναι ελληνικά και προέρχονται από το πρότυπο της ελληνιστικής οικίας, ενώ η ναόσχημη πρόσοψη του τάφου υπ' αριθμόν 8 παραπέμπει στους περίφημους μακεδονικούς τάφους της Βεργίνας.
Πάφος, αρχαία κυπριακή πρωτεύουσα
Τα κυπριακά βασίλεια είναι γνωστό ότι διαλύθηκαν κατά τα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα από τον Πτολεμαίο Α', έναν από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Λίγο πιο πριν ο τελευταίος βασιλιάς της Πάφου, ο Νικοκλής, είχε μεταφέρει την έδρα του βασιλείου του δυτικότερα, σε πιο κατάλληλη τοποθεσία, που ονομάσθηκε Νέα Πάφος (η σημερινή Κάτω Πάφος). Η Νέα Πάφος έμελλε να γνωρίσει λαμπρές ημέρες δόξας κατά τα ελληνιστικά χρόνια, ως έδρα των κυβερνητών της Κύπρου, η οποία και είχε ενταχθεί στο βασίλειο των Πτολεμαίων, των Ελλήνων βασιλέων της Αιγύπτου.
Κατά τα ελληνιστικά χρόνια, η Πάφος έγινε πρωτεύουσα της Κύπρου. Όταν η Κύπρος κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους, το 58 π.Χ., παρέμεινε πρωτεύουσα της Κύπρου και έδρα των Ρωμαίων κυβερνητών του νησιού. Ήταν τότε με ναούς, επαύλεις, ανάκτορα, θέατρο, ωδείο και πολλά άλλα εντυπωσιακά οικοδομήματα, καθώς και τειχισμένη με ισχυρά τείχη. Τα εξαίρετα και άφθονα ψηφιδωτά δάπεδα της Πάφου, που συνεχώς αποκαλύπτονται από την αρχαιολογική σκαπάνη, μαρτυρούν την ακμή της πόλης, η οποία όμως υπέφερε κατά καιρούς και από ισχυρούς σεισμούς.
Το 45 μ.Χ. έφθασαν στην Πάφο οι Άγιοι απόστολοι Βαρνάβας, Παύλος και Μάρκος, κατά τη διάρκεια της πρώτης αποστολικής περιοδείας στην Κύπρο. Παρά το ότι η παράδοση λέει ότι στην Πάφο ο απόστολος Παύλος εισέπραξε "σαράντα παρά μίαν" (δηλαδή 39) μαστιγώσεις, ωστόσο μαρτυρείται ότι εκεί είχε κηρύξει το Χριστιανισμό και ενώπιον του τοπικού Ρωμαίου κυβερνήτη, του Σεργίου Παύλου, ο οποίος και αποδέχθηκε τη νέα θρησκεία. Έτσι, η Κύπρος έγινε η πρώτη επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που διοικήθηκε από χριστιανό κυβερνήτη.
Πηγές
Τμήμα Αρχαιοτήτων Κυπριακής Δημοκρατίας - http://www.mcw.gov.cy
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου