Γιορτάσαμε τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Κυριακή μεσημέρι, κόσμος μπαίνει στο μουσείο και έχω την αίσθηση ότι το κλίμα είναι εορταστικό. Νιώθω ως παιδί που οι γονείς του έταξαν βόλτα και εκείνο χαρούμενο βλέπει ότι κράτησαν την υπόσχεσή τους και τώρα ήρθε η ώρα να παίξει και να ανακαλύψει νέους κόσμους.
 Βοή από μελίσσι έρχεται καταπάνω μου και με συνεφέρει καθώς φθάνω μέχρι το γκισέ των πληροφοριών. Πλήθος κόσμου κατέφθασε από το πρωί και ο υπάλληλος με πληροφορεί ότι οι οδηγοί που θα διέθετε στο κοινό το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς εξαντλήθηκαν. Η παρέα μου και εγώ δεν πτοούμαστε και αποφασίζουμε να συμμετέχουμε ενεργά σε αυτή την γιορτή. Με το μηδενισμένο εισιτήριό μας αρχίσαμε το ταξίδι στην ελληνική ιστορία.


της Μαρίας Αλιμπέρτη

Έλληνες και ξένοι συνοδοιπόροι μας χαζεύουν με προσήλωση τα εκθέματα. Αρκετοί επιστρατεύουν την τεχνολογία, κινητά τηλέφωνα τελευταίας λέξης της μόδας και tablet, για να τραβήξουν φωτογραφίες. Κάποιοι στέκονται μπροστά στα αγάλματα σε ανάλογες στάσεις, αλλά ευγενικά η φύλακας ζητά να μην ποζάρουν  στο φακό, απλά να τραβούν αναμνηστική φωτογραφία ως ένδειξη σεβασμού στην κληρονομιά μας. Η λήψη με φλας δεν επιτρέπεται και οι παριστάμενοι δείχνουν να κατανοούν την ευαισθησία του θέματος. Άλλωστε,αυτό που τους ενδιαφέρει προφανώς είναι μια καλλιτεχνική φωτογραφία που θα φέρει την προσωπική του υπογραφής.  
Αρκετοί είναι αυτοί που σπρώχνουν παιδικά καρότσια και άλλοι

κυνηγούν μπόμπιρες που συμμετείχαν νωρίτερα στο παιδικό πρόγραμμα του μουσείου. Μερικοί γονείς κρατούν ένα φυλλάδιο με ένα παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού και προσπαθούν να ανακαλύψουν με τους μικρούς φιλότεχνους το μυστικό που κρύβουν οι βιτρίνες.
Κοντοστέκομαι μπροστά από ένα χάρτη που καταγράφει τις ελληνικές αποικίες από τον Εύξεινο Πόντο  και της Ιωνίας ως την άλλη άκρη της λεκάνης της Μεσογείου ( εκεί που σήμερα είναι η γεωγραφική θέση της Ισπανία αλλά και του Μονακό). Στους δυο αιώνες  του Μεγάλου Αποικισμού (750-550 π.Χ) το εμπόριο εξαπλώνεται, μια νέα κοινωνική τάξη αναδύεται, ενώ το πνεύμα ελευθερίας επιτρέπει μια πνευματική άνθιση που αποτυπώνεται

στα καλλιτεχνικά εργαστήρια. Έχοντας μια άλλη αίσθηση του χώρου οι Έλληνες φιλοσοφούν και δημιουργούν νέες έννοιες της ύλης, του ανθρώπου, του χώρου και του χρόνου, καθώς θέτουν στέρεες βάσεις για την επιστήμη. Η ανθοφορία αυτή διακρίνει τις πόλεις της Ιωνίας αλλά και της Κάτω Ιταλίας, μεταξύ αυτών και η Νάξος, μια αποικία του νησιού μου που με κάνει να νιώθω πολύ υπερήφανη.
Στην Ανατολή όμως αναπτύσσεται το αντίπαλο δέος, οι Πέρσες που φθάνουν εως τις ακτές του Αιγαίου και προαναγγέλεται έτσι η σύγκρουση τον 6ο αιώνα. Ακολουθώντας τον μίτο της ιστορίας φθάνω στην συλλογή του Χαλκών και χαζεύω έναν χάρτη που αναπαριστά την περιοχή που

δόθηκε η μάχη των Θερμοπυλών.Σε διπλανές βιτρίνες χαζεύω χάλκινα στοιχεία από τον εξοπλισμό των ιππέων αλλά και ενός ρωμαϊκού άρματος που αναπαριστάται και με την βοήθεια νεότερων υλικών. Το τμήμα της σύγχρονης κατασκευής με βοηθά να το φανταστώ ζωντανό μπροστά μου, όπως ήταν τότε που ο ιδιοκτήτης του άνοιγε την πόρτα του σπιτικού του στην Νικομήδεια της Βιθυνίας για να διασχίσει μεγάλες αποστάσεις ή να πολεμήσει ανάμεσα σε άλλους γενναίους Ρωμαίους.  
Άφωνη με αφήνει η βιτρίνα  με τα ιατρικά εργαλεία -903 παρακαλώ- που ανήκαν στην συλλογή του γιατρού Κ.Λάμπρου. Πραγματικά, η συλλογή του Χαλκού με έχει εντυπωσιάσει και δεν ξέρω σε πιο έκθεμα να εστιάσω: στο γοργόνειο, στις μικρές φτερωτές γυναικείες μορφές που μου θυμίζουν Αιγύπτιες θεές, ή τα ευρήματα από την Δωδώνη και την γιορτή

των Ναΐων όπου τελούνταν γυμνικοί και δραματικοί αγώνες. 
Η συλλογή του πολιτικού Κ.Καραπάνου από την Άρτα, δωρεά στο  Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, διαθέτει πλήθος ευρημάτων από μεγάλες ανασκαφές που αντικατοπτρίζουν την καθημερινότητα των αρχαίων, τα ήθη και τα έθιμα,  καθώς και τις λατρείες τους. Πιο πολύ απ'ολα τα εντυπωσιακά εκθέματα με μάγεψε ο τρόπος χύτευσης των αγαλμάτων όπως αναπαραστάθηκε επιτυχώς σε μια από τις βιτρίνες.
Σαγηνεμένη από  υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι θα επιστρέψω σύντομα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για να απολαύσω μια ακόμη βόλτα σε αυτό το πολιτιστικό σύμπαν με τις πολυάριθμες συλλογές.