Έκθεση Ταξίδι στους Αγίους Τόπους στη Σκιάθο

Χειρόγραφα και έντυπα προσκυνητάρια, ταξιδιωτικοί οδηγοί μιας άλλης εποχής που οι Χριστιανοί έβρισκαν πληροφορίες για το δρόμο και τους σταθμούς τους οποίους ακολούθησε ο Χριστός κατά τον επίγιο βίου του! 
 Ένα νοερό ταξίδι στον χωροχρόνο, κατά τον 16ο αιώνα έως τον 19ο αιώνα, μέσα από τα προσκυνητάρια στους Αγίους Τόπους παρουσιάζει  το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Η Σκιάθος» και την Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Σκιάθου  στον εκθεσιακό χώρο της Μονής, έκθεση με τίτλο «Ταξίδι στους Αγίους Τόπους μέσα από τα προσκυνητάρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου».

 Σε έξι ενότητες η έκθεση υπό τον συντονισμό της δρ Αικατερίνης Π. Δελλαπόρτα και την

επιμέλεια  του  δρ Αντώνη Μπεκιάρη, ξετυλίγεται μια περιπλάνηση στην Αγία Γη. Το κουβάρι της ιστορίας κυλάει: Οι περισσότεροι ορθόδοξοι προσκυνητές προτιμούσαν την  θαλάσσια οδό, σε ένα ταξίδι για τρεις μήνες έως ένα χρόνο. Ο χρόνος του ταξιδιού εξαρτιόταν από τον τύπο του πλοίου, τις καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην πολύμηνη διαδρομή και τις τυχόν αβαρίες που θα προέκυπταν, αλλά κυρίως από το δρομολόγιο που ακολουθούσε το εμπορικό, συνήθως, καράβι που ναύλωναν οι προσκυνητές.

Το σημαντικότερο προσκύνημα ήταν η Ιερουσαλήμ. Σε αυτήν άλλωστε βρίσκεται το κατ' εξοχήν λατρευτικό μνημείο του χριστιανισμού: ο ναός της Αναστάσεως. Ακολουθούν οι ναοί και οι μονές εντός και γύρω από την Ιερουσαλήμ, καθώς και τα προσκυνήματα στον ευρύτερο χώρο των Αγίων Τόπων, τα οποία αναλυτικά περιγράφονται και εικονογραφούνται στα Προσκυνητάρια του 17ου-19ου αι.

Η Ιερουσαλήμ αποδίδεται συνήθως στα έντυπα προσκυνητάρια ως περιτειχισμένη πόλη στην κορυφή ενός λόφου, ακολουθώντας τη βυζαντινή ζωγραφική παράδοση. H Ιερουσαλήμ αποτελεί την πόλη αρχέτυπο, την πόλη που επέλεξε ο Κύριος για κατοικία του από τα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης, την πόλη όπου ιδρύθηκε η πρώτη Εκκλησία. Η επίγεια Ιερουσαλήμ ταυτίζεται στη χριστιανική σκέψη με την ουράνια Ιερουσαλήμ λειτουργώντας ως εικόνα του θεϊκού Βασίλειου στη γη και συμπληρώνοντας την εικόνα της ελέω Θεού βασιλείας του χριστιανού αυτοκράτορα.

Το κατ' εξοχήν λατρευτικό μνημείο του χριστιανισμού στα Ιεροσόλυμα είναι το σύνθετο και

πολύπλοκο κτηριακό συγκρότημα του ναού της Αναστάσεως, με το πλήθος των επιμέρους προσκυνημάτων εντός αυτού. 

Κατά τη νεότερη εποχή (18ος-19ος αι.) κάνουν την εμφάνισή τους τα ζωγραφικά προσκυνητάρια, ενθυμήματα που μεταφέρουν από τους Αγίους Τόπους οι προσκυνητές στις πατρίδες τους. Πρόκειται για ζωγραφικές απεικονίσεις που απεικονίζουν με συνοπτικό τρόπο τη χριστιανική τοπογραφία των Αγίων Τόπων, καθιστώντας τα σημαντικά τεκμήρια του ταξιδιού κάθε προσκυνητή. Τα προσκυνητάρια μεταφέρονται εύκολα σε μορφή κυλίνδρου και λειτουργούν ως εικονογραφημένοι οδηγοί των προσκυνημάτων, θα λέγαμε «φωτογραφικές αποτυπώσεις» του ταξιδιού και πνευματικός σύνδεσμος με την Ιερουσαλήμ στην κατ΄ οίκον λατρεία.