Μάριος Ιορδάνου & Σοφία Καζαντζιάν: “Ελλάδα σημαίνει για πολλούς πολιτισμός και όχι κρίση”

Πάνω στο τραπεζάκι δίπλα στη σκηνή έχουν βρει καταφύγιο, τρία λευκά κεριά, ένα μαύρο ανδρικό καπέλο και μια στοίβα βιβλία. Το πάτωμα έχει καλυφθεί από ροδοπέταλα και νοερό χώμα, στον απόηχο της θεατρικής παράστασης “Δε φοβάμαι. Δεν ελπίζω. Είμαι…”, που πριν από λίγα λεπτά έριξε εντυπωσιακή αυλαία. Χώμα, στο οποίο “ανθίζουν ψυχές” και όπου το μπουμπούκι ανοίγει σιγά σιγά τα πέταλά του μέχρι που έρχεται η ώρα που παίρνει τη μορφή του πιο όμορφου τριαντάφυλλου.

Στον αέρα πλανάται ακόμη ένα συνονθύλευμα από καρδιοχτύπι, ένταση και το θόρυβο που κάνουν τα “ονείρατα” όταν ξυπνούν από βαθύ λήθαργο διεκδικώντας να πάρουν πάλι τη θέση τους εκεί όπου ανήκουν. Στο βάθρο του νικητή. Το ημίφως που απλώνεται ολόγυρα, δημιουργεί μια αίσθηση ζεστασιάς, αγαλλίασης και χαράς και το κρασί στα ποτήρια μας έχει το χρώμα των κόκκινων μήλων, που ώριμα πλέον πέφτουν στη γη και με το χάδι της σοφίας τους “ξεκλειδώνουν” την καρδιά της. Έτσι ακριβώς, όπως ξεκλείδωσε και η καρδιά όλων όσων μέσα από τα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη, τα οποία χρωμάτισαν με την ερμηνεία τους ο Μάριος Ιορδάνου και η Σοφία Καζαντζιάν, κινητοποιήθηκαν να πάρουν ξανά τα ηνία της ζωής στα χέρια τους και να ακολουθήσουν μέχρι τέλους τους παλμούς της καρδιάς τους. Μια καρδιά που ανατινάζεται και φωνάζει: “Δε ζυγιάζω, δε μετρώ, δε βολεύομαι”. 

Ντυμένοι με τα ρούχα της παράστασης στις αποχρώσεις του λευκού και του μαύρου, κάθονται δίπλα μου. Μαύρο για εκείνη, λευκό για εκείνον. Και η λάμψη στα μάτια τους δεν αφήνει περιθώρια να αμφιβάλλει κανείς ότι πρόκειται για δύο ανθρώπους που παρά τις αντιξοότητες και τις φιδογυριστές στροφές του δρόμου, μάχονται με την απεριόριστη δύναμη που αντλούν από την τέχνη τους, για “ν’ανθίσει ένα μικρό λουλούδι απάνω στο λίπασμα της σάρκας και του νου”…

Και κάπως έτσι ξεκίνησε η μεταξύ μας κουβέντα…

Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά

Τι είναι αυτό που έχει παραμείνει ίδιο, και αυτό που έχει αλλάξει στην καλλιτεχνική σας σφραγίδα μέχρι σήμερα, από την πρώτη σας εμφάνιση στο θέατρο δίπλα στον Αλέκο Αλεξανδράκη, στην παράσταση “Σαλόνικα” και στον “Βρεττανικό” του Ζαν Ρασίν αντίστοιχα;

Μάριος: Είναι μεγάλη τιμή και σπουδαίο σχολείο να ξεκινάς την καλλιτεχνική σου πορεία δίπλα σε ένα δάσκαλο του μεγέθους του Αλέκου Αλεξανδράκη. Μέσα στα χρόνια, συνειδητοποιείς το δρόμο που θέλεις να “περπατήσεις”, τον τρόπο που θέλεις να εκφραστείς και τον τρόπο που θέλεις να ζήσεις. Το θέατρο, η μουσική και ο κινηματογράφος για εμένα δεν είναι απλά ένας καλλιτεχνικός δρόμος έκφρασης αλλά ένας δρόμος ζωής. Τώρα πια, δημιουργώντας τις δικές μου παραστάσεις, νιώθω πως πατάω ακριβώς στο μονοπάτι που θέλω, στην προσωπική μου ατραπό.

Σοφία: Είχα πάντα ένα όραμα στο μυαλό μου για το θέατρο που επιθυμούσα να κάνω. Ήξερα πως ήθελα να εκφραστώ ψυχικά και πνευματικά, γι' αυτό και ασχολήθηκα από νωρίς τόσο με την υποκριτική, όσο και με το χορό και το τραγούδι. Με τον Μάριο η πραγματικότητα ξεπέρασε το όνειρο! Αυτό που ζω τώρα επί σκηνής είναι μοναδικό!

  

Πιο επίκαιρος από ποτέ, ο λόγος του Νίκου Καζαντζάκη. Χρειάζεται να έχει κανείς διάπλατα ανοιχτή την πύλη της καρδιάς για να μετουσιώσει τα λόγια αυτά σε συναίσθημα και δράση. Αφήνουμε σήμερα τον εαυτό μας να λειτουργήσει με γνώμονα την καρδιά ή την κλειδαμπαρώνουμε για να μην πληγωθούμε;

Σοφία: Κάθε άνθρωπος λειτουργεί διαφορετικά. Όσοι ασχολούνται με την Τέχνη, έχουν το προτέρημα να μπορούν να μετουσιώνουν το πνεύμα και την ψυχή σε εικόνα, σε σώμα, σε ήχο, σε μορφή τόσο μοναδική, όσο και ο κάθε ένας άνθρωπος χωριστά. Εκείνη την ώρα που είσαι στη σκηνή, η καρδιά και το μυαλό είναι ένα... Το ένα που έχεις επιλέξει εσύ, ο σκηνοθέτης σου, το κείμενο.

Ανεβάσατε την παράσταση και σε πόλεις του εξωτερικού,  στη Ζυρίχη και το Βερολίνο, και μάλιστα στη γερμανική γλώσσα. Πού αποδίδετε το ότι το κοινό εκεί την υποδέχτηκε με μια μεγάλη αγκαλιά όλο θέρμη; Κατά πόσο πιστεύετε ότι συμβάλατε στο να “προστεθεί ένα λιθαράκι στην αποδόμηση της κακής εικόνας της Ελλάδας προς τα έξω”, όπως έχετε δηλώσει;

Μάριος: Ο λόγος του Νίκου Καζαντζάκη είναι παγκόσμιος, όπως και κάθε μορφή Τέχνης. Εγώ ένιωθα πάντα πολίτης του κόσμου. Δεν πιστεύω σε καταγωγές και ράτσες. Αγαπώ το διαφορετικό και θεωρώ υπέροχο άνθρωποι διαφορετικών καταβολών και κουλτούρας να επικοινωνούν μέσω του θεάτρου ή της μουσικής. Αυτή την πεποίθηση έχει και η Σοφία και νομίζω ότι την κουβαλάμε και στα έργα μας. Βλέποντας την ανταπόκριση και την προσέλευση που έχουν οι παραστάσεις μας στο εξωτερικό, γίνεται φανερό πως Ελλάδα σημαίνει για πολλούς πολιτισμός και όχι κρίση, και είναι σπουδαίο μια κρίση υλική να μην ταυτίζεται στη συνείδηση των άλλων με ηθικοπνευματική κρίση.

“Ένα καράβι είναι το σώμα μας και πλέει απάνω σε βαθιογάλαζα νερά. Ποιος είναι ο σκοπός μας; Να ναυαγήσουμε!”, μεταφέρει ο Καζαντζάκης μέσα από την “Ασκητική”. Αλήθεια, κατά πόσο είναι εφικτό μετά από ένα ναυάγιο, να φτιάξουμε από την αρχή το “σκαρί” της ψυχής μας, με πιο ανθεκτικά υλικά; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει σήμερα  και με την Ελλάδα;

Σοφία: Όπως έλεγε και ο Κωστής Παλαμάς, “εάν δε φτάσεις στον πάτο, δεν μπορείς να αναδυθείς. Δε γίνεται να ξαναγεννηθείς από τις στάχτες σου, αν ό,τι παλιό, φθαρτό, βαρύ και ανώφελο, δε γίνει πρώτα στάχτη”. Πιστεύω στη δύναμη της θέλησης, της ψυχής και στη γενναιότητα που πηγάζει πρωτίστως από το φόβο και όχι από την άγνοια. Όσο κι αν φαίνεται δύσκολο το μέλλον, εάν δεν κολυμπήσεις με τόλμη στα νερά του, δε θα μάθεις ποτέ πως και το δύσκολο είναι συχνά προσπελάσιμο.

Από τι χρειάζεται να είναι φτιαγμένα τα “ονείρατά” μας, για να ατσαλώνονται παρά τις δυσκολίες της ζωής, και να οραματίζονται με θάρρος το φτάσιμο στην Ιθάκη τους;

Σοφία: Αυτό είναι το όμορφο με τα όνειρα! Ο καθένας είναι ελεύθερος να τα φτιάξει με το υλικό της δικής του καρδιάς, υλικό πάντα μοναδικό και διαφορετικό για τον καθένα.

“Όλα είναι σκόνη, αέρας, καπνός, σκοτάδι δίχως των ματιών σου το φως”, ερμηνεύετε στο πρώτο σας τραγούδι, με το συγκρότημα “Μικρές Νοθείες”. Το μαγικό ελιξίριο του έρωτα, τροφοδοτεί τα “αμπάρια” της ψυχής, με επιπλέον θάρρος, για να μπαίνουν “φτερά” στα όνειρά μας;

Μάριος: Ετοιμάζουμε αυτόν τον καιρό τη δισκογραφική μας δουλειά με τη Σοφία. Η αλήθεια είναι πως το τραγούδι και η μουσική γενικότερα έχουν τη δύναμη να μιλούν από μόνα τους και να ερμηνεύονται –όπως κάθε είδος Tέχνης– από τον καθένα, όπως εκείνος τα βιώνει τη στιγμή που τα ακούει. Όπως αναφέρει και ο Μίλλερ “οι άγγελοι δε φαίνονται από τα φτερά αλλά από την ικανότητά τους να πετούν”. Απόφαση είναι να ανοίξουμε τα φτερά μας...”.

Τελικά, τι είναι ο έρωτας; Αρένα μάχης ή πεδίο συμφιλίωσης των δύο φύλων; 

Σοφία: Ο έρωτας είναι κινητήριος δύναμη, εάν λειτουργεί με τρόπο που σε γεμίζει και σου ανοίγει νέους δρόμους, μέσα και έξω.

Στο πλαίσιο της εβδομάδας Μνήμης και Τιμής για το Νίκο Καζαντζάκη, με τίτλο “131 χρόνια Φως”, πραγματοποιήσατε ανάγνωση σε παιδιά, κειμένων από τα μεγαλύτερα έργα του. Είναι εφικτό να συντονιστεί ο παλμός του λόγου του, με τον παλμό της παιδικής αθωότητας;

Μάριος: Ο Καζαντζάκης είναι διαχρονικός και το “Στα παλάτια της Κνωσού” είναι ένα έργο αριστουργηματικό, που μπορεί να ταξιδέψει την παιδική ψυχή και να της δώσει ένα πρώτο γνήσιο ερέθισμα για να έρθει πιο κοντά στη λογοτεχνία, το θέατρο, την Τέχνη.

Κλείνοντας τα μάτια, ποια είναι η πιο έντονη εικόνα που κυριαρχεί μέσα σας από τη μέχρι στιγμής καλλιτεχνική διαδρομή σας;

Μάριος: Δεν είναι μία. Είναι κάθε στιγμή πριν από την παράστασή μας, κατά τη διάρκεια και μετά. Κάθε φορά, σε όποια πόλη, σε όποια χώρα, σε όποια σκηνή κι αν ανεβαίνει το “Δε φοβάμαι. Δεν ελπίζω. Είμαι...”, ζούμε μια νέα εμπειρία, μια νέα συγκίνηση. Είναι ένα έργο που παίζεται με ιδιαίτερη ανταπόκριση από το κοινό, τρία χρόνια, και μέσα μας είναι σαν να γεννιέται κάθε φορά από την αρχή.

Τι δείχνει η πυξίδα για τους επόμενούς σας σταθμούς στον ωκεανό της καλλιτεχνικής δημιουργίας;

Σοφία: Η πυξίδα δείχνει Ζυρίχη και Μόναχο. Στη Ζυρίχη θα έχουμε την τιμή να παίξουμε στον Καθεδρικό Ναό της, τη νέα μας παράσταση για τον εθνικό μας ποιητή, Διονύσιο Σολωμό, και στο Μόναχο το ίδιο έργο, στην Αίθουσα Καλλιτεχνών του. 

Δείτε στο ακόλουθο βίντεο, την οπτικοποίηση του τραγουδιού "Έτσι κι αλλιώς", σε στίχους και μουσική του Μάριου Ιορδάνου, σε συνεργασία με το συγκρότημα "Μικρές Νοθείες":

*Στοιχεία Παράστασης:

Σκηνοθεσία: Μάριος Ιορδάνου Χορογραφίες: Σοφία Καζαντζιάν Μουσική: Μάριος Ιορδάνου Παίζουν: Μ.Ιορδάνου – Σ.Καζαντζιάν

Μετά από μια επιτυχημένη πορεία, η παράσταση πήρε παράταση και συνεχίζεται στις 23, 24, 30 Νοέμβρη και 1 Δεκέμβρη, στο χώρο του Ρότα Art Coffee Community (Σόλωνος 124), τηλ: 210.3801033