Η Μελίνα, διαχρονικό σύμβολο της ελληνικής ψυχής εμπνέει τον Τάσο Λιακόπουλο

“Όταν ζεις στην Ελλάδα, πρέπει να σκέφτεσαι με μεγάλα μεγέθη. Πρέπει να οραματίζεσαι μεγάλα πράγματα. Δεν σου επιτρέπεται να είσαι πολίτης αυτής της χώρας και να μην οραματίζεσαι το…ανέφικτο. Μόνο τότε θα γίνουν όλα εφικτά…” Κάπου διάβασα τα λόγια αυτά της Μελίνας και αναθάρρησα…
 Βέβαια δεν είμαι η μόνη που αντλώ δύναμη από αυτή τη σπουδαία προσωπικότητα, εκείνη 20 και πλέον χρόνια από τον θάνατό της παραμένει συνδεδεμένη με την Ελλάδα και την ελληνική ψυχή, ενώ εμπνέει ακόμη και τους καλλιτέχνες όπως τον Τάσο Λιακόπουλο. 

Στο 'Ιδρυμα Μελίνα Μερκούρη παρουσιάζει η έκθεση των έργων του υπό το τίτλο "Μελίνα-Ελλάδα" σε επιμέλεια της σκηνογράφου και ενδυματολόγου Εύας Νάθεν, σε ένα άκρως ενδιαφέροντα διάλογο με τα εκθέματα της μόνιμης έκθεσης (ντοκουμέντα της προσφοράς ως υπουργού Πολιτισμού αλλά και από τον αντιδικτατορικό αγώνα, καθώς και την προσφορά της στο θέατρο και στον κινηματογράφο). 

Από την μια πλευρά, η Μελίνα γήινη (όσο είναι δυνατόν να περιγράψεις έτσι ένα τέτοιο πλάσμα), δηλαδή μέσα από τα τεκμήρια που έχει συγκεντρώσει το ίδρυμα και από την άλλη πλευρά η Μελίνα ως σύμβολο, μέσα από τα μάτια του καλλιτέχνη, ο οποίος κατάφερε να μετουσιώνει σε όσα  Εκείνη εκφράζει για εμάς.


της Μαρίας Αλιμπέρτη

Με την μουσική υπόκρουση του τραγουδιού «Τα παιδιά του Πειραιά» σε μια πιο σύγχρονη εκτέλεση, αλλά με την χαρακτηριστική φωνή της Μελίνα, ένιωθα ότι στεκόμουν μέσα στο  δικό  της σύμπαν θαυμάζοντας για τα επιτεύγματα της όπως ο αγώνας της για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, η ενοποίηση των Αρχαιολογική Χώρων, η δημιουργία των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων κ.ά.. 

 Ταυτόχρονα, δεν μπορούσα και να μην θαυμάσω την ευφυΐα του καλλιτέχνη, την αφορμή που άδραξε ο κ.Λιακόπουλος αφενός να υπενθυμίσει πόσο ανεκμετάλλευτος θησαυρός αποτελεί το όνομα της Μελίνας ως μέσο πολιτιστικής προβολής της Ελλάδας και πολιτιστικής διπλωματίας εν γένει και αφετέρου να σαρκάζει την ελληνική υποκουλτούρα που στέκει στην ρηχότητά της.

Μέσα από μια λεπτή ειρωνεία στο κιτς και στο επίπλαστο, τα έργα του με μεικτές τεχνικές, σχολιάζουν την ανασφάλεια του νεοέλληνα που προσπαθεί να αναγάγει τις ρίζες του στην αρχαιότητα μέσα από κακόγουστα σουβενίρ των περασμένων δεκαετιών που συνήθιζαν να επισημαίνουν την σύνδεση αυτή. Αποκλείοντας μια ελιτίστικη καλλιτεχνική προσέγγιση, με μια ανεπιτήδευτη απλότητα αξιοποιεί ακόμη και τα κεντήματα και τα σεμεδάκια της γιαγιάς και κάθε λαϊκό- χρηστικό αντικείμενο που

προσπαθούσε να υπηρετήσει την αρχαιοπρέπεια μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα έργα του επιλέγει κάδρα-και όχι καμβάδες- και περικλείει στην κυριολεξία τσολιαδάκια, χοντροκομμένα σουβενίρ, ακόμη και από κοχύλια με φόντο κεντημένα τοπία και τοπόσημα που εξυπηρέτησαν την ιδεολογία αλλά και του τουριστικού καταναλωτισμού περασμένων χρόνων. Είναι πραγματικά άξιο θαυμασμού πως εντόπισε όλο αυτό το υλικό!

Μέσα από όλο αυτό το συνονθύλευμα-που προκύπτει ομολογουμένως ένα πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα- αναδύεται το αυθεντικό σύμβολο, η Μελίνα, η γνήσια ελληνική ψυχή, άλλοτε ως ποπ σταρ και άλλοτε να ατενίζει την Καρυάτιδα που οραματιζόταν να επιστρέψει. Σαφώς ο καλλιτέχνης δεν απεκδύεται την αγάπη και τον θαυμασμό για το πρόσωπό της, χωρίς να πλημμυρίζει τον θεατή με συναισθήματα νοσταλγίας για το παρελθόν. 

Αντίθετα, αυτή η έκθεση γεννά την αισιοδοξία και την ελπίδα ότι τίποτε δεν χάθηκε, μάλιστα μας υπενθυμίζει ότι όταν έχουμε τέτοια πηγή έμπνευσης  τέτοιες προσωπικότητες  όπως της Μελίνας που θα  μας εμπνέουν να δραπετεύσουμε στο όνειρο και στο φως! Η ίδια άλλωστε έλεγε “Όταν θέλω να πάρω κουράγιο στυλώνω τα μάτια μου σ’αυτό το παράθυρο. Δες, φαίνεται η Ακρόπολη. Μου στέλνει πάντα μια αντιφεγγιά σαν αγιάτρευτη νοσταλγία, μου θυμίζει το καθημερινό μου δικαίωμα στην ευτυχία αυτού του τόπου.”