Οι θησαυροί του αρχαιολογικού μουσείου της Αρχαίας Κορίνθου

Για πολλές δεκαετίες το μουσείο της Αρχαίας Κορίνθου "μαγνητίζει" τα βλέμματα των επισκεπτών με τα περίφημα εκθέματά του, αντιπροσωπευτικά δείγματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Το μουσείο βρίσκεται εντός του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Κορίνθου, μιας πόλης - κράτους που άκμασε στα κλασσικά και ελληνιστικά χρόνια. Το ανακαινισμένο πλέον μουσείο "διηγείται" όλη την ιστορία της αρχαίας Κορίνθου, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι την ρωμαϊκή και την πρώιμη βυζαντινή περίοδο.     

 Του Ανδρέα Π. Αναγνωστόπουλου

Η Κορινθία στα προϊστορικά χρόνια

Στον εκθεσιακό χώρο «Η Κορινθία στα Προϊστορικά χρόνια» εκτίθενται ποικιλόμορφα αγγεία και λατρευτικά ειδώλια από τις ανασκαφές στις θέσεις Κοράκου, Ζυγουριές, Αρχαία Κόρινθος και Γωνιά. Τα εν λόγω ευρήματα μαρτυρούν την κατοίκηση και την έντονη δραστηριότητα στην περιοχή κατά την προϊστορική περίοδο.

Κόρινθος, μια ισχυρή πόλη κράτος

Ο εκθεσιακός χώρος «Κόρινθος, μια ισχυρή πόλη κράτος» αποτελείται από δύο πτέρυγες: Στην πρώτη εκτίθενται οι δίδυμοι Κούροι που κατασχέθηκαν σε χέρια αρχαιοκαπήλων στη Κλένια Κορινθίας, ευρήματα από το νεκροταφείο της Τενέας, καθώς και αντικείμενα από σημαντικές κώμες και ιερά της αρχαίας Κορίνθου.

Στη δεύτερη παρουσιάζονται αντικείμενα και οπτικοακουστικό υλικό που εικονογραφούν το ιδιαίτερο πολιτισμικό στίγμα της Κορίνθου και φωτίζουν την εμπορική δραστηριότητα, τα καλλιτεχνικά επιτεύγματα, τις λατρευτικές αντιλήψεις, τις ταφικές πρακτικές, την ζωή στο σπίτι και τα πολεμικά γεγονότα που σημάδεψαν την τύχη της αρχαίας ελληνικής πόλης.

Οι Κούροι της Κλένιας

Το 2010, δύο Κούροι κατασχέθηκαν σε χέρια αρχαιοκαπήλων στη Κλένια Κορινθίας. Οι αρχαιοκάπηλοι υπέδειξαν το σημείο όπου είχαν βρει τα αγάλματα και έτσι ξεκίνησε άμεσα ανασκαφή από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας. Η έρευνα έφερε στο φως κομμάτια που έλειπαν από τους Κούρους, αλλά και ένα εκτεταμένο νεκροταφείο.

Τα αγάλματα κατασκευάστηκαν στο 530 – 520 π.Χ και είναι φτιαγμένα από παριανό μάρμαρο. Ήταν στημένα το ένα δίπλα στο άλλο, σε περίοπτο σημείο του νεκροταφείου. Ένας μικρός τύμβος σκέπαζε δύο σαρκοφάγους από πωρόλιθο που είχαν τοποθετηθεί σε κοινό λάκκο.

Μέσα στις σαρκοφάγους βρέθηκαν οστά δύο ανδρών. Η ανάλυση των δοντιών τους έδειξε ότι οι δύο νέοι είχαν πεθάνει σε ηλικία περίπου 35 χρονών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δίδυμοι Κούροι αποτελούν το μοναδικό αρχαϊκό επιτύμβιο «σύνταγμα αγαλμάτων» στον ελλαδικό χώρο.

Μαρμάρινη σφίγγα

Η μαρμάρινη σφίγγα, που χρονολογείται γύρω στο 550 π.Χ., εκτίθεται στον χώρο Κόρινθος, μια ισχυρή πόλη - κράτος.  Η σφίγγα ήταν τοποθετημένη σε στήλη που είχε στηθεί πάνω σε τάφο επιφανούς Κορινθίου ή Αθηναίου, στο Βόρειο Νεκροταφείο της Αρχαίας Κορίνθου. Οι Σφίγγες ήταν δαιμονικά τέρατα με κεφάλι γυναίκας, φτερά πουλιού, σώμα λιονταριού και ουρά φιδιού και ενσάρκωναν υπερφυσικές δυνάμεις. Για τον λόγο αυτό, είχαν αποτροπαϊκό και χθόνιο χαρακτήρα, σχετίζονταν δηλαδή με τις δυνάμεις του Κάτω Κόσμου. Συχνά τοποθετούνταν πάνω σε τάφους προκειμένου να αποτρέψουν επίδοξους τυμβωρύχους. Στο συγκεκριμένο μνημείο, ο αποτροπαϊκός αυτός χαρακτήρας τονίζεται ακόμα περισσότερο με την χαρακτηριστική στροφή της κεφαλής προς το θεατή.

Ασκληπιείο, το ιερό θεραπευτήριο

Στον εκθεσιακό χώρο «Ασκληπιείο, το ιερό θεραπευτήριο» φιλοξενούνται μοναδικά ευρήματα από το ιερό του Ασκληπιού στην Αρχαία Κόρινθο, κυρίως πήλινα αναθήματα πιστών στη μορφή ανθρώπινων μελών του 4ου – 3ου αιώνα π.Χ., αλλά και βυζαντινές επιτύμβιες στήλες του 5ου-6ου αιώνα μ.Χ. από το παρακείμενο πρωτοχριστιανικό νεκροταφείο της πόλης.

Κόρινθος, αποικία Ρωμαίων

Ο εκθεσιακός χώρος «Κόρινθος, αποικία Ρωμαίων» περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό γλυπτών και ενδιαφέροντα ψηφιδωτά από ρωμαϊκές επαύλεις της "Colonia Laus Iulia Corinthiensis", καθώς και ορισμένα αντικείμενα – κυρίως εφυαλωμένα πινάκια – από την μετέπειτα βυζαντινή πόλη, καθώς και από την εποχή της Φραγκοκρατίας.

Από τα εκθέματα της εποχής των Ρωμαίων ξεχωρίζουν οι κεφαλές του Νέρωνα και του Ιουλίου Καίσαρα, καθώς και το ψηφιδωτό δάπεδο που παριστάνει ποιμενική σκηνή.  Εντυπωσιακά είναι επίσης τα αγάλματα του Αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου και των εγγονών του, Λούκιου και Γάιου Καίσαρα.

Στον ίδιο χώρο, φιλοξενείται η εμβόλιμη εκθεσιακή ενότητα «Επιστροφή στη γενέθλια γη», στην οποία παρουσιάζονται 274 επαναπατρισθέντα αρχαία αντικείμενα που είχαν κλαπεί από το Μουσείο το 1990 και εντοπίστηκαν στις ΗΠΑ δέκα χρόνια αργότερα.

Αίθριο

Στο Αίθριο του μουσείου, καθώς και στους ημι-υπαίθριους χώρους των δύο περιμετρικών στοών του, εκτίθενται γλυπτά, ανάγλυφα, ελληνικές και λατινικές επιγραφές από την Αρχαία Κόρινθο, καθώς και τεκμήρια της παρουσίας της κοινότητας των Ιουδαίων στη ρωμαϊκή πόλη.

Ιστορία του μουσείου

Το Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου κτίστηκε το 1932 για να στεγάσει τα πολυάριθμα αντικείμενα που έφερνε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Η ανέγερσή του έγινε από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, με δωρεά της Άντα Σμολ Μουρ.

Το κτήριο σχεδιάστηκε από τον Στιούαρτ Τόμσον, σύμφωνα με τα αρχιτεκτονικά πρότυπα της «Σχολής του Σικάγου». Η δυτική του πτέρυγα προστέθηκε αργότερα, το 1951.

Κατά την περίοδο 2007-2008 έγιναν εργασίες για την αναβάθμιση του Μουσείου, με χρηματοδότηση του Γ΄ ΚΠΣ. Τότε ανακαινίστηκαν οι δύο αίθουσες που στέγαζαν τις προϊστορικές συλλογές και τα ευρήματα από το Ασκληπιείο.

Επιπλέον, το 2015, ολοκληρώθηκαν μεγάλης κλίμακας εργασίες στην ανατολική και νότια πτέρυγα. Στους χώρους αυτούς φιλοξενείται πλέον μια νέα έκθεση για την αρχαία Κόρινθο, από τα γεωμετρικά χρόνια μέχρι και την καταστροφή της από τους Ρωμαίους, το 146 π.Χ. Το εν λόγω έργο συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2007-2013.

Πηγές

Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου, https://www.corinth-museum.gr

http://www.korinthos.gr

https://sights-of-korinthia.korinthiaguide.com