Τι συμβαίνει με την Φοινικική Θεότητα της Δήλου- Τα ψηφιδωτά στην Οικία των Δελφινιών και στο Μουσείο

 

«Ασπίδα» προστασίας  δημιούργησαν οι συντηρητές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων σε  ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα του νησιού της Δήλου, η Τανίτ που απεικονίζεται σε μωσαϊκό.

Η Τανίντ μπορεί να προέρχεται από την αρχαία Φοινίκη, αλλά πλέον θεωρείται γηγενής στο νησί του Θεού του Φωτός, αφού για δεκαετίες στεγάζεται στην πλούσια Οικία των Δελφινιών.

Πρόκειται για το ιδεόγραμμα της φοινικικής θεότητας Τανίτ, το οποίο λόγω του αποτροπαϊκού του χαρακτήρα, είχε τοποθετηθεί στο ψηφιδωτό της κεντρικής εισόδου της οικείας με στόχο να προστατεύει του ενοίκους του σπιτιού.

 

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Οι συντηρητές αφαίρεσαν την «πατίνα» του χρόνου και των επιθετικών κλιματολογικών συνθηκών στο νησί αφήνουν τα σημάδια τους και επιβαρύνουν σοβαρά τα μνημεία, όπως σημειώνεται στη σχετική διαδικτυακή ανάρητηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στα social media. «Το ψηφιδωτό είχε καλυφθεί με βιολογικές επικαθίσεις, ενώ η παλιά σιδερένια πόρτα είχε βγάλει σκουριά πάνω στο εμβληματικό μωσαϊκό. Οι Συντηρητές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων καθάρισαν το διάσημο σύμβολο, ενώ η μεταλλική θύρα αντικαταστάθηκε με νέα ξύλινη». Πλέον η  Τανίτ  καθαρή και απαστράπτουσα θα  καλωσορίζει τους επισκέπτες και θα φυλάει από την αρνητική ενέργεια το νησί του Απόλλωνα.

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μνημειακός πλούτος του νησιού αναγνωρίστηκε το 1990 από την UNESCO  όταν ενέταξε τη Δήλο στην Παγκόσμια Λίστα Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σημειώνοντας ότι «ο αρχαιολογικός χώρος είναι ιδιαιτέρα εκτεταμένος και πλούσιος» και «προβάλλει την εικόνα ενός σπουδαίου κοσμοπολίτικου Μεσογειακού λιμανιού».

Υπενθυμίζεται ότι και ιστορικά το νησί είχε μεγάλη σημασία καθώς μετά τους Περσικούς Πολέμους το νησί ήταν σημείο αναφοράς της Δηλιακής Συμμαχίας που ιδρύθηκε το 478 π.Χ., ενώ το κοινό, το ταμείο της Συμμαχίας παρέμενε στο νησί μέχρι το 454 π.Χ. όταν ο Περικλή το μετέφερε στην Αθήνα, λαμβάνοντας την ηγεμονία επί των συμμαχικών πόλεων.

Η Δήλος βγήκε από την αφάνεια όταν το 1873 η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή άρχισε τις ανασκαφές, αποκαλύπτοντας την πληθώρα μνημείων.

 

 Στη Δήλο, όπως προαναφέρθηκε η Τανίτ βρίσκεται στην οικία των Δελφινιών στη συνοικία του θεάτρου, η οποία έχει αποκαλυφθεί σε μεγάλη έκταση  και παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον  γιατί εξυπηρετούσε το εμπόριο του νησιού, βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Κύνθος. Η οικία των Δελφινιών, η οποία έλαβε το όνομά της από τους αρχαιολόγους λόγω του γνωστού μωσαϊκού. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν πως δεξιά και αριστερά της εισόδου υπήρχαν δυο βωμοί  που προστατεύουν τους ενοίκους του σπιτιού.

Άξια λόγου είναι ότι ψηφιδωτό με τα Δελφίνια είναι το κεντρικό ψηφιδωτό του σπιτιού, σε σχήμα τετράγωνο που περικλείει έναν κύκλο  και στα τέσσερα γωνιακά του τρίγωνα παριστάνονται Έρωτες  που οδηγούν  από ένα ζευγάρι  δελφίνια.  Οι έρωτες που ιππεύουν τα δελφίνια  με τα σύμβολα του Ερμού(κηρύκειο), του Ποσειδώνος(τρίαινα), του Διονύσου (θύρσο), το σύμβολο του τετάρτου ερωτιδέα δεν διακρίνεται.

 

Το Μουσείο

Πολλά από τα ευρήματα καθώς και ψηφιδωτά στις οικείες εκτίθενται στο Μουσείο της Δήλου, το οποίο  κτίστηκε το 1904 με δαπάνη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας και διαθέτει εννέα εκθεσιακούς χώρους. Ως εκθεσιακός χώρος ξεχωρίζει για τη σειρά της αρχαϊκής πλαστικής των Κυκλάδων, τα δείγματα ελληνιστικής ζωγραφικής και τα θέματα της καθημερινής ζωής τα οποία βρέθηκαν στο λατρευτικό και πολιτικό κέντρο των Ιώνων. 

Συγκεκριμένα, φιλοξενεί έργα της αρχαϊκής πλαστικής της Νάξου και της Πάρου, έργα της ελληνιστικής πλαστικής και μια πολύ ενδιαφέρουσα σειρά από πορτρέτα. Ακόμη, ο επισκέπτης μπορεί ναα θαυμάσει δείγματα της διακόσμησης σπιτιών: ψηφιδωτά, τοιχογραφίες, έπιπλα, μαρμάρινα και πήλινα ειδώλια και αγγεία.  Αξιοσημείωτο είναι ότι ο επισκέπτης μπορεί και να παρακολουθήσει την εξέλιξη της ζωγραφικής ειδώλων, από τη γεωμετρική εποχή μέχρι το τέλος της αρχαϊκής. Επίσης, σε πτέρυγα του μουσείου παρουσιάζεται αρχαιολογική έκθεση «Κυκλαδικά Στιγμιότυπα, από τα μνημεία και τους ανθρώπους τους: Δήλος»

 

Στις συλλογές του περιλαμβάνει:

 

Επιτύμβια αγάλματα και στήλες του 7ου - 1ου αιώνα π.Χ.

Αγγεία των μέσων της 3ης χιλιετίας - 1ου αιώνα π.Χ.

Ειδώλια του 2ου - 1ου αιώνα π.Χ.

Κοσμήματα και μικροαντικείμενα του 2ου - 1ου αιώνα π.Χ.

Ψηφιδωτά του 2ου/1ου αιώνα π.Χ.

 

 

Πηγές:

http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3262

www.culture.gov.gr/

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos_Politismos/psi/delos-delphinia.htm

https://www.delostours.gr/

https://mykonos.gr/dilos/