Συναυλία και πολιτιστικές δράσεις στον ιστορικό ναό του Οσίου Δαυίδ στη Θεσσαλονίκη

Η Μονή Λατόμου φιλοξενεί μουσική εκδήλωση και λογοτεχνικούς περιπάτους με φόντο τη βυζαντινή της κληρονομιά. Την Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου 2025, ο προαύλιος χώρος του Οσίου Δαυίδ, γνωστός και ως Μονή Λατόμου, στην Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης, θα μετατραπεί σε σκηνή πολιτισμού στο πλαίσιο του Anopolis World Music Festival. Η συναυλία με τίτλο «Αρμαθιές τραγούδια» θα παρουσιάσει ένα μουσικό ταξίδι με τους Γιώργο Καλαμάκη (ούτι, λαούτο), Παντελή Αγκιστριώτη (πολίτικη λύρα, λαούτο) και Κωνσταντίνο Καλαμάκη (βιολί), αναδεικνύοντας την παραδοσιακή μουσική μέσα από τον ιστορικό χαρακτήρα του χώρου.

Η Μονή Λατόμου ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς

Ο ναός του Οσίου Δαυίδ αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Θεσσαλονίκης και έχει ενταχθεί στον κατάλογο της UNESCO από το 1988 ως μέρος των Παλαιοχριστιανικών και Βυζαντινών Μνημείων της πόλης. Χτισμένος στα τέλη του 5ου αιώνα πάνω σε ρωμαϊκό βαλανείο, ο ναός αρχικά ήταν αφιερωμένος στον Χριστό Σωτήρα ή στον Προφήτη Ζαχαρία. Η προσωνυμία «Λατόμου» προέρχεται από τα λατομεία πέτρας που υπήρχαν στην περιοχή.

Αρχιτεκτονική και καλλιτεχνική αξία του ναού

Ο ναός έχει τετράγωνη κάτοψη με αψίδα στα ανατολικά και σχηματίζει ισοσκελή σταυρό με τέσσερα μικρά διαμερίσματα στις γωνίες. Αρχικά διέθετε τρούλο, ο οποίος αντικαταστάθηκε αργότερα από κεραμωτή στέγη. Το σημαντικότερο στοιχείο του ναού είναι το περίφημο ψηφιδωτό της αψίδας, που απεικονίζει τον Χριστό Εμμανουήλ σε νεαρή ηλικία, καθισμένο σε πολύχρωμο τόξο, περιβαλλόμενο από τα σύμβολα των τεσσάρων Ευαγγελιστών και τους προφήτες Ιεζεκιήλ και Αββακούμ. Το έργο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 5ου αιώνα και θεωρείται μοναδικό δείγμα πρώιμης χριστιανικής τέχνης.

Η πολιτιστική δράση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης

Παράλληλα με τη μουσική εκδήλωση, συνεχίζεται και η δράση της Λέσχης Ανάγνωσης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης με τίτλο «Λογοτεχνικοί περίπατοι στη Βυζαντινή Θεσσαλονίκη». Στόχος του προγράμματος είναι η ανάγνωση και ο σχολιασμός λογοτεχνικών κειμένων που αναδεικνύουν τη βυζαντινή ταυτότητα της πόλης, μέσα από περιπατητικές διαδρομές σε ιστορικά σημεία. Υπεύθυνοι του προγράμματος είναι η Δρ Πέλλη Μάστορα και ο Δρ Κωνσταντίνος Θ. Ράπτης.

Η Μονή Λατόμου, με την ιστορική της βαρύτητα και την αρχιτεκτονική της μοναδικότητα, συνεχίζει να αποτελεί ζωντανό σημείο αναφοράς για την πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν μέσα από δράσεις που τιμούν την ιστορική της κληρονομιά.