Αρχαίο Θέατρο Φθιωτίδων Θηβών: Δυο ομιλίες για τα αρχαιολογικά δεδομένα και την αποκατάσταση του

Στις 27 Σεπτεμβρίου, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, σε συνεργασία με τον Δήμο Αλμυρού και τη Φιλάρχαιο Εταιρεία Αλμυρού «Όθρυς», διοργανώνει μία ξεχωριστή εκδήλωση αφιερωμένη στο Αρχαίο Θέατρο Φθιωτίδων Θηβών. 

Στον αύλειο χώρο του Μουσείου θα πραγματοποιηθούν δύο ομιλίες με θέματα «Συμπληρώνοντας τον γρίφο του θεάτρου των Φθιωτίδων Θηβών: παλαιότερα και νέα αρχαιολογικά δεδομένα» και «Αρχαίο θέατρο Φθιωτίδων Θηβών: διαχρονικές μέθοδοι, σύγχρονες χρήσεις». Η βραδιά που διοργανώνεται  με αφορμή τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς  θα ολοκληρωθεί με μουσική εκδήλωση, προσφέροντας στο κοινό έναν μοναδικό συνδυασμό γνώσης και τέχνης, που αναδεικνύει τη σημασία του θεάτρου ως μνημείου και ζωντανού χώρου πολιτισμού.

Η ιστορία του

Το Αρχαίο Θέατρο Φθιωτίδων Θηβών, που βρίσκεται στο πρανές του λόφου «Κάστρο», στο βόρειο άκρο του πεδίου του Κρόκιου κοντά στις Μικροθήβες, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία της περιοχής. Η ίδρυσή του τοποθετείται στην ελληνιστική περίοδο, ενώ κατά τη ρωμαϊκή εποχή υπέστη σημαντικές μετατροπές για να ανταποκριθεί στις νέες μορφές θεαμάτων. Τα πρώτα ίχνη χρήσης του χώρου εντοπίζονται από τον 4ο αιώνα π.Χ., στοιχείο που αποδεικνύει τη διαχρονική σημασία του ως κέντρου κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής. Στη ρωμαϊκή περίοδο, το θέατρο προσαρμόστηκε σε μορφή αρένας με την επέκταση της ορχήστρας και την τοποθέτηση προστατευτικών κατασκευών, ενώ κατά την παλαιοχριστιανική εποχή πάνω του κτίστηκε ένα μονόχωρο κτίριο, γεγονός που αποδεικνύει τη συνεχή χρήση του χώρου μέσα στους αιώνες.

 

Ανασκαφές και έρευνες

Οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 1992-1993 υπό την επίβλεψη της αρχαιολόγου Βασιλικής Αδρύμη-Σισμάνη. Μετά από αρκετά χρόνια παύσης, οι έρευνες άρχισαν  εκ νέου το 2010, με στόχο την αποκάλυψη της ορχήστρας και τη μελέτη του σκηνικού οικοδομήματος. Σήμερα, το έργο «Στερέωση, αποκατάσταση και ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου Φθιωτίδων Θηβών», που υλοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας με τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μελέτες εφαρμογής, αρχιτεκτονική και στατική αποκατάσταση, καθώς και τη δημιουργία υποδομών που θα επιτρέψουν την ασφαλή επίσκεψη του κοινού. Σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις, ο στόχος είναι το θέατρο να είναι επισκέψιμο έως το τέλος του 2027, αποτελώντας πόλο έλξης για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής.

 

Αρχιτεκτονική και δομή

Το θέατρο διαθέτει όλα τα βασικά στοιχεία ενός ελληνιστικού θεάτρου: κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα. Στην αρχική του φάση, το κοίλο διέθετε δεκαπέντε σειρές εδωλίων από ηφαιστειακό λίθο και χωριζόταν σε εννέα κερκίδες από οκτώ κλίμακες ανόδου. Το διάζωμα ήταν πλακοστρωμένο και οι πάροδοι οριοθετούνταν από ισχυρούς αναλημματικούς τοίχους. Στη ρωμαϊκή περίοδο, το σκηνικό οικοδόμημα επεκτάθηκε, με τέσσερα νέα δωμάτια, υπόγειο διάδρομο και πρόσοψη διακοσμημένη με διώροφη κιονοστοιχία ιωνικού ρυθμού. Η ορχήστρα διευρύνθηκε για να χρησιμοποιηθεί ως αρένα, γεγονός που οδήγησε σε αλλαγές στα καθίσματα και την κατασκευή προστατευτικών στηθαίων. Η χωρητικότητα του θεάτρου υπολογίζεται περίπου σε τρεις χιλιάδες θεατές, αριθμός που αναδεικνύει τη σημασία του ως κέντρου δημόσιων εκδηλώσεων.

 

Πολιτιστική σημασία

Το Αρχαίο Θέατρο Φθιωτίδων Θηβών  είναι σύμβολο πολιτιστικής συνέχειας. Με την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης, θα λειτουργήσει ξανά ως ζωντανός χώρος πολιτισμού, φιλοξενώντας παραστάσεις, συναυλίες και εκδηλώσεις που θα ενώσουν το παρελθόν με το παρόν, αναδεικνύοντας τη διαχρονική σημασία της θεατρικής εμπειρίας στον ελληνικό χώρο.