Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2025

Αποκατάσταση των μνημειακών τάφων της Τερμησσού, μιας πόλης αλώβητης από τον χρόνο




Στις απόκρημνες πλαγιές του όρους Γκιουλλίκ, η αρχαία Τερμησσός – μία από τις πιο εντυπωσιακές και καλοδιατηρημένες ορεινές πόλεις της Μικράς Ασίας – αποκαλύπτει ξανά τη μνημειακή ταφική της αρχιτεκτονική. Μια φιλόδοξη αναστηλωτική προσπάθεια επανασυναρμολογεί δύο επιβλητικούς τάφους, αξιοποιώντας αποκλειστικά τα αυθεντικά τους λίθινα μέλη, σε ένα έργο που αναμένεται να αναδιαμορφώσει το τοπίο της αρχαίας νεκρόπολης.

Η Ελληνική Ιστορία της Τερμησσού και η ίδρυσή της

Παρότι η Τερμησσός θεωρείται κυρίως πόλη των Πισιδών, οι αρχαίες πηγές και τα αρχαιολογικά δεδομένα αποκαλύπτουν έντονη ελληνική επιρροή ήδη από την κλασική περίοδο. Η πόλη αναφέρεται από τον Στράβωνα ως μία από τις πιο ισχυρές ορεινές κοινότητες της περιοχής, με στενές σχέσεις με τον ελληνικό κόσμο. Η ίδρυσή της τοποθετείται πιθανότατα στην πρώιμη αρχαϊκή εποχή, όταν ελληνικά φύλα και τοπικοί πληθυσμοί ανέπτυξαν εμπορικές και πολιτισμικές ανταλλαγές στα ορεινά περάσματα της νοτιοδυτικής Ανατολίας.

Η ελληνική γλώσσα κυριαρχεί στις επιγραφές της πόλης, ενώ η αρχιτεκτονική της – θέατρο, αγορά, γυμνάσιο, ναοί – ακολουθεί καθαρά ελληνικά πρότυπα. Η Τερμησσός, αν και ποτέ δεν κατακτήθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο, ενσωμάτωσε πλήρως την ελληνιστική αισθητική, δημιουργώντας ένα μοναδικό μείγμα τοπικής ταυτότητας και ελληνικού πολιτισμού.

Η ορεινή πόλη που έμεινε αλώβητη για χιλιετίες

Η στρατηγική θέση της Τερμησσού πάνω σε φυσικό οχυρό την προστάτευσε από λεηλασίες και μεταγενέστερες επεμβάσεις. Σε αντίθεση με άλλες κλασικές πόλεις, των οποίων τα οικοδομικά υλικά επαναχρησιμοποιήθηκαν κατά τους χριστιανικούς αιώνες, η Τερμησσός διατήρησε σχεδόν ανέπαφη την αρχιτεκτονική της. Αυτό επιτρέπει σήμερα στους αρχαιολόγους να εργάζονται με ένα σπάνια πλήρες σύνολο αυθεντικών λίθων, συμπεριλαμβανομένων των δομικών στοιχείων των δύο μνημειακών τάφων που αναστηλώνονται. Πρόκειται για την πρώτη συστηματική ανασκαφική έρευνα στην περιοχή.


Μία από τις μεγαλύτερες Νεκροπόλεις της Μεσογείου

Οι ανασκαφές επικεντρώνονται στη γιγαντιαία νεκρόπολη που εκτείνεται κατά μήκος της αρχαίας λιθόστρωτης οδού. Με περισσότερους από 3.000 τάφους και πάνω από 900 επιγραφές, η Τερμησσός διαθέτει ένα από τα πιο πυκνά και εντυπωσιακά ταφικά τοπία της Μεσογείου. Στο επίκεντρο της φετινής περιόδου βρίσκεται η ανακατασκευή δύο μνημειακών ταφικών συγκροτημάτων που κάποτε κυριαρχούσαν στο ορεινό τοπίο της πόλης.


Ο Τάφος των «Χορευτριών» 

Ο πρώτος τάφος, γνωστός ως «Τάφος των Χορευτριών», οφείλει το όνομά του στις ανάγλυφες μορφές γυναικών σε χορευτική κίνηση που κοσμούν την είσοδό του. Ένα από τα γλυπτά κεφάλια, χαμένο επί αιώνες, εντοπίστηκε πρόσφατα ανάμεσα στα πεσμένα μέλη και μεταφέρθηκε στο μουσείο.

Με τη βοήθεια ψηφιακής απεικόνισης, στατικής ανάλυσης και τρισδιάστατης μοντελοποίησης, οι αρχαιολόγοι ανασυνθέτουν την πλήρη γεωμετρία του μνημείου. Όταν ολοκληρωθεί, ο τάφος θα φτάνει τα 14 μέτρα ύψος και θα φέρει ανάγλυφα με χορεύτριες, θεατρικές μάσκες, Έρωτες, Νίκες, λιοντάρια και περίτεχνα φυτικά μοτίβα. Όλα τα στοιχεία είναι αυθεντικά, καθώς η πόλη δεν υπήρξε ποτέ λατομείο για μεταγενέστερες κατασκευές.


Ένας δεύτερος τάφος με όπλα Μύθου και Ιστορίας

Ο γειτονικός τάφος φέρει επιγραφή που αποκαλύπτει ότι ανεγέρθηκε από μια γυναίκα για την ίδια και τον σύζυγό της. Το βάθρο του κοσμείται από ανάγλυφα όπλων: ασπίδες, δόρατα, ξίφη, θώρακες και πέλεκεις. Κάποια ανήκουν σε πραγματικούς τύπους οπλισμού, ενώ άλλα παραπέμπουν σε μυθικά όπλα Αμαζόνων, ένα ιδιαίτερο εικονογραφικό χαρακτηριστικό της Πισιδίας.


Ψηφιακή ανασύνθεση και αναγέννηση

Κάθε λίθος έχει σαρωθεί και καταγραφεί ξεχωριστά, επιτρέποντας την πλήρη ψηφιακή ανακατασκευή των μνημείων πριν από τη φυσική τους επανατοποθέτηση. Όταν ολοκληρωθεί το έργο, οι δύο τάφοι θα ορθωθούν ξανά ως ορόσημα της Τερμησσού, μιας πόλης που η απομόνωσή της διατήρησε σχεδόν άθικτη τη μνημειακή της κληρονομιά.


Ελληνικά μνημεία και πολιτιστική κληρονομιά

Το αρχαίο θέατρο της Τερμησσού, χτισμένο σε φυσική εσοχή του βουνού, αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά ελληνικά θέατρα της Μικράς Ασίας, με θέα που εκτείνεται μέχρι τη Μεσόγειο. Η αγορά, οι στοές και τα ιερά της πόλης μαρτυρούν την υιοθέτηση ελληνικών πολιτικών και θρησκευτικών θεσμών. Τα πολυάριθμα ταφικά μνημεία της νεκρόπολης, με ελληνικές επιγραφές και εικονογραφία, επιβεβαιώνουν την πολιτισμική συνέχεια και την έντονη ελληνική παρουσία στην περιοχή.

Η Τερμησσός αποτελεί σήμερα ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα ελληνιστικής ορεινής πολεοδομίας, ένα ζωντανό μουσείο που διατηρεί την αυθεντικότητα και την επιβλητικότητα μιας πόλης που έμεινε ανέγγιχτη από τον χρόνο.

πηγές:https://www.anatolianarchaeology.net/,

 Strabo | Ancient Greek Geographer & Historian | Britannica

https://in2greece.com/

https://worldhistoryedu.com/



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου