Σε ποιόν είναι αφιερωμένο το μνημείο κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως;

Η μελέτη της Ιστορίας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αποκαλύπτει ανθρώπους που θυσίασαν τη ζωή τους για την πατρίδα τους και την πίστη τους, αποτελώντας παράδειγμα για τις μελλοντικές γενεές. Ένας τέτοιος Άνθρωπος και Ήρωας είναι ο φρουρός στην Ακρόπολη, Κωνσταντίνος Κουκίδης, που αρνήθηκε να παραδώσει την ελληνική σημαία στους Γερμανούς κατακτητές, τυλίχτηκε με αυτή και πήδηξε από τον Ιερό Βράχο προτιμώντας τον θάνατο από την ταπείνωση.  

Στην οδό Θρασύλλου της Πλάκας, εκεί όπου η σεπτή σορός του βρέθηκε μετά από την ύψιστη θυσία, στέκει σήμερα ένα σεμνό μνημείο. Αυτό το μνημείο, που τοποθετήθηκε το 2000, θυμίζει την ηρωική πράξη του 17χρονου Κουκίδη, την 27η Απριλίου 1941, ημέρα που οι Γερμανοί κατακτητές μπήκαν στην Αθήνα. Κάθε χρόνο εκείνη τη μέρα τελείται ανελλιπώς επιμνημόσυνη δέηση για τον πρωτοπόρο του Αντιστασιακού Αγώνα, με πρωτοβουλία της Πανελληνίου Ενώσεως Ποντίων Αξιωματικών «Αλέξανδρος Υψηλάντης». 

Του Ανδρέα Αναγνωστόπουλου 

Τιμητική πλάκα για τον ποντιακής καταγωγής Κωνσταντίνο Κουκίδη έχει εντοιχιστεί, από τις 27 Απριλίου 1994, στους στρατώνες της Προεδρικής Φρουράς. Η πλάκα γράφει: "Πλατεία Εύζωνα Κουκίδη Κωνσταντίνου. Έπεσε υπέρ πατρίδος την 27 Απριλίου 1941, κατακρημνισθείς απ' τον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως, τυλιγμένος με την Ελληνική Σημαία, υπερασπιζόμενος ταύτην μέχρι τελευταίας ρανίδος του αίματός του, αρνούμενος να την παραδώσει στον Γερμανό κατακτητή".

Στη Γαστούνη Ηλείας, όπου γεννήθηκε ο ήρωας - η οικογένειά του κατέφυγε εκεί μετά από την Μικρασιατική Καταστροφή - βρίσκεται επίσης μνημείο για τον Κωνσταντίνο Κουκίδη, δίπλα στον Ιερό Ναό της Παναγίας Καθολικής. 

Η ηρωική θυσία του Κωνσταντίνου Κουκίδη άφησε άναυδο ακόμα και τον Χίτλερ, ο οποίος, πληροφορηθείς το συμβάν, έστειλε μήνυμα στον Γερμανό φρούραρχο της Αθήνας να εκδώσει διαταγή, ώστε δίπλα στην σβάστικα να κυματίζει και η ελληνική σημαία – κάτι ανάλογο δεν συνέβη σε άλλη κατεχόμενη από τους Γερμανούς χώρα! 

 Έρευνες που έχουν γίνει δεν κατάφεραν να ανακαλύψουν κανέναν στρατιώτη ή εύζωνα στα στρατιωτικά αρχεία της εποχής με το όνομα Κωνσταντίνος Κουκίδης. Ωστόσο, αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι ο Κουκίδης δεν ήταν στρατιώτης και δεν βρισκόταν με αυτή την ιδιότητα στην Ακρόπολη. Σύμφωνα με τον συγγραφέα Ιωάννη Γιαννόπουλο (βιβλίο «Μυστική Ακρόπολη»), "ο Κωνσταντίνος Κουκίδης είναι μόλις 17 χρονών και μέλος της Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΕΟΝ). Μόλις χθες (σ.σ: 26 Απριλίου 1941), η τοπική επιτροπή της Νεολαίας του Θησείου απεφάσισε όπως τα νεαρά της μέλη εκτελούν τα καθήκοντα του φρουρού της σημαίας". 

Παρακάτω παραθέτουμε συγκλονιστικές μαρτυρίες για την υπέρτατη θυσία του Κωνσταντίνου Κουκίδη: 

- Στο βιβλίο των απομνημονευμάτων του (σελ. 376) ο τότε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθος, που αρνήθηκε να τελέσει Θεία Λειτουργία με την άφιξη της ελληνικής και γερμανικής αντιπροσωπείας, αλλά και αρνήθηκε να ορκίσει την κατοχική κυβέρνηση του στρατηγού Τσολάκογλου, γράφει στο ημερολόγιό του: «… ο Έλλην φρουρός της Ελληνικής σημαίας επί της Ακροπόλεως, μη θελήσας να παραστή μάρτυς του θλιβερού θεάματος της επάρσεως της εχθρικής σημαίας, ώρμησεν εκ της Ακροπόλεως και εκρημνίσθη φονευθείς. Εκάθησα εις το γραφείον περίλυπος μέχρι θανάτου και δακρύων…». 

- Η αγγλική εφημερίδα «Dailly Mail» σε δημοσίευμα της 9ης Ιουνίου 1941 με τίτλο «A Greek carries his flag to the death» (Ένας Έλληνας φέρει την σημαία του έως τον θάνατο) γράφει: «Ο Κώστας Κουκίδης φρουρούσε την Ελληνικήν γαλανόλευκην σημαία επάνω στην Ακρόπολη των Αθηνών, όταν μία ομάδα ένστολων Ναζί προχώρησε προς αυτόν. «Υπόστειλε την - του είπαν - και κάνε έπαρση αυτής της σημαίας, με την σβάστικα. Ο Κώστας, υπέστειλε αργά τα χρώματα της χώρας του. Σταμάτησε για μια στιγμή με τα μάτια καρφωμένα στον Γερμανό αξιωματικό. Έπειτα, τύλιξε την σημαία γύρω από το σώμα του και ρίχθηκε από το ύψος 100 ποδών των επάλξεων…».

- Το 2006, η τοπική εφημερίδα «Βήμα της Αιγιαλείας» δημοσίευσε προσωπική έρευνα του Χαράλαμπου Ρούπα, αντιστασιακού, μαχητή του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, προσωπικού φρουρού του Άρη Βελουχιώτη και ιδρυτικού μέλους του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών. Ο Ρούπας γράφει: 

«Εγώ και οι φίλοι μου, περίεργοι και αργόσχολοι συνταξιούχοι, αρχίσαμε να ψάχνουμε στην Πλάκα μέσα στα παραδοσιακά ταβερνάκια και καφενεία, μήπως βρούμε κάποιο γεροντάκι που να μάς έλεγε κάτι το σχετικό. Όλοι γνώριζαν το περιστατικό, αλλά μάς έλεγαν, "άκουσα... μού είπαν...", δηλαδή αυτά πού γνωρίζαμε κι' εμείς. Τελικά, ψάχνοντας και κάνοντας με υπομονή την έρευνά μας, βρήκαμε μία γριούλα που μάς είπε: "Πηγαίνετε κάτω στου Μακρυγιάννη (μάς είπε περίπου την διεύθυνση), κι' εκεί ζει ένας πρώην τσαγκάρης. Αυτός είναι ο γιος τού παγοπώλη ο οποίος με το καροτσάκι του πήρε τον νεκρό στρατιώτη, και τον επήγε στο Α' Νεκροταφείο και τόν έθαψε"». Τελικά, συναντήσαμε τον γερο-τσαγκάρη. Δυσκολευθήκαμε όμως να τού δώσουμε να καταλάβει το τι θέλαμε να μας πει, διότι ούτε άκουγε, κι' ούτε έβλεπε καλά. Στο τέλος, συγκινημένος, μάς είπε: "Εκείνη την ημέρα είχαμε κλεισθεί στα σπίτια μας, όπως κι' όλη η Αθήνα. Εγώ τότε ήμουν 16 χρονών. Ακούσαμε στον δρόμο μία γριά που στρίγκλιζε. Πεταχθήκαμε τότε στον δρόμο δύο-τρεις, για να δούμε το τι συμβαίνει, και τότε είδαμε το τραγικό αυτό θέαμα: Ένα χιλιοστραπατσαρισμένο πτώμα ντυμένο στο χακί και μία σημαία γύρω του ματωμένη. Χαρτιά, πορτοφόλι κλπ. δεν βρέθηκαν επάνω του, εκτός από ένα δελτάριο που έγραφε το όνομά του. Το δελτάριο το κράτησε ένας φίλος του πατέρα μου. Επειδή ο πατέρας μου κι' εγώ μοιράζαμε κολώνες πάγου στα σπίτια, είχαμε ένα καρότσι. Το έβαλαν το παλληκάρι μέσα μαζί με την σημαία, το σκέπασαν με μία κουβέρτα και το πήγαν στο Α΄ Νεκροταφείο και το έθαψαν».  Εκεί βρήκαν έναν παπά και του είπαν τι είχε συμβεί. Αυτός τούς πήγε σε έναν ανοικτό τάφο, τύλιξαν το παλληκάρι με ό,τι είχε μείνει από την σημαία, είπε και δύο-τρία λόγια ο παπάς και το παράχωσαν. Αυτό το τραγικό περιστατικό από στόμα σε στόμα το είχε μάθει όλη η Αθήνα. Ο πατέρας μου φοβήθηκε και δεν με πήρε μαζί του. Εάν πήγαινα κι εγώ, τότε θα σας υπέδειχνα πού ακριβώς είναι παραχωμένο το παλληκάρι. Τον πατέρα μου, τον έχασα τον Ιανουάριο του 1942 στην μεγάλη πείνα».

- Από το βιβλίο «Μυστική Ακρόπολη» του Ιωάννη Γιαννόπουλου, παρατίθενται άλλες δύο μαρτυρίες.

Ο Κυριάκος Γιαννακόπουλος, παιδί ακόμη, πουλούσε τσιγάρα στην Πλάκα, γεννημένος πριν ένδεκα χρόνια στο Θησείο. Έτυχε την στιγμή της θυσίας να στρέψει το βλέμμα του προς την Ακρόπολη «την ώρα ακριβώς που έπεφτε το παιδί με την σημαία τυλιγμένο και κτυπούσε στους βράχους. Έκανα να τρέξω προς τα εκεί και δεν μπορούσα. Ναι προσπάθησα, να πάω και εγώ εκεί… Το παιδί… τρέξανε, χάλασε ο κόσμος, έγινε σεισμός εκείνη την ώρα που είδαν το παιδί, όλος ο κόσμος αναστατώθηκε. Πού να πάω εγώ παιδάκι τότε, να χωθώ, εκεί μέσα στην στοά της Ακροπόλεως, να μαζέψω… να προσφέρω τι; Απλώς πήρα τα πράγματά μου και έφυγα. Σκοτώθηκε εκείνη την ώρα. Κτύπησε στους βράχους και εκτινάχθηκε. Το θυμάμαι, το βλέπω σαν να το βλέπω τώρα. Αυτό το πράγμα δεν πρόκειται να φύγει ποτέ από τα μάτια μου, μόνο όταν πεθάνω!».

  

Ο Στάθης Αρβανίτης, μικρό παιδί κι' αυτός, θυμάται: «Ήμουνα τότε επτά χρονών. Μέναμε ακριβώς κάτω απ’ την Ακρόπολη. Εκείνη την ημέρα στις 27 Απριλίου -μια ημέρα ηλιόλουστη με καθαρότατο ουρανό- ο πατέρας μου είχε απαγορέψει και στον αδελφό μου και στην μητέρα μου να βγούνε απ’ το σπίτι. Εγώ ήμουνα στην ταράτσα και έπαιζα με το αυτοκινητάκι μου. Ξαφνικά βλέπω ένα σώμα, μάλλον πρέπει να ‘τανε τσολιάς, να πέφτει από την Ακρόπολη και να χτυπιέται στους βράχους. Κατέβηκα κάτω και το ανέφερα στον πατέρα μου, ο οποίος μέσα στην σύγχυση την στιγμή που έμπαιναν οι Γερμανοί, κάπως δεν με πίστεψε. Μετά 15 ημέρες έρχεται και μου λέει: “Μικρέ είχες δίκιο. Το είπε το BBC.”»

- Ο Άγγλος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ και αξιωματικός Ειδικών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα κατά την Κατοχή, Νίκολας Χάμοντ, στο βιβλίο του "Με τους αντάρτες 1943-44", αναφέρει: «Την 27ην Απριλίου 1941, λίγο προτού χαράξει, όλα ήσαν κλειστά. Τότε έμαθα ότι οι Γερμανοί διέταξαν τον φρουρό τής Ακροπόλεως να κατεβάσει το ελληνικό σύμβολο. Πράγματι, εκείνος την υπέστειλε. Τυλίχθηκε με αυτήν και αυτοκτόνησε, πέφτοντας από τον βράχο...». 

- Σύμφωνα με την ιστορική έρευνα τού αντιστασιακού ερευνητή Κώστα Γ. Κωστόπουλου: «Ο Ήρωας Στρατιώτης, χτυπώντας πάνω στα βράχια, στην διαδρομή τής πτώσεώς του στον γκρεμό από τον βράχο τής Ακροπόλεως, όταν τελικά κατρακυλώντας, έπεσε στην οδό Θρασύλλου στην Πλάκα, είχε πολτοποιηθεί και η στολή του ήταν καταξεσκισμένη. Όταν τον περιμάζεψαν δύο-τρεις κάτοικοι τής Πλάκας, δεν βρήκαν τίποτε επάνω του εκτός από ένα τσαλακωμένο ταχυδρομικό δελτάριο στο οποίο έγραφε πολύ κακογραμμένα το όνομα τού παραλήπτη: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΚΙΔΗΣ. Αυτά τα στοιχεία είχαν καταθέσει δύο γέροντες (επιζώντες ακόμη) σχετικά με το ανωτέρω περιστατικό». 

Πηγές 

Ιωάννης Γιαννόπουλος, Μυστική Ακρόπολη 

Χαράλαμπος Ρούπας, άρθρο στην εφημερίδα «Βήμα της Αιγιαλείας», 12 Μαίου 2006 

Κ. Λούρμπας, Οι Μικρασιάτες της Γαστούνης

http://pluton22.blogspot.com/