Ποιο είναι το σημαντικότερο μνημείο της Ουκρανίας;

Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σημαίνει προστασία της ειρήνης. Ο πόλεμος στην γηραιά ήπειρο έφερε στην επικαιρότητα τα μνημεία της Ουκρανίας, μεταξύ αυτών τον ναό της Αγίας Σοφίας στο Κίεβο.  Ένα  πολύ ιδιαίτερο εικονικό ταξίδι  και επίσκεψη στον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας,στην Ουκρανία ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα της πόλης και το πρώτο μνημείο  που εγγράφηκε στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς επιτρέπει  η σελίδα της UNESCO . Πρόκειται για  ένα μοναδικό μνημείο αρχιτεκτονικής και μνημειακής τέχνης των αρχών του 11ου αιώνα με τη μεγαλύτερη σωζόμενη συλλογή ψηφιδωτών και τοιχογραφιών της περιόδου εκείνης.H γενική διευθύντρια της UNESCO, Audey Azoulay σε μήνυμά της υπενθυμίζει το ειδικό καθεστώς των προστατευόμενων μνημείων από το διεθνές δίκαιο.

Εγγεγραμμένα στον κατάλογο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι ο Καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας και  τα συναφή μοναστηριακά κτίρια, Λαύρα του Κιέβου-Πέτσερσκ. Με ανησυχία για την κατάσταση τους λόγω της πολεμικής σύρραξης, η UNESCO, με τον εταίρο της UNITAR (Ινστιτούτο Εκπαίδευσης και Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών), αναλύει  από δορυφορικές εικόνες ποια κινδυνεύουν ή έχουν ήδη πληγεί, προκειμένου να εκτιμηθούν οι ζημιές. Δώδεκα περιοχές προτεραιότητας καλύπτονται ήδη από αυτό το σύστημα παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

 

Σχεδιασμένος για να συναγωνίζεται την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, ο καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας του Κιέβου συμβολίζει τη "νέα Κωνσταντινούπολη", πρωτεύουσα του χριστιανικού πριγκιπάτου του Κιέβου, το οποίο δημιουργήθηκε τον 11ο αιώνα σε μια περιοχή που ευαγγελίστηκε μετά τη βάπτιση του Αγίου Βλαδίμηρου το 988 μ.Χ. Η πνευματική και διανοητική επιρροή της Λαύρας του Κιέβου-Πέχερσκ συνέβαλε στη διάδοση της ορθόδοξης σκέψης και της ορθόδοξης πίστης στον ρωσικό κόσμο από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα.Ο καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας και τα συναφή μοναστηριακά κτίρια, η Λαύρα του Κίεβο-Pechersk αντιπροσωπεύουν δύο εξαιρετικά συγκροτήματα μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς του Μεσαίωνα και της πρώιμης νεότερης περιόδου (περίοδοι Κιβανικής Ρωσίας και Χετμανάτου).

Ο καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας, που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο του Κιέβου, είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία που αντιπροσωπεύουν την αρχιτεκτονική και τη μνημειακή τέχνη των αρχών του 11ου αιώνα. Ο καθεδρικός ναός χτίστηκε με τη συμμετοχή ντόπιων οικοδόμων και βυζαντινών μαστόρων κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μεγάλου Πρίγκιπα του Κιέβου, Γιαροσλάβ του Σοφού, ως η κύρια χριστιανική εκκλησία της πρωτεύουσας της Κίβανης Ρωσίας. Ο καθεδρικός ναός έχει διατηρήσει τους αρχαίους εσωτερικούς χώρους του και η συλλογή ψηφιδωτών και τοιχογραφιών του 11ου αιώνα είναι μοναδική για την ακεραιότητά της. Τα αριστουργήματά του περιλαμβάνουν τον Παντοκράτορα, την Παναγία Οράνς, τη Θεία Κοινωνία των Αποστόλων, τη Δέηση και τον Ευαγγελισμό.

Τα μοναστηριακά κτίρια που κατασκευάστηκαν τον 17ο και 18ο αιώνα σε ουκρανικό μπαρόκ στυλ περιβάλλουν τον Καθεδρικό Ναό. Το αρχιτεκτονικό σύνολο περιλαμβάνει το καμπαναριό, το σπίτι του Μητροπολίτη, την τραπεζαρία, την πύλη Zaborovsky, τον πύργο της νότιας εισόδου, τα κελιά των πρεσβυτέρων του καθεδρικού ναού και το ιεροδιδασκαλείο που περιβάλλεται από πέτρινο τείχος. Με την πάροδο των αιώνων, ο καθεδρικός ναός και τα μοναστηριακά κτίρια έχουν εκφράσει μια μοναδική αρμονία αρχιτεκτονικών και φυσικών μορφών και εθνικού πνεύματος και κατέχουν σημαντική θέση στο παραδοσιακό ιστορικό τοπίο του Κιέβου. Το μνημείο εντάχθηκε στον κατάλογο γιατί αντιπροσωπεύει ένα αριστούργημα της ανθρώπινης δημιουργικής ιδιοφυΐας τόσο σε επίπεδο  αρχιτεκτονικής σύλληψης και διακόσμησης.

 

 

Η αρχιτεκτονική του Καθεδρικού διακρίνεται από τα συμπληρωματικά κλίτη που προστίθενται στον πεντάκλιτο πυρήνα και την πυραμιδοειδή χωρική σύνθεση του σταυροθόλου του ναού. Ο μνημειακός διάκοσμος του καθεδρικού ναού συνθέτει ένα σύνολο μοναδικό για τον εννοιολογικό του σχεδιασμό που αντανακλά τις σημαντικότερες θεολογικές ιδέες της εποχής και αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα βυζαντινής τέχνης. Το τεράστιο πάνθεον των χριστιανικών αγίων που απεικονίζονται στον Καθεδρικό Ναό έχει απαράμιλλη πολλαπλότητα μεταξύ των βυζαντινών μνημείων της εποχής εκείνης. Οι τοιχογραφίες του Καθεδρικού Ναού περιλαμβάνουν επίσης ένα σύμπλεγμα μοναδικών κοσμικών τοιχογραφιών στους πύργους των κλιμάκων, οι οποίες έγιναν κατά την παράδοση της βυζαντινής τέχνης.

Το μνημείο αποτελεί απόδειξη του παντρέματος της πολιτιστικής αλληλεπίδρασης της Κιουβανικής Ρωσίας, της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και της Δυτικής Ευρώπης. Η αρχιτεκτονική και η μνημειακή ζωγραφική στο ακίνητο αντικατοπτρίζουν τις αλλαγές των βυζαντινών αρχιτεκτονικών και καλλιτεχνικών παραδόσεων που απέκτησαν ένα νέο νόημα υπό την επίδραση της τοπικής οπτικής. 

Το μνημείο φέρει χνάρια  από την πνευματική παράδοση. Ο ναός αποτέλεσε παράδειγμα για την κατασκευή παρόμοιων εκκλησιών στην περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του 12ου έως του 15ου αιώνα. 

 

 

Ως προς την ακεραιότητα του μνημείου εκτιμάται ότι όλα τα σημαντικά στοιχεία και χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητα για την απόδοση της Εξαιρετικής Παγκόσμιας Αξίας περιέχονται εντός των ορίων του ακινήτου και διατηρούνται. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, ο καθεδρικός ναός της Αγίας Σοφίας κατασκευάστηκε ως κυρίαρχο αρχιτεκτονικό στοιχείο του αστικού περιβάλλοντος, ανοιχτό σε μια ευρεία και συνολική θέα. Τον 19ο αιώνα, το περιβάλλον του καθεδρικού ναού άλλαξε λόγω της τροποποίησης του παραδοσιακού αστικού ιστού.

Πηγή: https://whc.unesco.org/en/list/527/