Διαμαρτυρία ακτιβιστών για έναν ακόμη βιασμό της Artemisia Gentileschi- Αντίδραση στις γυναικοκτονίες

 

Ακτιβιστές προχώρησαν σε διαμαρτυρία για τις γυναικοκτονίες καλύπτοντας πίνακες του βιαστή της Αρτεμισίας Τζεντιλέσκι στην Ιταλία στην έκθεση με τίτλο «Artemisia Gentileschi. Θάρρος και πάθος». Με έμφαση στην κρίση της ενδοικογενειακής βίας στην γείτονα χώρα, όπως και στην δική μας, οι ακτιβιστές κατήγγειλαν την αμφιλεγόμενη έκθεση για το"δωμάτιο βιασμού" εντός της έκθεσης του Palazzo Ducale, που συντελεί σε ένα δεύτερο "κοινωνικό" βιασμό της μνήμης της καλλιτέχνιδος, ενώ καθιστά τη βία σε βάρος των γυναικών θέαμα.

Τι λένε οι επικριτές της έκθεσης

Ακτιβιστές κατέφθασαν στο Palazzo Ducale της Γένοβας για να διαμαρτυρηθούν για μια αμφιλεγόμενη έκθεση σε επιμέλεια του Costantino D'Orazio, η οποία ήταν αφιερωμένη στην καλλιτέχνιδα του μπαρόκ Artemisia Gentileschi. Η έκθεση έχει προκαλέσει επικρίσεις από διάφορες ομάδες, οι οποίες λένε ότι εκμεταλλεύεται το σεξουαλικό τραύμα της ζωγράφου και ότι  προβάλλει τον καταδικασμένο βιαστή της Agostino Tassi. 

Διαμαρτυρίες υπήρξαν για το "οδοιπορικό" το οποίο παρουσιάζει τη βία που υπέστη η Artemisia Gentileschi από τον Agostino Tassi, ενώ έλαβε και αρνητικά σχόλια γενικότερα, παρά την παρουσία ορισμένων έργων που δεν έχουν εκτεθεί ποτέ ξανά στο κοινό και ορισμένα σημαντικά δάνεια,  η έκθεση λέγεται ότι είναι ασυνάρτητη και δίνει την εντύπωση ότι έχει οργανωθεί χωρίς ιδιαίτερη προσοχή. Οι επικριτές της στάθηκαν στα στερεότυπα που αναπαράγει, ένα από τα πρώτα κλισέ είναι ακριβώς αυτό της βιασμένης γυναίκας που "μόνο χάρη στο ταλέντο της" καταφέρνει να "αποτινάξει τις προκαταλήψεις. 

Όπως σχολιάζει και ο Ιταλός δημοσιογράφος Federico Giannini, η Artemisia Gentileschi παρουσιάζεται στην έκθεση όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό κείμενο ότι συνέβαλε «βαθιά στην ανανέωση της ζωγραφικής, στα βήματα του Καραβάτζιο» ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε πλέον να θεωρείται δεδομένο ότι, όσο ταλαντούχα και εάν ήταν η Artemisia και όσο πρωτότυπα και εαν ήταν κάποια από τα κορυφαία  έργα της, η αδιαμφισβήτητη εξαιρετικότητά της συνδέεται κυρίως με τη δημόσια αναγνώριση που κατάφερε να κερδίσει στην εποχή της  όπως αναφέρει και η Elizabeth Cropper. Ακόμη και ο μελετητής  Yuri Primarosa  γράφει ότι η ιδιαιτερότητα της έγκειται, τελικά, στην ιδιαίτερη συνθήκη που είχε χαράξει για τον εαυτό της: Αυτή της δυνατότητας να αποφασίζει η ίδια για τη μοίρα της και να αναδεικνύεται σε "κυρία", ζώντας πάντα πάνω από τις δυνατότητές της και απευθυνόμενη σε όλους τους άνδρες της και σε πολλούς από τους προστάτες της σε πρώτο πρόσωπο!

Η διαμαρτυρία

Με επικεφαλής την αντιπατριαρχική ομάδα υπεράσπισης Bruciamo Tutto (στα ιταλικά "Ας κάψουμε τα πάντα"), οι ακτιβιστές το πρωί Παρασκευής 29 Μαρτίου προέβησαν στην απόκρυψη τριών εκθεμάτων του Tassi και στο "ράντισμα" κόκκινης μπογιάς για να τραβήξει την προσοχή στη διαρκή κρίση ενδοοικογενειακής βίας και γυναικοκτονιών στην Ιταλία. Αξίζει να αναφερθεί ότι το Bruciamo Tutto ιδρύθηκε τον Νοέμβριο μετά τη δολοφονία της 22χρονης φοιτήτριας Giulia Cecchettin.

 Μέλη της οργάνωσης δήλωσαν την ενόχλησή τους  για την επιλογή να γίνει ο βιασμός θέαμα, σχετικά πολυσυζητημένο "δωμάτιο βιασμού" της έκθεσης, το οποίο περιλαμβάνει ένα σκοτεινό δωμάτιο με ένα κρεβάτι "βουτηγμένο στο αίμα" και μια ηχητική ανάγνωση της γραφικής μαρτυρίας της Gentileschi η οποία βιάστηκε το 1612.

 

Η εγκατάσταση έχει καταγγελθεί τόσο από τους επισκέπτες όσο και από τους κριτικούς, όπως το άρθρο στο Hyperallergic από την Ιταλίδα συγγραφέας Ginevra Rollo .Οι ακτιβιστές κόλλησαν μαύρο πανί στα πλαίσια των πινάκων του Tassi για να τα καλύψουν από τη θέα, ενώ ταυτόχρονα άφησαν μια λίμνη κόκκινης μπογιάς στο πάτωμα μαζί με βυσσινί αποτυπώματα χεριών και ποδιών στους τοίχους και το πάτωμα.

 

Εκτός από την ενεργοποίηση του συναγερμού πυρκαγιάς, οι διαδηλωτές διέγραψαν το όνομα του Tassi στις ταμπέλες δίπλα στα έργα τέχνης. Στον τοίχο πάνω από τις ταμπέλες έγραψαν το όνομα της Joy Omoragbon, μιας 49χρονης γυναίκας που πρόσφατα μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου στο σπίτι της στο Μπέργκαμο από τον σύντροφό της, Aimiose Osarumwense.

Η έκθεση που αναδεικνύει το στοιχείο του βιασμού φαίνεται πως ήταν η στάγονα που ξεχύλισε την οργή των Ιταλών. Όπως προαναφέρθηκε η ομάδα πολιτικής ανυπακοής Bruciamo Tutto ιδρύθηκε τον Νοέμβριο μετά τη δολοφονία της 22χρονης Ιταλίδας φοιτήτριας Giulia Cecchettin, η δολοφονία της οποίας προκάλεσε μαζικές διαμαρτυρίες σε όλη την Ιταλία και ώθησε τους νομοθέτες της χώρας να ψηφίσουν νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιμακούμενης έμφυλης βίας. Το 2023, τουλάχιστον 109 γυναίκες δολοφονήθηκαν στην Ιταλία - περισσότερες από τις μισές δολοφονήθηκαν από συντρόφους ή πρώην συντρόφους. Οι ακτιβιστές τόνισαν ότι αποφάσισαν να μην καταστρέψουν τον πίνακα, αλλά να τον συσκοτίσουν, επειδή το μήνυμα είναι «δεν θα έπρεπε να βρίσκεται εδώ, όχι έτσι, όχι σε αυτό το πλαίσιο.

 

 

Πηγές: https://hyperallergic.com/,  https://www.finestresullarte.info/