Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

«Πολιτισμός κατά παραγγελία»: Το Βρετανικό Μουσείο σώζει ό,τι του ανήκει και εμπορεύεται ό,τι δεν του ανήκει







Το Βρετανικό Μουσείο ανακοίνωσε την έναρξη μεγάλης εκστρατείας για την απόκτηση του εντυπωσιακού χρυσού μενταγιόν «Tudor Heart», το οποίο συνδέεται με τον βασιλιά Ερρίκο Η΄ και την Αικατερίνη της Αραγονίας. Το μουσείο φιλοδοξεί να συγκεντρώσει £3,5 εκατομμύρια έως τον Απρίλιο του 2026, ώστε να εξασφαλίσει την παραμονή του αντικειμένου στη δημόσια θέα και να αποτρέψει την είσοδό του σε ιδιωτική συλλογή.

της Μαρίας Αλιμπέρτη


Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα τελευταία γεγονότα στο μουσείο καταδεικνύει πως η πολιτική του Βρετανικού Μουσείου αποδεικνύεται βαθιά αντιφατική. Παρά τις δηλώσεις της νέας ηγεσίας του, υπό τον Nicholas Cullinan, περί επιθυμίας για ουσιαστική συνεργασία με την ελληνική πλευρά σχετικά με το μέλλον των Μαρμάρων του Παρθενώνα, οι πράξεις του μουσείου μαρτυρούν το αντίθετο.

 Η διοργάνωση του πολυτελούς gala «Pink Ball» στον εκθεσιακό χώρο των Μαρμάρων — ενός χώρου που υποτίθεται πως προστατεύει τεκμήρια ανεκτίμητης πολιτιστικής αξίας — υπονομεύει κάθε έννοια σεβασμού και επιστημονικής δεοντολογίας. Την ίδια στιγμή, η εκστρατεία για την απόκτηση του μενταγιόν «Tudor Heart» επιβεβαιώνει πως το μουσείο δεν ακολουθεί συνεπή πολιτιστική στρατηγική, αλλά προβαίνει σε αποσπασματικές κινήσεις, άλλοτε ως θεματοφύλακας της αγγλικής κληρονομιάς και άλλοτε ως χώρος δεξιώσεων, προσδεδεμένος σε υπηρεσίες catering. Η εικόνα που προβάλλεται δεν είναι αυτή ενός παγκόσμιου πνευματικού ιδρύματος, αλλά ενός οργανισμού που λειτουργεί με γνώμονα την προβολή και την πλεονεξία.

 Εκστρατεία του Βρετανικού Μουσείου για την απόκτηση του «Tudor Heart»

Το μενταγιόν, σε σχήμα καρδιάς και φτιαγμένο από 24 καράτια χρυσού, ανακαλύφθηκε το 2019 σε χωράφι στο Γουόρικσαϊρ από ερασιτέχνη με ανιχνευτή μετάλλων. Φέρει τα σύμβολα του Τυδώρ και της Αικατερίνης, με την επιγραφή tousiors (παλαιά γαλλική λέξη για το «πάντα»), αποτυπώνοντας τον δεσμό τους. Ο γάμος τους διήρκεσε 24 χρόνια — ο μακροβιότερος του Ερρίκου — και διαμόρφωσε την αυλή των Τυδώρ, με την Αικατερίνη να λειτουργεί κατά καιρούς ως αντιβασίλισσα.

Για την ιστορία ο Ερρίκος Η΄ επικαλέστηκε θρησκευτικούς και νομικούς λόγους για να ακυρώσει τον γάμο του με την Αικατερίνη της Αραγονίας, υποστηρίζοντας ότι η ένωση τους ήταν άκυρη ενώπιον του Θεού επειδή η Αικατερίνη ήταν προηγουμένως παντρεμένη με τον αδελφό του, Αρθούρο. Παρότι ο Πάπας είχε εγκρίνει τον γάμο τους, ο Ερρίκος ισχυρίστηκε ότι η έλλειψη αρσενικού διαδόχου ήταν θεϊκή τιμωρία και ζήτησε την ακύρωση του γάμου ώστε να παντρευτεί την Άννα Μπολέιν. Η αυλή συνέχισε να αναφέρεται στην Αικατερίνη με σεβασμό ως «η Ισπανίδα Πριγκίπισσα», αναγνωρίζοντας την βασιλική της καταγωγή και την αξιοπρέπεια με την οποία αντιμετώπισε την ταπείνωση και την απομάκρυνσή της από το θρόνο.

Σε ποιον ανήκει το πολιτιστικό αγαπό;

Με το σκεπτικό του Βρετανικού Μουσείου και τα ισπανικά μουσεία θα μπορούσαν να διεκδικήσουν το πολιτιστικό αγαθό που συνδέεται με την Ισπανίδα Πριγκίπισσα, βασιζόμενα στην ιστορική και πολιτιστική του σημασία για την Ισπανία. Η διεκδίκηση αυτή θα μπορούσε να στηριχθεί στην ηθική αναγνώριση της πολιτιστικής κληρονομιάς που αντιπροσωπεύει το αντικείμενο, καθώς και στην επιθυμία επιστροφής του σε έναν χώρο που σχετίζεται άμεσα με την ιστορία και την ταυτότητα της Ισπανίας.

Σύμφωνα με την έρευνα του μουσείου, το μενταγιόν πιθανόν δημιουργήθηκε για τουρνουά τον Οκτώβριο του 1518, με αφορμή τον αρραβώνα της κόρης τους, πριγκίπισσας Μαρίας, με τον διάδοχο του γαλλικού θρόνου. Ο Ερρίκος συνήθιζε να παραγγέλνει κοσμήματα για τέτοιες περιστάσεις, τα οποία φορούσαν τα μέλη της αυλής για να ενισχύσουν την εικόνα της βασιλικής μεγαλοπρέπειας.

Η εκστρατεία του Βρετανικού Μουσείου

Η εκστρατεία ξεκίνησε με δωρεά £500.000 από το Julia Rausing Trust, φέρνοντας τον στόχο πιο κοντά. Το μενταγιόν έχει καταχωρηθεί σύμφωνα με τον Νόμο περί Θησαυρών του 1996, που υποχρεώνει τους ανακαλύπτοντες να δηλώνουν ευρήματα ιστορικής αξίας, δίνοντας στα μουσεία την ευκαιρία να τα αποκτήσουν.

Το «Tudor Heart» εκτίθεται ήδη στην Αίθουσα 2: Συλλέγοντας τον κόσμο, και θα παραμείνει εκεί έως τον Απρίλιο του 2026.

ΠΗΓΕΣ:https://artdaily.cc/

https://www.smithsonianmag.com/

https://www.thetimes.com/


https://www.itv.com/








Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου