Περίπατος μυθοπλασίας στην πραγματικότητα του Κολωνού με τον συγγραφέα Κώστα Κατσουλάρη

Απομεινάρια μιας μικροαστικής συνοικίας με αρχαία ίχνη, ψήγματα μιας άλλης εποχής, παραμένουν στον Κολωνό! Πραγματικά μικρά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα λειτουργούν ως φάροι υπόμνησης μιας άλλης ζωής... Σε μια γειτονία που ακόμη μυρίζει η μπουγάδα στο μπαλκόνι και ο περαστικός χαζεύει τις ανθισμένες βουκαμβίλιες μας προσκάλεσε ο συγγραφέας Κώστας Β. Κατσουλάρης ακολουθώντας τα χνάρια των ηρώων του βιβλίου του, χάρη στις Αθηναϊκές Διαδρομές Βιβλίου σε συνεργασία με το δήμο Αθηναίων και το Δίκτυο Πολιτισμού δήμου Αθηναίων Athens Culture Net.

Της Μαρίας Αλιμπέρτη

Σάββατο πρωί, λοιπόν πλήθος κόσμου συγκεντρωθήκαμε στην οδό Καπανέως, σχεδόν δίπλα από τον Λόφο του Ίππιου Κολωνού, όχι για να ξεναγηθούμε στον ιστορικό αυτό το τόπο, όπως τον γνωρίζουμε στη τραγωδία «Οιδίππους επι Κολωνώ» του Σοφοκλή, αλλά για να αφουγκραστούμε τις σημερινές δονήσεις αυτής της γειτονιάς και την πιο πρόσφατη ιστορία της.

Με αφορμή το μυθιστόρημά του κ. Κατσουλάρη «Στο στήθος μέσα χάλκινη καρδιά» (εκδόσεις Μεταίχμιο) βρεθήκαμε να κινούμαστε «χέρι-χέρι» με τους πρωταγωνιστές του μέσα στα στενάκια  του Κολωνού και της Ακαδημίας Πλάτωνος. Αυτούς τους δρόμους είχε επιλέξει για το μυθιστόρημά του, που διαδραματίζεται το 2013-2014, με πρωταγωνιστές τον φιλόλογο Αργύρη Σταυρινό και τον βορειοηπειρωτικής καταγωγής 15χρονο μαθητή Νάσο Γκέτσο και με φόντο μια δολοφονική επίθεση, συμμορίες νεοναζί, αντιφασιστικές εκδηλώσεις κ.ά..

Συζητώντας με κατοίκους  που συμμετείχαν στον περίπατο μου εξήγησαν ότι όντως η περιοχή έδινε εντυπωσιακά μεγάλα ποσοστά στη Χρυσή Αυγη εκείνη την περίοδο, όπως και η Ακαδημία Πλάτωνος καθώς και τα Σεπόλια. Ωστόσο, οι γειτονιές αυτές ευτυχώς δεν «χρωματίστηκαν» πολιτικά, ενώ εξακολουθούν να διαμένουν εκεί μετανάστες και Ρομά.

Ο συγγραφέας όπως μας αφηγήθηκε δεν είναι κάτοικος της περιοχής αλλά την διέσχισε, την ερεύνησε ,έκανε ένα είδος ρεπορτάζ στο χρονικό διάστημα των σχεδόν τριών χρόνων που κράτησε η συγγραφή. Μέσα από την αναζήτησή του, ως άλλος φροντιστής ταινίας, εντόπισε όμορφες μονοκατοικίες της Αθήνας, στις οποίες θα μπορούσαν να ζουν οι ήρωες του. Χαμηλά σπίτια που κάποτε δεν έμοιαζαν με κλουβιά εξαιτίας των κιγκλιδωμάτων που επιβάλει η σημερινή ανασφάλεια. Αυτές αποτέλεσαν το ιδανικό σκηνικό για τις κατοικίες των ηρώων που έπεσαν θύματα παρακολούθησης.

«Οι ήρωες ήρθαν από την επαρχία, βρήκαν αυτό το σπίτι που τους ταιριάζει» μας περιέγραψε τον συλλογισμό του επεξηγώντας ότι αυτή επιλογή ταίριαζε με την πλοκή του έργου και εξυπηρετούσε την δράση ώστε η παρακολούθηση να είναι πειστική. Με το σκεπτικό αυτό στο μυθιστόρημα υπάρχουν ρεαλιστικές συνθήκες, ενώ η καταδίωξη  στα σοκάκια του Κολωνού φέρνει μέσα στην πόλη τον αναγνώστη χάρη στην σκηνοθετική  ματιά του συγγραφέα.

Για να καταλάβουμε το πνεύμα του περιδιαβήκαμε τις συνοικίες του Κολωνού, από την οδό Μύλων αφού προσπεράσαμε ένα γραφικό παλιό καφενεδάκι,  χαζεύαμε ένα ψηφιδωτό πολυκατοικιών και μονοκατοικιών, διαφορετικών αρχιτεκτονικών  στυλ και περιόδων.

Το κλείστρο της φωτογραφικής μου μηχανής άνοιξε για να καταγράψει την νοσταλγία μου σε φως. Μόλις είχα εντοπίσει ένα μπακάλικο παλαιού τύπου και  ένα παιχνίδι που μου θύμισε εκείνα της δεκαετίας του 80’. Το μόνο που μου χάλασε την αναπόληση ήταν η ταμπέλα 1 ευρώ και όχι δραχμές...

Κάναμε μια στάση στην πλατεία  Σωτήρη Πέτρουλα ή Αγίου Κωνσταντίνου όπου μια παρέα συνταξιούχων έπαιζε ντόμινο. Εκεί ο συγγραφέας μας εξομολογήθηκε ότι χρειάστηκε να περπατήσει μέρα και νύχτα στην περιοχή για να «δέσει την πλοκή» του έργου. 

Στην πλατεία που σταθήκαμε διαδραματίζεται μια σημαντική σκηνή του έργου μια αντιφασιστική πορεία αλλά και  εμπόριο... κατά την διάρκεια της νύχτας. Όμως, δεν υπάρχει εγκληματικότητα  στην εν λόγω γειτονιά.Η περιοχή δεν θεωρείται επικίνδυνη, μας αποσαφήνισε ο συγγραφέας, σχολιάζοντας ότι δεν νιώθεις την ανασφάλεια όπως όταν διασχίζεις την Πατησίων.

Σκοπός των δικών του περιηγήσεων του ήταν να φανταστεί την πλοκή και να αποδώσει με φυσικό τρόπο κρούσματα βίας όπως την απόπειρα σε βάρος του ήρωα στην οδό Αλεξανδρείας, σκιαγραφώντας και τα παράλογα του εξτρεμισμού.

Χαρακτηριστικό είναι ότι αυτή η μικροαστική συνοικία δεν είναι απολιτίκ όπως παρατήρησε ο κ. Κατσουάλρης από τις ονομασίες των οδών «Μαραθωνομάχων, Αλαμάνας κ.ά.», όπως συμβαίνει για παράδειγμα σε γειτονιές του Ζωγράφου που έχουν ονόματα λουλουδιών.

Οι συμμετέχοντες τον ρωτούν γιατί οι γυναίκες δεν έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή στη δράση του έργου για να απαντήσει χιουμοριστικά «δεν τοποθετώ τις γυναίκες να είναι αιτίες κακών για λόγους πολιτικής ορθότητας».

Ο ήρωας λοιπόν τοποθετείται να κινείται μέσα στα σοκάκια του Κολωνού. Κρύβεται στην εσοχή ενός φροντιστηρίου όταν οι ακραίοι τον πλησιάζουν με σκυλιά στην οδό Αλαμάνας. Τελικά θα βρει αργότερα καταφύγιο σε φτωχικό σπιτάκια της οδού Αγγελόπουλων που σχεδόν πνίγεται από πολυόροφες πολυκατοικίες. 

Πολλά είναι τα σπιτάκια που αποπνέουν μυστήριο λόγω της εγκατάλειψης ή της εσωτερικής αυλής που διαμορφώνονται από τους ψηλούς μαντρότοιχους.

Η πορεία μας θα καταλήξει στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος που ευτυχώς γλίτωσε την τσιμεντοποίηση. Περπατώντας στον πνεύμονα πρασίνου συναντήσαμε φίλαθλους μα παίζουν «πετάν»αλλά και εκεί είχαμε την ευκαιρία να οραματιστούμε την σχολή του Πλάτωνα, το πέρασμα του Αριστοτέλη από αυτήν καθώς και να μπούμε σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για άλλα μονοπάτια, την  επανέκδοση παλαιότερων βιβλιίων του κ. Κατσουλάρη και τα τεκταινόμενα στον χώρο του βιβλίου.