Έκδοση για τον ενδυματολογικό πλούτο του Αιγαίου

 

Σε μια έκδοση που θα αποτελέσει κιβωτό του λαογραφικού πλούτου και συγκεκριμένα των τοπικών ενδυμασιών της Χίου, προχώρησε το Πολιτιστικό Ίδρυμα  του Ομίλου Πειραιώς (Π.Ι.Ο.Π.). Η έκδοση με τίτλο «Φουστάνια» αναγεννησιακού τύπου στη Χίο (16ος αιώνας-αρχές 20ού), της επίκουρης καθηγήτριας Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Νάντιας Μαχά – Μπιζούμη ερχεται να βάλει ένα λιθαράκι στην προσπάθεια διάσωσης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς καθώς στο νησί της Χίου,  διατηρεί ένα από τα 9 μουσεία του Δικτύου. Το Μουσείο Μαστίχας, που κοσμεί με την παρουσία του τα πανέμορφα Μαστιχοχώρια στη Νότια Χίο.

 

Το έργο

Ξεφυλλίζοντας την έκδοση μαθαίνουμε για το ενδυματολογικό σύστημα  στο οποίο δεσπόζει το πτυχωτό φουστάνι , του οποίου τα τεχνικά χαρακτηριστικά παραπέμπει  σε ενδυματολογικά πρότυπα αιώνων πριν, με επιρροές από την ιταλική Αναγέννηση.

 

Πρόκειται για συστηματική έρευνα της συγγραφέως σε μουσειακές συλλογές, σε βιβλιογραφικές πηγές, σε χιώτικες οικίες και ιδιωτικές συλλογές, αλλά και βασισμένο σε προφορικές μαρτυρίες και συνεντεύξεις, επικεντρώνεται στα κοντά, λευκά πτυχωτά «φουστάνια» των Μαστιχοχωρίων, άμεσα επηρεασμένα από την αναγεννησιακή γυναικεία ενδυμασία, κυρίως αυτή της Γένοβας.

Η έρευνα

Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκδοση αποτελεί απότοκος της διδακτορικής διατριβής της κας Μάχας με τίτλο τα πτυχωτά «φουστάνια» της Χίου (16^ος- αρχές 20^ου αιώνα) η οποία ολοκληρώθηκε το 2011.

Αντλώντας στοιχεία από την λαογραφία της ενδυμασίας ο αναγνώστης διαπιστώνει τις αντανακλάσεις των ιστορικών, οικονομικών και κοινωνικών γεγονότων στο νησί στο οποίο συναντήθηκε η Δύση και η Ανατολή.

Η ερευνήτρια καταγράφει τους διαφορετικούς εδνυματολογικούς τύπους –παραλλαγές, ένα ελκυστικό φαινόμενο, από τις λίγες περιπτώσεις στον ελληνικό χώρο και συμβάλλει στην ανασύνθεση της ενδυματολογικής παράδοσης-πτυχωτών φουστανιών και στις υπόλοιπες Κυκλάδες όπως τα γνωρίζουμε από τους περιηγητές. Η εφαρμογή της τυπολογικής κατάταξης αφορά πρωτίστως τα ενδυματολογικά σύνολα των Μαστιχοχωρίων, και ειδικότερα του Πυργιού, της Καλαμωτής και των υπόλοιπων χωριών που εξετάζονται με βάση τη γεωγραφική τους θέση, και κατ’ επέκταση τα ενδυματολογικά σύνολα των Βορειόχωρων (Βολισσός, Καρδάμυλα, Αμάδες).

Παράλληλα με την έρευνα αναδεικνύεται η οικοτεχνική παραγωγή και η επεξεργασία του υφάσματος, σε σύνδεση με την τοπική οικονομία, τις καταναλωτικές συνήθειες και τον ρόλο της γυναικείας εργασίας.

Η έκδοση περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό που τεκμηριώνει εικονογραφικά τη μελέτη και προβάλλει τις ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες της Χίου, στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς και του υλικού πολιτισμού του νησιού κατά τα νεότερα χρόνια.