Σιγή μετά την κρίση: Η Αντιγόνη συνομιλεί με τη δημοκρατία στην Επίδαυρο

Εκεί που τα κυπαρίσσια φυλούν αιώνια σιγή κι οι πέτρες ακούν πιο προσεκτικά από τους ανθρώπους, το Εθνικό Θέατρο ανεβάζει την Αντιγόνη του Σοφοκλή στην Επίδαυρο – όχι μόνο ως παράσταση, αλλά ως στοχασμό. Στις 27, 28 και 29 Ιουνίου, στο αργολικό θέατρο έκει που η ανάσα της αρχαιότητας δεν έχει πάψει ποτέ, η τραγωδία αναζητά ξανά την ηθική της φωνή.

Ο Γερμανός σκηνοθέτης Ούλριχ Ράσε, επιστρέφοντας τρία χρόνια μετά τον καθηλωτικό του Αγαμέμνονα, επιλέγει μια Αντιγόνη βαθιά πολιτική, σχεδόν στοχαστική, με υπαρξιακές αποχρώσεις. Σκηνοθετεί με μαθηματική αυστηρότητα αλλά και φιλοσοφική τρυφερότητα, αποδομώντας τον διπολικό άξονα «θύτης – θύμα», δίνοντας στον Κρέοντα τη διάσταση ενός προστάτη της θεσμικής σταθερότητας, και στην Αντιγόνη τον ρόλο της υπερασπιστή της ατομικής ηθικής ελευθερίας.

Μια παράσταση ως δημοκρατικός στοχασμός

Η νέα σκηνοθεσία, σε μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου, διατηρεί όλη την πυκνότητα και μουσικότητα του πρωτοτύπου, δίνοντας χώρο σε έναν θίασο νέων αλλά και καταξιωμένων ηθοποιών να υφάνουν το δράμα με εσωτερικό ρυθμό. Η σκηνική σύνθεση του Ράσε απαρνείται τον ρητορισμό και επιστρέφει στον λόγο ως πράξη, αναδεικνύοντας το χορικό ως συλλογική συνείδηση που παρεμβαίνει, θυμίζει, κρίνει — ποτέ ουδέτερα.

Η αισθητική της παράστασης ακολουθεί τη χαρακτηριστική οπτική γεωμετρία του Ράσε: επαναληπτικές κινήσεις, σχηματική χορογραφία, μουσικό υπόβαθρο που διαρκώς χτίζει ένταση, φωτισμοί που δημιουργούν τόπους και ψυχικές μεταπτώσεις.

Αντιγόνη — μια διαχρονική αντίσταση

Το ερώτημα δεν είναι πια μόνο αν είχε δίκιο, αλλά ποιο τίμημα έχει η απόφαση να επιλέξεις τι είναι σωστό. Το έργο φωτίζει τη λεπτή, επικίνδυνη γραμμή μεταξύ ενστίκτου και τάξης, μεταξύ δίκιου και δικαίου. Και η Αντιγόνη, ως μορφή —γυναίκα, νέα, μόνη— δεν πολεμά τον Κρέοντα, αλλά το ίδιο το δίλημμα της υπακοής.

Όπως έδειξε στην πρεμιέρα, η παράσταση δεν επιδιώκει εντυπωσιασμό, αλλά δημιουργεί χώρο για περισυλλογή, για την εσωτερική πολιτεία του θεατή. Είναι μια φωνή που εμμένει στην ευθύνη, ακόμη κι όταν ο κόσμος σωπαίνει.

Συντελεστές

Μετάφραση Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος 

• Σκηνοθεσία – Σκηνογραφία Ulrich Rasche 

• Δραματουργία Antigone Akgün 

• Μουσική – Σχεδιασμός ήχου Alfred Brooks 

•  Κοστούμια Άγγελος Μέντης

 • Φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ

 • Εκπαίδευση και καθοδήγηση χορού Yannik Stöbener 

• Βοηθός σκηνοθέτης David Moser

 • Βοηθός σκηνογραφίας Lukas Kötz 

• Δραματολόγος παράστασης Έρι Κύργια

 • Μουσική διδασκαλία Μελίνα Παιονίδου

 • Βοηθός σκηνοθέτη Θωμαΐς Τριανταφυλλίδου 

• Βοηθός σκηνογράφου Ευάγγελος Αγάτσας 

• Βοηθός συνθέτη Γιάννης Αράπης 

• Βοηθός ενδυματολόγου Σταυρούλα Παπαποστόλου 

• Βοηθός φωτισμού Νάσια Λάζου 

Παίζουν Γιώργος Γάλλος Κρέων, Δημήτρης Καπουράνης Αίμων, Κόρα Καρβούνη Αντιγόνη, Φιλαρέτη Κομνηνού Τειρεσίας,  Θάνος Τοκάκης Φύλακας

Χορός (αλφαβητικά) Γιώργος Ζιάκας, Δημήτρης Καπουράνης, Μάριος Κρητικόπουλος, Ιωάννης Μπάστας, Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργης Παρταλίδης, Θανάσης Ραφτόπουλος, Γκαλ Ρομπίσα, Γιάννης Τσουμαράκης, Στρατής Χατζησταματίου

Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου κοντραμπάσο, Χάρης Παζαρούλας κοντραμπάσο, Νίκος Παπαβρανούσης κρουστά, Ευαγγελία Σταύρου κρουστά

Φωτογραφίες: Karol Jarek