Το Σανατόριο της μνήμης: Έκθεση της Ίριδας Μαυράκη στην Κω με επίκεντρο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια

Δεν είναι κάθε έκθεση ένας χώρος προβολής· κάποιες είναι ψίθυροι από το παρελθόν, που αντηχούν στο σήμερα. Στην Κω, φέτος τον Σεπτέμβριο, ένα χάνι γίνεται καταφύγιο μνήμης και ένα σανατόριο αποκτά φωνή. Η Ίρις Μαυράκη, με τη γενναιότητα της έρευνας και τη λεπτότητα του βλέμματος, φέρνει από τη Ρόδο ένα κομμάτι Ιστορίας που αρνήθηκε να ξεχαστεί.

Πρόκειται για μία έκθεση που δεν φιλοδοξεί να εντυπωσιάσει, αλλά να ενθαρρύνει την ενσυναίσθηση, να αγγίξει το ανείπωτο και να σταθεί με σεβασμό απέναντι σε όσους νοσηλεύτηκαν, εργάστηκαν και σιώπησαν στο Σανατόριο Δωδεκανήσου. Και στο βάθος, αναδύεται ένα διαχρονικό ερώτημα: Πόσες μνήμες χωρά ο χρόνος όταν τις διεκδικούμε;

Μια σημαντική έκθεση ιστορικής και συναισθηματικής βαρύτητας έρχεται στην Κω στο πλαίσιο των ΘΕΡΙΝΩΝ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΩΝ 2025, από τις 9 έως και τις 17 Σεπτεμβρίου, φιλοξενούμενη στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Δήμου Κω «Το Χάνι».

Η έκθεση της ερευνήτριας και δημιουργού Ίριδας Μαυράκη, έχει τίτλο με θέμα το Σανατόριο της Ελεούσας στη Ρόδο (1947–1970), η οποία μετά την ιδιαίτερα επιτυχημένη παρουσίασή της στη Ρόδο τον περασμένο Απρίλιο, ξεκινά περιοδεία στα Δωδεκάνησα, με πρώτο σταθμό την Κω.

 Ένα ξεχασμένο κεφάλαιο ιστορίας, ένας διάλογος με το σήμερα

Η έκθεση βασίζεται σε πολυετή προσωπική έρευνα της Ίριδας Μαυράκη, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της «Το χτικιό – Το Σανατόριο της Ελεούσας στη Ρόδο» (Εκδόσεις Παπαζήση). Μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό, φωτογραφίες, έγγραφα και μαρτυρίες, αποκαλύπτεται ένα αποσιωπημένο τμήμα της νεότερης ιστορίας της Δωδεκανήσου και της δημόσιας υγείας. Στο σανατόριο νοσηλεύτηκαν συνολικά 1.581 ασθενείς, πολλοί από την Κω και γειτονικά νησιά, σε μια εποχή που η φυματίωση έπληττε αλύπητα τις τοπικές κοινωνίες.

 Έκθεση με κοινωνικό αποτύπωμα και πολιτισμική ανάγνωση

Η διοργάνωση υποστηρίζεται από το Τμήμα Πολιτισμού Δήμου Κω, τον Ιατρικό Σύλλογο Κω και τη ΔΡ.Ε.Π.ΠΟ «Φαιναρέτη». Η έκθεση, πέρα από την ιστορική αναφορά, αποτελεί εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τη διατήρηση των ιστορικών κτιρίων της περιοχής του Καμποκιάρου στη Ρόδο και την ανάγκη ίδρυσης Μουσείου για το Σανατόριο και το Κοιμητήριο των ασθενών με φυματίωση. Μέσα από την αφήγηση προσωπικών ιστοριών, η Μαυράκη στοχεύει να αναδείξει τη σημασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, να σπάσει το φράγμα του στίγματος και να ενισχύσει την ενσυναίσθηση μέσω της τέχνης και της Ιατρικής Επιστήμης.