Σε βάθος αιώνων και μέτρων, εκεί που η ιστορία ανασαίνει ανάμεσα σε σπασμένα αγάλματα και θαλάσσια ιζήματα, οι αρχαιολόγοι ολοκλήρωσαν την πέμπτη και τελευταία ερευνητική περίοδο του πιο εμβληματικού ναυαγίου της Μεσογείου. Το 2025, 125 χρόνια μετά την πρώτη ανακάλυψη του 1900, η θάλασσα των Αντικυθήρων αποκάλυψε ξανά θραύσματα ιστορίας και τεχνογνωσίας.
Ανέλκυση ξύλινων τμημάτων του πλοίου
Στο επίκεντρο της φετινής έρευνας βρέθηκε η ανέλκυση τριών ξύλινων μαδεριών από το πέτσωμα του πλοίου και ενός σπανιότατου στραβόξυλου (νομέα), τα οποία καθαρίστηκαν και τεκμηριώθηκαν πριν ανασυρθούν. Τα ευρήματα προσφέρουν πολύτιμα στοιχεία ναυπηγικής τεχνικής: τεκμηριώνουν την κατασκευή τύπου shell-first (πρώτα το κέλυφος), που κυριαρχεί στον μεσογειακό χώρο από τον 4ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ.
Οι πρώτες αναλύσεις δείχνουν πως πρόκειται για φτελιά και δρυ που χρονολογούνται γύρω στο 235 π.Χ. Η διαφορά στο πάχος των σανίδων σε σύγκριση με παλαιότερα ευρήματα από τον Jacques-Yves Cousteau θέτει νέα ερωτήματα σχετικά με το αν πρόκειται για επισκευές, δεύτερο πλοίο ή διαφορετικά επίπεδα του ίδιου σκάφους.
Νέα γλυπτά και κεραμικά ίχνη ζωής
Μετά την αφαίρεση ογκόλιθου, αποκαλύφθηκαν θραύσματα μαρμάρινου αγάλματος ανδρικής μορφής σε στάση contrapposto, μαζί με δεκάδες ακόμα κατακερματισμένα τεκμήρια. Αν και η ανάκτησή τους δεν κατέστη δυνατή λόγω σκληρών θαλάσσιων συσσωματώσεων, η παρουσία τους τεκμηριώθηκε ενδελεχώς.
Σημαντικός ήταν και ο εντοπισμός ποικιλίας Χιακών αμφορέων, που υποδηλώνει ευρύτερη τυπολογική σύνθεση του φορτίου απ’ ό,τι είχε προηγουμένως τεκμηριωθεί. Ανάμεσα στα ευρήματα ξεχωρίζει ένα πηλoειδές ιγδίο, χρηστικό σκεύος για την επεξεργασία τροφίμων.
Υψηλή τεχνολογία σε βάθος
Η αποστολή αξιοποίησε ρυθμιστές κλειστού κυκλώματος, τηλεκατευθυνόμενα οχήματα της Hublot Xplorations και τρισδιάστατα μοντέλα φωτογραμμετρίας για την τεκμηρίωση των ανασκαφών. Παράλληλα, τοπικό εργαστήριο πεδίου στον Ποταμό Αντικυθήρων διευκόλυνε επιτόπιες προκαταρκτικές αναλύσεις. Όλα τα δεδομένα ενσωματώθηκαν σε ψηφιακό GIS, δημιουργώντας μια δυναμική βάση για περαιτέρω μελέτη.
Η διεθνής ερευνητική ομάδα
Το ερευνητικό πρόγραμμα (2021–2025) οργανώθηκε από την Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή στην Ελλάδα (EΑΣΕ) και την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού. Επικεφαλής ήταν οι δρ Αγγελική Γ. Σίμωσι και καθ. Lorenz E. Baumer, με συμμετοχή από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης, ειδικούς τεχνικούς και καταδυόμενους επιστήμονες.
Σημαντικό ρόλο είχαν:
- η δρ Patrizia Birchler Emery (Πανεπιστήμιο Γενεύης),
- η αρχιτέκτονας-μηχανικός Αικατερίνη Ταγωνίδου,
- η εργατοτεχνίτρια Αθηνά Πατσούρου,
- ο υπεύθυνος καταδυτικών επιχειρήσεων Αλέξανδρος Σωτηρίου,
- η τεχνική υποστήριξη της Hublot Xplorations,
- και η οργανωτική επιμέλεια του Γιάννη Μπιτσάκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου