Εθνικό Θέατρο: Ακούγοντας την “Άννα Καρένινα” να ψιθυρίζει το τραγούδι του αληθινού έρωτα…

Γράφει η Βίκυ Καλοφωτιά

Τα σύννεφα καπνού που σχηματίζονται ολόγυρα καθώς η αμαξοστοιχία αναχωρεί από την αποβάθρα, μοιάζουν σαν να προσπαθούν να παρασύρουν στη δίνη τους κάθε συναίσθημα που έχει γεννηθεί για να προκαλέσει ζωή μέσα από το θάνατο και ανάσταση μέσα από τη φυγή. Τη φυγή, την άτακτη. Εκείνη που σου “τρώει τα σωθικά” μέχρι να το πάρεις απόφαση να την πραγματοποιήσεις. Να την πραγματοποιήσεις για να ζήσεις. Για όσο καιρό σου απομένει ακόμη μέχρι να καεί το “φιτίλι” της τόλμης σου. Και μετά λίγο-λίγο να αρχίσεις σταδιακά να πεθαίνεις, καθώς τις ώρες που βάζεις τον έρωτα και το πάθος για ύπνο, κάθεσαι τις νύχτες στο περβάζι του παραθύρου και κοιτάζοντας τα αστέρια στοχάζεσαι τα συντρίμμια που άφησες πίσω σου. 

Τα απομεινάρια μιας ζωής άγονης, άοσμης, άχρωμης. Μιας ζωής που σου αφαιρεί το λόγο της ύπαρξής σου, τη φωνή της ψυχής σου, την ταυτότητά σου. Το ίδιο σου το Είναι, με όλα όσα σε σχηματίζουν και σε αποτελούν. Είναι ή ώρα της προσωπικής σου επανάστασης, της σιωπηλής δήλωσής σου ότι ζωή που τη ζεις σύμφωνα με το τι περιμένουν και θέλουν οι άλλοι από εσένα, είναι ζωή που δεν αξίζει άλλο να ζεις. Δεν πρέπει να της επιτρέπεις να σε καθορίζει, να σε καθοδηγεί, να σε σημαδεύει με το μαχαίρι της και να κόβει την ψυχή σου στα δυο…

 

Τα σύννεφα καπνού πυκνώνουν, οι αποχαιρετισμοί σβήνουν, ξεθωριάζουν, το καντράν του μπρούντζινου ρολογιού δείχνει ώρα μηδέν. Ώρα εξιλέωσης, θυσίας, εξαγνισμού. Τα φώτα του τρένου εκτυφλωτικά, σαν να μπήγουν τις κοφτερές “δαγκάνες” τους στις κόγχες των ματιών για να τα πιέσουν να σφαλίσουν πριν δουν, πριν καταγράψουν, πριν γίνουν μάρτυρες μιας ζωής που ρίχνει τον εαυτό της στις ράγες ζητώντας διακαώς “άφεση αμαρτιών”. Ένα γυναικείο φόρεμα θροΐζει στον άνεμο, τα δαντελένια της γάντια έχουν πάρει μια απόχρωση στο χρώμα του κάρβουνου, το φτερό από το καπέλο που ήταν στερεωμένο με φιλντισένια φουρκέτα στα μαλλιά της, μπλέκεται ανάμεσα στις γραμμές του τρένου. Το τρένο, που στο πέρασμά του παίρνει σβάρνα συναισθήματα που γεννήθηκαν όντας καταδικασμένα κάποια στιγμή να πεθάνουν, για να μην τυφλώσουν μάτια που δεν είναι έτοιμα να αποδεχτούν, να αφουγκραστούν, να κατανοήσουν. Μια φωνή “σχίζει” το πέπλο των ήχων στα δύο. Για να μην ακούγονται οι σπαραγμοί από μια αγάπη που την ύστατη στιγμή αναγκάστηκε να λιποτακτήσει παραδίνοντας χωρίς δεύτερη σκέψη τα κλειδιά της στον μαυροφορεμένο άνδρα…

Ξαφνικά κοιτάζω γύρω μου. Περιμένω να αντικρίσω την αποβάθρα, το σταθμάρχη, το ρολόι που κρέμεται με βαριές αλυσίδες πάνω από τους ανθρώπους που βιαστικοί τρέχουν να προλάβουν τις δουλειές τους δίνοντας ένα τελευταίο φιλί αποχαιρετισμού στο αγαπημένο πρόσωπο. Περιμένω να θολώσει το βλέμμα μου από τα σύννεφα καπνού που καλύπτουν τη μορφή μιας γυναίκας που κείται στις ράγες. Αβοήθητη, αυτόβουλα θυσιασμένη και συνειδητά τεμαχισμένη στην ψυχή και το σώμα. Για να ξεφύγει από μια αγάπη που της θύμισε το σκοπό της σε αυτή τη ζωή. Μια αγάπη που το βάρος της ήταν ασήκωτο για να το αντέξει μια κοινωνία που έχει μάθει να υποκρίνεται. Της θύμισε το πώς είναι να αισθάνεσαι γυναίκα ζωντανή νιώθοντας ότι πάντα αυτόν τον έρωτα ήταν που περίμενες. Για να αναγεννηθείς ή μάλλον να γεννηθείς για πρώτη φορά αφού η ζωή σου πριν έρθει εκείνος, ήταν σαν ζωή που δεν δόθηκε, δεν άνθισε και δεν δημιουργήθηκε ποτέ στο εργαστήριο των θεών…

…και τα αντικρίζω όλα αυτά, όπως ακριβώς τα περίμενα. Πάνω στη σκηνή του  Θεάτρου Rex-Σκηνή “Μαρίκα Κοτοπούλη”, με τους ηθοποιούς να δίνουν ζωή στη δράση, τη σκέψη, τα θέλω, τα πρέπει, τα “μη”, τα ίσως, τα “μείνε μακριά αλλά συγχρόνως έλα κοντά μου και προσπάθησε να με πλησιάσεις” των πολύτιμων αυτών χάρτινων ηρώων. Όπως ακριβώς περιγράφονται μέσα στις σελίδες του μυθιστορήματος “Άννα Καρένινα” του Λέοντος Τολστόι, ο οποίος σε μια άλλη εποχή, βούτηξε την πένα του στο μελανοδοχείο, και το μελάνι χάραξε στο χαρτί τα ανεξίτηλα σημάδια του. Μεταφέρομαι στην Αγία Πετρούπολη, στη Μόσχα, στις παγωμένες από το χιόνι οροσειρές της χώρας που αγοράζει αγαθά με ρούβλια και όπου οι άνθρωποι κρύβουν μέσα στα γούνινα πανωφόρια τους, καρδιά όπου έχει πάντα καλοκαίρι, φτάνει μόνο να αφήσουν τον εαυτό τους να ακολουθήσει αυτά που εκείνη του ψιθυρίζει. Ταξιδεύω με το τρένο που μεταφέρει στα βαγόνια του, τους ήρωες που δείχνουν άτρωτοι, ακριβώς τη στιγμή που ψυχορραγούν περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Τη στιγμή που νιώθουν περισσότερο ευάλωτοι από ποτέ. Και τότε είναι που η ζωή αποφασίζει να δράσει. Να δράσει και να κινήσει. Νήματα ζωής που δεν κόπηκαν ποτέ, γιατί την τελευταία στιγμή η καρδιά αποφάσιζε να κάνει το δικό της. Να αγαπήσει. Αληθινά. Ολοκληρωτικά και αμετάκλητα. 

 

Έτσι όπως η γυναίκα που τόλμησε να αφήσει πίσω της μια συμβατική ζωή δίπλα σε έναν άνδρα, τον Κόμη Αλεξέι Αλεξάντροβιτς Καρένιν (Λάζαρος Γεωργακόπουλος) που δεν αγάπησε ποτέ πραγματικά, όσα υλικά αγαθά και κοινωνικό κύρος κι αν της προσέφερε. Τα πάντα εξανεμίστηκαν, έσβησαν από το χάρτη όταν αντίκρισε τα μάτια του άνδρα που την πήρε από το χέρι και την έκανε να νιώσει μέχρι το τελευταίο κύτταρο της ύπαρξής της, τη γεύση του πραγματικού έρωτα που τα σαρώνει όλα στο πέρασμά του και δεν χαρίζεται παρά μόνο σαν γίνει το δικό του. Η Άννα Καρένινα (Μαρία Ναυπλιώτου) και ο Κόμης Αλεξέι Κυρίλοβιτς Βρόνσκι (Ορφέας Αυγουστίδης). Εκείνη, εκεί, πιστή στο ραντεβού της με την καρδιά της. Έτοιμη να ζήσει τα πάντα στο έπακρο για χάρη του έρωτα που περίμενε μια ολόκληρη ζωή. Εκείνος, έτοιμος να παραμερίσει κάθε κοινωνική σύμβαση και κίβδηλο καθωσπρεπισμό για χάρη της. Πιάνονται χέρι-χέρι μέχρι τη στιγμή που το σκαρί του έρωτα αρχίζει να “μπάζει νερά”…

…λαβύρινθος ξετυλίγεται μπροστά τους, καθώς κάθε ριπή του ανέμου οδηγεί σε ένα τέλος που βάφεται στο χρώμα της σήψης και της σκουριάς. Των τύψεων και της ενοχής. Της μάχης που δίνει ο έρωτας να κρατηθεί έστω και με μια ανάσα στη ζωή. Ηρωικά και παλικαρίσια. Και τότε ξαφνικά, καπνός, σύννεφα και γκρίζος ουρανός παντού. 

Και ένα γυναικείο σώμα κείται άψυχο στις γραμμές του τρένου. Άψυχο, μα κατά βάθος τόσο γεμάτο από ζωή, τόσο χορτασμένο από πάθος και συναίσθημα, τόσο περήφανο μέσα στην παρακμή του, που τίποτα και κανείς δεν μπορεί να το συνθλίψει, ακριβώς επειδή κάποτε συγκέντρωσε τη δύναμη να πάει κόντρα στο ρεύμα και τόλμησε να ζήσει! Ένιωσε, ζήτησε, έδωσε, πήρε. Πολλά και πολύ. Όλα πολύ. Όλα στο έπακρο, όλα στο μέγιστο!

…και η αποβάθρα βυθίζεται σε ομίχλη…

…και από κάπου μακριά, ακούγεται ένας μελωδικός ψίθυρος. Είναι η καρδιά που αρχίζει δειλά-δειλά και πάλι να τραγουδάει αχνά το τραγούδι της…

Το τραγούδι που δεν σβήνει ποτέ. Το τραγούδι του αληθινού έρωτα…

*Στοιχεία παράστασης:

 

Μετάφραση-Διασκευή: Αντώνης και Κωνσταντίνος Κούφαλης

Σκηνοθεσία-Δραματουργική επεξεργασία: Πέτρος Ζούλιας

Σκηνικά-Κουστούμια: Αναστασία Αρσένη

Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου

Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Επιμέλεια κίνησης: Φώτης Διαμαντόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάννα Τουντασάκη

Βοηθός σκηνογράφου: Φώτης Μουρτάς

Βοηθός ενδυματολόγου: Ελευθερία Πέτροβα

Διανομή (με σειρά εμφάνισης):

Κόμισσα Άννα Αρκάντιεβνα Καρένινα: Μαρία Ναυπλιώτου

Κόμης Αλεξέι Αλεξάντροβιτς Καρένιν: Λάζαρος Γεωργακόπουλος

Κόμισσα Βρόνσκαγια: Κωνσταντίνα Τάκαλου

Καρνέι: Αλέξανδρος Μπαλαμώτης

Ματβέι: Δημήτρης Καραμπέτσης

Ματριόνα: Μαριάννα Τουντασάκη

Πρίγκιπας Στεπάν (Στίβα) Αρκάντιεβιτς Ομπλόνσκι: Μελέτης Ηλίας

Πριγκίπισσα Ντάρια (Ντόλυ) Αλεξάντροβνα Ομπλόνσκι: Ευδοκία Ρουμελιώτη

Πριγκίπισσα Αικατερίνα (Κίττυ) Αλεξάντροβνα Στσερμπάτσκαγια: Ευγενία Δημητροπούλου

Κονσταντίν (Κόστια) Ντμίτριτς Λέβιν: Μάξιμος Μουμούρης

Κόμισσα Νόρντστον: Ντίνα Αβαγιανού

Πριγκίπισσα Ελιζαμπέτα (Μπέτσυ) Τβιέρσκαγια-Μαρία Νικολάγεβνα: Δήμητρα Σιγάλα

Τβιέρσι-Γιατρός: Μαρίνος Δεσσύλας

Κόμης Νόρντστον: Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος

Κόμης Αλεξέι Κυρίλοβιτς Βρόνσκι: Ορφέας Αυγουστίδης

Νικολάι Ντμίτριτς Λέβιν: Γεράσιμος Γεννατάς

Γεγκόρουσκα-Μιχαήλοβ: Θοδωρής Φραντζέσκος

Κόμης Καρνούνσκι-Αγόρι εράνου: Γιάννης Αθητάκης

Ελεγκτής-Ιερέας-Φιόντορ: Σταύρος Μερμήγκης

Κόμισσα Λύντια Ιβάνοβνα: Μυρτώ Αλικάκη

Διπλωμάτης-Πιοτρ: Αντώνης Χατζής

Πριγκίπισσα Σορόκινα-Σεριόζα-Μαμή: Γεωργία Μητροπούλου

Μουζίκος-Ζυλ Λαντό:  Σπύρος Μπιμπίλας

Φωτογράφος της παράστασης: Πάτροκλος Σκαφίδας

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-ΘΕΑΤΡΟ REX-ΣΚΗΝΗ “ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ”, Πανεπιστημίου 48 , τηλ. 210.3305074

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις  20:30, Κυριακή στις 19:00.