Τα επίκαιρα σχόλια με διαχρονικά έργα του Γ.Γαΐτη

Χαρούμενες φωνές και γέλια, μαθητές με κινητά ανά χείρας φωτογραφίζονται ανάμεσα στα ασπρόμαυρα ανθρωπάκια του Γιάννη Γαΐτη. Στέκονται στη σειρά για να φωτογραφηθούν ως Κουταλιανοί, παίρνουν πόζες μπροστά από το μπαλκόνι, πειράζονται και σχολιάζουν τα έργα. Ο στόχος της αλληλοδρασης με τα έργα επιτεύχθη!

της Μαρίας Αλιμπέρτη 

 H έκθεση «Για μικρά και μεγάλα παιδιά,

Γιάννης Γαΐτης» με έργα του ζωγράφου, χαράκτη και γλύπτη Γιάννη Γαΐτη (1923-1984) παρουσιάζεται εδώ και καιρό στο Κέντρο Τεχνών δήμου Αθηναίων στο Πάρκο Ελευθερίας. Μάλιστα χάρη στην προσέλευση του κόσμου παρατείνεται έως την Κυριακή 4 Μαρτίου.
Τα έργα της πιο ώριμης περιόδου της ζωής του, από τη δεκαετία του 70' και του 80', τα οποία και ανήκουν σε ιδιωτική συλλογή, αποτελούν μια κριτική πάνω στην μεταμοντέρνα εποχή. Θέματα όπως η κουλτούρα των νεοελλήνων, η υπερκατανάλωση, η κατάπτωση του πολιτικού βίου και εν γένει ο σύγχρονος άνθρωπος απασχολούν ακόμη και σήμερα παρά το γεγονός ότι έχουν παρέλθει τόσες δεκαετίες. 

Με αρκετό χιούμορ, αποπέμποντας την σοβαροφάνεια αλλά και με υπαινιγμούς όπως στο έργο "ο διευθυντής", ο οποίος νοείται με μια άδεια καρέκλα και πίσω τις όρθιοι με μαύρα καλλυμένα πρόσωπα (ρουφιάνοι), ο καλλιτέχνης επιχείρησε να αναπαραστήσει το σύγχρονο σύμπαν.
 Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στο έργο "Το μπαλκόνι" με το πλήθος ανθρώπινων μορφών. Δεδομένου ότι  είναι δημιουργία του 1984, θεωρώ ότι ο Γιάννης Γαΐτης κάνει ένα σαφές σχόλιο στα πολιτικά ήθη της εποχής.

Στη τροχιά του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας ο καλλιτέχνης επικεντρώθηκε στον απλό καθημερινό σχεδον απρόσωπο άνθρωπο, καθώς όλες οι μορφές του αποδίδονται ακριβώς με το ίδιο ριγέ κοστούμι καυτηριάζοντας μέσα από την τυποποίηση των μορφών την μαζοποίηση των σύγχρονων ανθρώπων. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί το έργο Συμπληγάδες που μπορείτε να θαυμάσετε στην έκθεση.  

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1969 ο σημαντικός αρχιτέκτων και πολεοδόμος Τάκης Ζενέτος γράφει στον κατάλογο της έκθεσης που κάνει ο Γαΐτης στο Ινστιτούτο Γκέτε την περίοδο της Χούντας, καθώς πρώτος τολμά να σπάσει τη σιωπή και να καυτηριάσει τη δικτατορία με ιδιαίτερα προσωπικό και τολμηρό τρόπο: 

"Το πλήθος, εμείς τα απρόσωπα όμοια μέλη ενός «τέλειου» μηχανισμού παραγωγής – κατανάλωσης. Η τυποποίηση του ανθρώπου για την κατανάλωση του τυποποιημένου προϊόντος. Η ταύτισή του με το προϊόν… Έτσι ο άνθρωπος φτάνει στη μοναξιά, που δεν μπορεί να την συνειδητοποιήσει …"

Δεν είναι τυχαία βέβαια και η αυστηρή κονστρουβιστική τοποθέτησή των μορφών του, η οποία έλαβε άλλη διάσταση μέσα από το έργο του με την δημιουργία ανθρώπινων τοπίων.
Μπορεί οι ασπρόμαυροι τόνοι και η γεωμετρική καλλιτεχνική του γλώσσας του  να δείχνουν εκ πρώτης μονότονο αποτέλεσμα αλλά συνάδουν  με την δωρικότητα των κατασκευών του. Η επανάληψη των γραμμών και η δωρικότητά τους μοιάζουν να αντλούν από αρχαίο κίονα και να απονέουν κάτι βαθιά ελληνικό. Άλλωστε, ο  Γιάννης Γαΐτης μπορεί να έκανε διεθνή καριέρα από την Ευρώπη έως την Νότια Αμερικά και να σπούδασε και στην Γαλλία, αλλά ποτέ δεν ξέχασε τις καταβολές του.
Με την επιλογή του αυτή μπορεί να καταπιάνεται με σύγχρονα θέματα αλλά παραμένει πάντα διαχρονικός. Δεν είναι τυχαίο ότι στην εν λόγω έκθεση ξεχωρίζει το έργο "Ακρόπολη ", το οποίο είναι και το πρώτο που αντικρίζει ο επισκέπτης.

Διοργανωτές της έκθεσης  είναι o Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με την Πολιτιστική Εταιρεία Σαρωνικού «Πολύτροπον» και το Μουσείο «Γιάννη Γαΐτη-Γαβριέλας Σίμωση».

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν ο Ντένης Ζαχαρόπουλος και η Λορέττα Γαΐτη με τη σημαντική συμβολή του Μιχάλη Γαβρίλου, στενού συνεργάτη του Γιάννη Γαΐτη.

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
Κέντρο Τεχνών δήμου Αθηναίων: Βασ. Σοφίας, Πάρκο Ελευθερίας, τηλ.: 210 72 24 028,
Στάση ΜΕΤΡΟ: Μέγαρο Μουσικής
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη- Σάββατο 10.00-20.00, Κυριακή: 10.00-14.00, Δευτέρα κλειστά