Η φωτογραφική έκθεση που θα την «ακούσεις»!

Πώς είναι δυνατόν άνθρωποι με περιορισμένη ή καθόλου όραση να βγάζουν φωτογραφίες; Πως γίνεται άνθρωποι χωρίς όραση να «βλέπουν» μια έκθεση; Κι όμως η Τέχνη της Φωτογραφίας που απαιτεί την καλή λειτουργία του οπτικού νεύρου κατακτήθηκε χάρη στο Κλικable project αλλά και στην επιμονή των συμμετεχόντων, με όραση και χωρίς όραση!

Το πρωτοποριακό Κλικable project πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά τον φετινό χειμώνα μέσα από ένα τετραήμερο βιωματικό σεμινάριο από τον Partha Bhowmick, ιδρυτή του οργανισμού «Beyond Sight Foundation»! Το σεμινάριο αυτό απευθύνεται σε μη βλέποντες αλλά και σε επαγγελματίες η ερασιτέχνες φωτογράφους οι οποίοι θέλουν να ανακαλύψουν νέα μονοπάτια στην φωτογραφική Τέχνη!

Ύστερα από συν-εκπαίδευση, πειραματισμούς και φωτογραφίσεις, σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, η μικτή ομάδα καλλιτεχνών παρουσιάζει από τις 31 Μαίου έως τις 9 Ιουνίου τα έργα της στον «Χώρο» στην Πλατεία Θεάτρου, την έκθεση με τίτλο «Kλίκable_a new perspective» .

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Σύμφωνα με τον Χρήστο Τσιούρη, συμμετέχοντα με οπτική αναπηρία, ιδιαίτερη σημασία έχει ότι το εν λόγω εγχείρημα καλλιέργησε, όπως μου ανέφερε χαρακτηριστικά «ενταξιακή κουλτούρα». Μάιστα, ο Χρήστος πρόσθεσε ότι το εργαστήριο αυτό στάθηκε η αφορμή για να «δημιουργήσουμε από κοινού και μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε ο ένας τον άλλο».

Ο αεικίνητος, Χρήστος εκπαιδευτικός, εξειδικευμένος στην ειδική αγωγή αλλά και στην φυσικοθεραπεία, είχε εμπειρία από την φωτογραφία, αφού με έναν φίλο του είχαν καταγράψει  -ο καθένας με την φωτογραφική του μηχανή- την καθημερινότητά του ίδιου,  αποδίδοντας το πώς «βλέπει» την ίδια πραγματικότητα ένας βλέπων και ένας μη βλέπων.

Για τις ανάγκες του Κλικable project οι εκπαιδευόμενοι χρησιμοποίησαν φωτογραφικές μηχανές, κινητά τηλέφωνα μέχρι κάμερα obscura.

 Ακόμη και οι βλέποντες έβγαζαν φωτογραφίες σε συνθήκες προσομείωσης, δηλαδή φορούσαν μάσκες και βασίζονταν στις υπόλοιπες αισθήσεις τους.

 Αξίζει να σημειωθεί ότι το όλο εγχείρημα έχει τεθεί κάτω από την «ομπρέλα» του πολιτιστικού οργανισμού Liminal, ο οποίος στοχεύει στην δημιουργία συνθηκών  ισότιμων συμμετοχών όλων στη τέχνη και τον πολιτισμό. (Περισσότερες πληροφορίες : www.liminal.eu). Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Σημεία Στήριξης».

Ο τρόπος φωτογράφησης

Την περιέργεια μου είχε εξάψει η Ρέα Κατσανεβάκη, η οποία με προσκάλεσε στην έκθεση, ενώ μου είχε περιγράψει τις φωτοεξορμήσεις της ομάδας. Μέσα από τις αφηγήσεις της προσπαθούσε να φανταστώ πως ακολουθώντας τον θόρυβο, ο φωτογράφος επιλέγει το θέμα.

 «Με κέντρισε το θρόισμα της εφημερίδας, παρά την παρουσία πλήθους κόσμου και τον θόρυβο από την λεωφόρο» μου εξήγησε η βλέπουσα, δημοσιογράφος, Ρέα, μπροστά από την φωτογραφία της. «Τράβηξα αρκετές λήψεις και επέλεξα το καλύτερο καδράρισμα».

 Άλλοι καλλιτέχνες, κυρίως μη βλέποντες, επιλέγουν το θέμα αλλά και την σύνθεση μέσω της αφής. Πρόκειται για μέρος της τεχνικής, που βοηθά τους ανθρώπους με οπτικές αναπηρίες να βασίζονται στις υπόλοιπες τις αισθήσεις.Για παράδειγμα, ο Χρήστος περιέγραψε ότι για να μπορέσει να τραβήξει ένα πορτραίτο πλησιάζει το θέμα- τον άνθρωπο- το αγγίζει, υπολογίζει το ύψος και πιθανότατα να χρειαστεί κάποιες οδηγίες από κάποιον βλέποντα. 

Όταν φοράς την μάσκα ο εγκέφαλος σου επικεντρώνεται στο πως θα αποτυπώσει τις μυρωδιές, μπαίνει σε μια αφαιρετική διαδικασία, πιο εσωτερική, όπως συμπλήρωσε η Ρέα με την οπτική του βλέποντα.

Μέσα από αυτούς τους περιορισμούς ή τους δρόμους καλύτερα, η φωτογραφία επαναπροσδιορίζεται σε μια νέα οπτική και χαράσσει νέα τροχιά για την δημιουργία αλλά και την αντίληψη της Τέχνης.

Ο τρόπος έκθεσης

Μάλιστα  και ο τρόπος έκθεσης των έργων στον χώρο βασίζεται στη λογική επαφής με τον κόσμο των ανθρώπων με οπτική αναπηρία. Οι επισκέπτες καλούνται να φορέσουν μάσκα αλλά και ακουστικά και να πορευτούν μαζί με συνοδό. 

Η εμπειρία είναι  μοναδική, με τις αφηγήσεις της ομάδας που  έχει αναλάβει την «Ακουστική Περιγραφή» και της οποίας ηγήθηκε η Κερασία Μιχαλοπούλου. Τα ακουστικά ερεθίσματα πολλά και οι εικόνες που δημιουργεί ο κάθε «θεατής» ανοίγουν ένα παράθυρο για μια προσωπική οπτική πάνω στο θέμα που επέλεξε ο φωτογράφος-καλλιτέχνης.

Δεν υπάρχει θεματική της έκθεσης, επικρατεί ο πειραματισμός και η ελευθερία της φαντασίας.
Πέρα από την ακουστική αφήγηση οι βλέποντες επισκέπτες μπορούν να ανακαλύψουν τις εικόνες μέσα από την ανάγλυφη απεικόνιση φωτογραφιών. Επίσης, υπάρχει υλικό σε γραφή braille και μεγαλογράμματη σειρά. 

Παράλληλα, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν μια ξεχωριστή εμπειρία, καθώς όλες τις ημέρες θα πραγματοποιούνται βιωματικές ξεναγήσεις της έκθεσης, κυρίως από τους μη βλέποντες καλλιτέχνες.

Τα μέλη της ομάδας :

Ελπίδα Άμπου, Ευγενία Αντωνίου, Sabina Badžová, Anna Balan, Angel Ballesteros, Στέλλα Γαροφαλάκη, Κώστας Γκιώκας, Όλγα Γόγολου, Μαριάννα Δεσύπρη, Ρέα Κατσανεβάκη, Έμμα Κυριακοπούλου, Μαρίνα Μπεσίρη, Αθανασία Παναγέα, Ειρήνη Παπαγεωργίου, Γεωργία Πολίτη, Γρηγόρης Σταθόπουλος, Χρήστος Τσιούρης.

Συντονισμός: Κατερίνα Σαραντίδου, Χρίστος Παπαμιχαήλ
Επιμέλεια αφίσας: Βίκυ Καπέτα
Φωτογραφία αφίσας: Κώστας Γκιώκας

Δευτέρα - Παρασκευή 18.00-21.00, Σάββατο και Κυριακή 17.00-21.00.
Που: « Ο Χώρος - O Choros», Πλατεία Θεάτρου 6-8, Αθήνα.

Ο Χώρος είναι προσβάσιμος σε άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο - Επιτρέπονται οι σκύλοι οδηγοί τυφλών.

Είσοδος ελεύθερη