Δίπλα στην πόλη
του Βόλου βρίσκεται η αρχαία πόλη Δημητριάς, που ιδρύθηκε το 294 π.Χ από τον
Μακεδόνα Δημήτριο τον Πολιορκητή, στον οποίο οφείλει και το όνομά της. Ο
Δημήτριος συνένωσε τους μικρούς οικισμούς της περιοχής και δημιούργησε ένα
ισχυρό πολιτικό και οικονομικό κέντρο. Σήμερα ο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος
της Δημητριάδος καταλαμβάνει μεγάλη
έκταση, στην οποία έχουν αποκαλυφθεί σημαντικά ευρήματα. Μεταξύ άλλων
ξεχωρίζουν το μακεδονικό ανάκτορο, το
θέατρο και το υδραγωγείο.
Του Ανδρέα Π.
Αναγνωστόπουλου
Μακεδονικό ανάκτορο
Το μακεδονικό
ανάκτορο δεσπόζει πάνω σε ύψωμα στο ανατολικό τμήμα της αρχαίας πόλης. Στο
ψηλότερο σημείο του λόφου έχει αποκαλυφθεί μία
περίστυλη αυλή με δωρικούς κίονες, στις τρεις πλευρές της οποίας ανοίγονται
τα διαμερίσματα, ενώ στη βόρεια πλευρά της βρίσκονται τα εργαστήρια χαλκουργίας
και ένας μεγάλος αποχετευτικός αγωγός.
Το κτίριο ήταν
διώροφο, ενώ διαθέτει και τέσσερις ισχυρούς πύργους. Στα δυτικά του συγκροτήματος της περίστυλης αυλής
εκτείνονται οι υπόλοιποι χώροι του ανακτορικού συγκροτήματος, επίσης σε δύο
ορόφους. Οι τοίχοι του κτιρίου ήταν διακοσμημένοι με τοιχογραφίες γκρίζου, κόκκινου, λευκού και κίτρινου χρώματος που
μιμούνταν ορθομαρμάρωση. Το ανάκτορο εγκαταλείφθηκε στα μέσα περίπου του
2ου αιώνα π.Χ., στο τέλος δηλαδή της Μακεδονικής κυριαρχίας στην Ελλάδα. Αξίζει
να σημειωθεί ότι ένα τμήμα του χρησιμοποιήθηκε στη ρωμαϊκή εποχή ως
νεκροταφείο.
Λίγο πιο νότια
βρίσκεται η αγορά, το οικονομικό και διοικητικό κέντρο της πόλης, με το ναό της
Ιωλκίας Αρτέμιδος. Ανάμεσα στο λόφο του ανακτόρου και το νοτιοανατολικό τείχος
της πόλης εκτείνεται μια σχετικά επίπεδη περιοχή, που σήμερα καλύπτεται από
αμυγδαλεώνες και ελαιώνες.
Θέατρο
Το θέατρο είναι
ένας σημαντικός χώρος αναφοράς της αρχαίας Δημητριάδος. Κατασκευάστηκε κατά την
πρώιμη ελληνιστική εποχή, στο α' μισό του 3ου αιώνα π.Χ. και επισκευάστηκε
τουλάχιστον τέσσερις φορές έως το β' μισό του 4ου αιώνα μ.Χ., οπότε και
εγκαταλείφθηκε οριστικά.
Η σκηνή του
θεάτρου ήταν διώροφη και στο ισόγειο
διαιρείται σε τρία δωμάτια. Δυτικά της σκηνής σώζεται η υποθεμελίωση του
προσκηνίου. Παράλληλα, η ορχήστρα έχει διάμετρο 24,15 μ., δάπεδο από πατημένο
πηλό και περιμετρικά αποχετευτικό αγωγό. Τα εδώλια της πρώτης σειράς είναι
κατασκευασμένα από γκρίζο μάρμαρο, ενώ τα υπόλοιπα από πωρόλιθο.
Υδραγωγείο
Το τεράστιο
τεχνικό έργο που κατασκευάστηκε για την υδροδότηση
της αρχαίας πόλης είναι πιθανότατα δημιούργημα των αρχών του 4ου αιώνα μ.Χ.
Σήμερα σώζονται μόνο οι πεσσοί, πάνω στους οποίους στηριζόταν η κτιστή αύλακα
που μετέφερε το νερό από το Πήλιο στη Δημητριάδα.
Ηρώο
Το ηρώο, πάνω
στο βραχώδη λόφο δυτικά του αρχαίου θεάτρου, αποτελείται από ένα ορθογώνιο
περίβολο και ένα κεντρικό κτίσμα που ήταν επενδεδυμένο
με μαρμάρινη διακόσμηση ιωνικού ρυθμού. Πιθανολογείται ότι πρόκειται για
ταφικό μνημείο - μαυσωλείο, που έμεινε ανολοκλήρωτο και προοριζόταν για τη
λατρεία του ήρωα κτίστη της πόλης, του θεοποιημένου Δημητρίου Πολιορκητή.
Τείχος
Ο αρχαιολόγος Απόστολος Αρβανιτόπουλος
ανέσκαψε σε μεγάλη έκταση το τείχος, που ενισχύεται με τετράγωνους πύργους και
περιβάλλει την πόλη σε όλη της την έκταση. Το τείχος της πόλης, κτισμένο
ισοδομικά, σώζεται σχεδόν σε όλη την έκταση εκτός από ένα τμήμα στη βόρεια
πλευρά του.
Γραπτές επιτύμβιες στήλες
Στο τείχος
βρέθηκαν οι περίφημες γραπτές επιτύμβιες στήλες της Δημητριάδος, οι οποίες
χρησιμοποιήθηκαν σαν οικοδομικό υλικό σε μεταγενέστερη επισκευή του τείχους. Οι
στήλες αυτές, που βρίσκονται στο
αρχαιολογικό μουσείο του Βόλου δίνουν πολλές πληροφορίες για τη ζωή στη
Δημητριάδα, τη διακίνηση ξένων στην πόλη και την τεχνική της μεγάλης
ζωγραφικής.
Ιστορία
Η Δημητριάς
ιδρύθηκε το 294 π.Χ. από τον Δημήτριο
Πολιορκητή, ο οποίος μετακίνησε εκεί τους κατοίκους των οικισμών Νηλείας,
Παγασών, Ορμενίου, Ριζούντος, Σηπιάδος, Ολιζώνος, Βοίβης και Ιωλκού. Η πόλη
κατέστη σύντομα η αγαπημένη κατοικία των Μακεδόνων βασιλέων. Η τοποθεσία ήταν
ευνοϊκή για την διοίκηση του εσωτερικού της Θεσσαλίας και των γειτονικών
θαλασσών. Η περιοχή ονομαζόταν μάλιστα από τον
Φίλιππο Ε' της Μακεδονίας μία από τις "τρεις πέδες" της Ελλάδας (οι
άλλες δύο ήταν η Χαλκίδα και η Κόρινθος).
Η Δημητριάς
εξελίχθηκε σε μεγάλο εμπορικό λιμάνι
μέχρι το 168 π.Χ. όταν ολόκληρο το μακεδονικό βασίλειο καταλαμβάνεται από
τους Ρωμαίους και οδηγείται σταδιακά στην παρακμή. Μια μικρή αναλαμπή θα βιώσει
κατά τον 3ο και 4ο αιώνα μ.Χ. αλλά μετά τον 6ο αιώνα εγκαταλείπεται οριστικά
και κυρίαρχη πόλη στη Μαγνησία αναδεικνύεται ο γειτονικός Βόλος.
Πηγές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου