Monkey Business στην Μύκονο: Η έκθεση του Φάνη Γουλή στην Gallery Skoufa

 

 

Έξι πίθηκοι στην Μύκονο, όχι δεν είναι ανέκδοτο είναι μια εικαστική πρόκληση από τον Φάνη Γουλή και την Gallery Skoufa. Μια έκθεση έρχεται να ταράξει το νησί τον ανέμων αλλά και την περιέργειά μου… όταν άκουσα το τίτλο «Monkey Businnes» το μυαλό μου πήγε στη ταινία 12 πίθηκοι σε συμβολισμούς για την πανδημία αλλά και υπονοούμενα για τα party animals που συχνάζουν στο αρχοντικό νησί του Αιγαίου! Για καλή μου τύχη στον «τόπο του εγκλήματος» δηλαδή την έκθεση συνάντησα τον καλλιτέχνη που μου έλυσε όλες τις απορίες…

της Μαρίας Αλιμπέρτη

Ο Φάνης Γουλής, ζωγράφος , αγιογράφος και εκπαιδευτικός,που έχει δείξει δείγματα γραφής εδώ και πολλές δεκαετίες, έχει ιντρικάγκαρει το ενδιαφέρον μου από την Art Athina πολύ προ της πανδημίας. Πρόκειται για ανήσυχο πνεύμα για αυτό διάλεξε μια αφήγηση με πρωταγωνιστή τους πιθήκους, ένα συγγενικό είδος με αυτό των ανθρώπων. Με θέα τους πίνακές του μου εξήγησε τον προβληματισμό του για την ανθρωπότητα, την πραγματική της εξέλιξη και τελικά πόσο πρωτόγονο είναι το ανθρώπινο είδος. Ναι και μην απορείτε για την επιλογή του ήρωα, καθώς οι πίθηκοι σύμφωνα με τους επιστήμονες δεν είναι απλά μακρινοί συγγενείς, αλλά ξαδέρφια μας. Και εάν το καλοσκεφτείτε ίσως από τύχη δεν κατάφεραν αυτοί να ηγεμονεύσουν σε αυτό τον πλανήτη!

Όσο για τους συνειρμούς μου από τις δικές μου κινηματογραφικές εμπειρίες ο κ. Γουλής μου επισήμανε ότι η μόνη κινηματογραφική σύνδεση είναι αυτή της Λούσυ μιας ταινίας με την Σκάρλετ Γιόχασον κατά την οποία η ηρωδιάς συναντά την χιμπατζή με το ίδιο όνομα. Η εν λόγω πρόγονός μας που κινούνταν στα δυο πόδια,  είναι γνωστή από ένα απολίθωμα στην Κοιλάδα της  Ουάς στην Αιθιοπία...

Χαζεύοντας τον ατμοσφαιρικό πίνακα ένιωθα πως η μικρή μαϊμού να με μαγνητίζει να είναι τόσο οικεία  η φυσιογνωμία της και αναλογιζόμουν πόσο διαφορετικούς  συνδυασμούς είχα κάνει και άλλους τόσους συνειρμούς στην προσπάθειά μου να αποκωδικοποιήσω τα έργα του κ. Γουλή παρατηρώντας  τις προανακοινώσεις της έκθεσης από την σελίδα το στο facebook. Γι’ αυτό ευγνωμονούμε τους καλλιτέχνες σκεφτόμουν κοιτάζοντας τους πίνακες γιατί μας συγκινούν, ξεκλειδώνουν  πύλες για ανεξερεύνητα μονοπάτια σκέψης.

Με το βλέμμα μου να «χαϊδεύει» έναν ακόμη τον πίνακα μεγάλων διαστάεων με τίτλο «Η αρπαγή» χάνομαι καθώς το κοιτώ και βυθίζομαι στην σκέψη: Αυτή τελικά διαφεντεύει, οι πίθηκοι την υπηρετούν , τι κρύβουν; Ο πίνακας αναδύει μια ηρεμία, μια νωχελικτόητα και μια σαγήνη. Η ομορφιά αναβλύζει…  και μου φέρνει στο νου τα λόγια του Έμερσον, δοκιμιογράφου και ποιητή «το πιο πολύτιμο πράγμα που μας διδάσκουν τα σπουδαία έργα είναι πώς να υποτάσσουμε τον αυθορμητισμό μας με παιχνιδιάρικη αδιαλλαξία». Η ομορφιά της Τέχνης δεν είναι αυτό που «πρέπει να σκεφτούμε» αλλά αυτό που αυθόρμητα αισθανόμαστε.

Ένα άλμα στην αγνότητα με βοήθησε να κάνω και το έργο τους « Ο τελευταίος μετανάστης» καθώς μια μικροσκοπική μαϊμού σε μια σχεδία  ξεβράζεται στην ακτή ξυπνώντας μνήμες από την ανθρωπιστική κρίση που έχει γνωρίζει η χώρα μας. Η δε «Μέριλιν και τα πρόβατα» οδήγησε τη σκέψη μου στην σαγήνη που αναδύει το sex symbol, στους γητευτές της μάζας κι στην χειραγώγησή της.   Η απόγνωση , η μοναξιά, η κενότητα , η καταστροφική ανθρώπινη ματαιοδοξία είναι πολλά από αυτά που πέρασαν από το μυαλό μου παρατηρώντας τους πίνακες «Ο βασιλιάς του τίποτα» και «ο φύλακας» και «ο νέον Θεός».

 Τελικά πόσο κοντά είμαστε στο πρωτόγονο ένστικτο; Η μνήμη με οδήγησε σε εκείνον τον καλλιτέχνη χιμπατζή, τα έργα, του οποίου μάλιστα πουλήθηκαν και ακριβά σε δημοπρασία: Ο Κόνγκο την δεκαετία του 50’ υπό την επίβλεψη του μελετητή συμπεριφοράς ζώων, καθηγητή Ντέσμοντ Μόρις, ζωγράφισε 400 έργα! Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Σαλβαντόρ Νταλί είχε πει  ότι «ταα έργα του χιμπατζή είναι απροσδόκητα ανθρώπινα, όπως τα έργα του Τζάκσον Πόλοκ είναι απολύτως ζωώδη».