Ζωή Νικητάκη: Μια πολύχρωμη κοσμογονία Αρχέτυπων και ψυχικών συμβόλων

 

 

Μάγοι, βασιλιάδες, μητέρες, θεότητες , σπίτια, παγόνια… H καλλιτέχνης Ζωή Νικητάκη σαν ένας άλλος πλάστης δημιουργεί ένα μαγικό κόσμο όμορφο και συνάμα  οδυνηρό καθώς επιχειρεί να ξορκίσει την σημερινή ασχήμια. Κάποιες μορφές μοιάζουν με μάσκες με αντανακλάσεις, άλλες λες και έρχονται σαν όνειρο για να μεταφέρουν ένα μήνυμα από άλλη διάσταση. Αστρικές δίνες από βότσαλο στο χάος, φεγγάρια, ήλιοι σύννεφα, μάτια… εξωτερικά σύμβολα εσωτερικών αληθειών, ποιότητες και δύναμη της  ψυχής, όλων των πραγμάτων  και της συμπαντικής θεϊκής πηγής. Σε μια κατάδυση στη μυστηριώδη αλήθεια η καλλιτέχνης επιθυμεί να «ψηλαφίσει» τον βυθό και τα σύννεφα του κόσμου.

 της Μαρίας Αλιμπέρτη

«Τα Συμπαντικά Αρχέτυπα-Σύμβολα της Ψυχής», η τρίτη ατομική έκθεση της Ζωής Νικητάκη, την οποία δυστυχώς είδα τη τελευταία ημέρα που ήταν ανοιχτή για το κοινό, μας κάλεσε να διαβούμε μια πύλη πέρα από το γήινο, να διεισδύσουμε στον νοηματικό πυρήνα των εσωτερικών ψυχικών τοπίων.  Σε πρώτο επίπεδο θεωρώ ότι η καλλιτέχνης ακόμη και με τη ζωγραφική της μοιάζει να επιχειρεί να αφηγηθεί παραμύθια με νεράιδες, ξωτικά, μικρά πλάσματα.

Η τρυφερότητα «αναβλύζει» από την ψυχή κάθε έργου, σαν να θέλει να μας παρασύρει σε ένα ονειρικό τοπίο, να μας ψιθυρίσει μια ιστορία και να μας νανουρίσει. Η επίδραση των πολιτισμών είναι τόσο έντονη: Σε κάποια έργα της ένιωθα ότι ακούω κέλτικη μουσική, σε άλλα ήταν σαν να μου γαργαλάει τον ουρανισμό η γεύση από ινδικό κάρι και σε άλλα σαν να χαϊδεύω μεταξωτό κιμονό από την Κίνα. 

Παράλληλα της αναδεικνύουν την φύση, τα λουλούδια και τα φυλλώματα εξυμνώντας του θησαυρούς του φυτικού βασιλείου αλλά και ενός άλλου ονειρικού κόσμου. Μοναχικοί ήρωες αλλά και ζευγάρια  συμβολίζουν έννοιες και νοήματα που κληθήκαμε να αποκωδικοποιήσουμε ο καθένας με τις δικές του προσλαμβάνουσες. 

Τα πλάσματα της Ζωής Νικητάκης είναι πλασμένα από ύλη και αέρα, σαν να σου στέλνουν την θετική τους ενέργεια ακόμη και όταν δεν έχουν παιδική ή παραμυθένια μορφή.Τα όντα, ανθρώπινα, αγγελικά, θεϊκά, μου έκανε εντύπωση ότι  εμπεριέχουν το αρσενικό και θηλυκό στοιχείο.  Μερικές φορές σου θυμίζουν τις παιδικές σου ζωγραφιές και άλλες φορές μοιάζουν πιο απόμακρα και επιτηδευμένα. Ίσως γιατί έχουν μεγαλύτερο αλληγορικό  βάθος ή πιο έντονους συμβολισμούς είναι πιο δύσκολο να σε οδηγήσουν στην ψυχική κάθαρση οπότε μυαλό και ψυχή παραμένουν στη δίνη της προσωπικής μετάφρασης.

H αυτοδίδακτη ζωγράφος και αφηγήτρια παραμυθιών μας ταξιδεύει πέρα από το προφανές της απεικόνισης, μας δίνει το ερέθισμα να ανοίξουμε ένα παράθυρο στον κόσμο του αρχέγονου, του άφθαρτου και του άφατου. Με πίστη στη θεραπευτική δύναμη της Τέχνης, η καλλιτέχνης μας υπενθυμίζει το μεγαλείο του σύμπαντος, του ονειρέματος, καθώς και του συλλογικού ασυνείδητου  της ανθρωπότητας. Στα χνάρια των αρχέτυπων του Γιούνγκ  η Ζωή Νικητάκη ανασύρει αρχαϊκές εικόνες, μοτίβα μυθολογίας και σύμβολα παραμυθιών, τα οποία έχουν εμποτιστεί από εικονοπλαστική της δύναμη..

 

Από τεχνικής απόψεως, η ζωγράφος δουλεύει πάνω σε μαύρο φόντο, όπως  έκαναν και οι ζωγράφοι της Αναγέννησης, αλλά στο τελικό αποτέλεσμα επικρατεί το χρώμα. Το χρυσό περίγραμμα των μορφών δεν είναι πλουμιστό και ενοχλητικό, αλλά τονίζει την πολυτιμότητα  των μορφών, οι οποίες σε κάποια έργα έχουν μια ντελικάτη ρευστότητα και σε άλλα μια ακέραιη  ειλικρίνεια.