Επισκέφθηκες τον ναό των Ταξιαρχών στο Πεδίο του Άρεως; Τι κρύβει το μνημείο του Αλ.Υψηλάντη;

Ένα ταπεινό εκκλησάκι κρύβεται μέσα στην καρδιά ενός από τα μεγαλύτερα άλση της  Αθήνας, έκτασης  των 230 στρεμμάτων. Διασχίζοντας το Πεδίον του Άρεως από την πλευρά της Ευελπίδων συνάντησα το μεσαιωνικό μνημείο του ιερού ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Ο γραφικός αυτός ναός εκτιμάται ότι είναι του 16^ου ή 17^ου αιώνα, με προσθήκες που έγιναν κατά τον 19^ο αιώνα.

Ένας ακόμη ναός του Αγίου Χαραλάμπους φιλοξενείται εντός του άλσους και οι τοιχογραφίες του οποίου έχουν  φιλοτεχνηθεί από τον Φώτη Κόντογλου. Το κτίσμα  όμως του Ναού των Παμμεγίστων Ταξιαρχών  αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την ζωή μέσα στο πάρκο αφού μπροστά από αυτό λέγεται ότι γίνονταν τα στρατιωτικά γυμνάσια επί Όθωνα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε και το όνομα του πάρκου Πεδίον του Άρεως αφού προήλθε από το λατινικό «Campus Martius».

της Μαρίας Αλιμπέρτη 

Προς ευχάριστη έκπληξη ο ι.ναός έχει συντηρηθεί, ενώ το πάρκο έδειχνε καθαρό και ασφαλές, ώστε οι αρχικές μου φοβίες για να το διασχίσω διαλύθηκαν. Δεν είναι λίγες οι ειδήσεις για κρούσματα βίας και γενικότερα για την παρακμή του πάρκου  που έφθαναν ως τα αυτιά μας.

Καθώς στέκομαι μπροστά στο εκκλησάκι νιώθω γαλήνη λες και δεν βρίσκομαι στο κέντρο της πολύβουης Αθήνας. Προσπαθώ να φανταστώ τους Στρατώνες του Ιππικού, οι οποίοι βρίσκονταν εδώ, αλλά κατεδαφίστηκαν το 1930. Το άλσος προσφέρονταν για τα περήφανα τετράποδα, όπως διάβασα, και για αυτό τον λόγο επί βασιλέως Γεωργίου Α΄, είχε ανεγερθεί εντός του άλσους επί την οδό Μαυροματαίων η Ιππευτική Σχολή, αλλά είχε και αυτή την ίδια τύχη. Κάπου εκεί είχε οικοδομηθεί και το Νοσοκομείο των Κτηνών.

Την εποχή της βασιλείας του Όθωνα το πάρκο είχε άλλη ζωή αφού αποτελούσε τον πυρήνα της αναψυχής των Αθηναίων με την στρατιωτική μπάντα να παίζει μουσική τις Κυριακές για να χαλαρώσουν οι επισκέπτες του. Οι κοσμικές εκδηλώσεις σταμάτησαν λίγο πριν φύγει ο 19^ος αιώνας οπότε και το κέντρο ενδιαφέροντος των Αθηναίων μεταφέρθηκε  στις πλατειές Ομονοίας και Συντάγματος. Εκείνη την περίοδο χαρακτηρίστηκε το Πεδίο του Άρεως ως άλσος, ενώ η περιοχή θεωρούνταν παραθεριστική.

Το μνημείο του Αλέξανδρου Υψηλάντη

Το ταξίδι στον χρόνο σταματά, όταν ένας θόρυβος με αναγκάζει να  επανέλθω στην πραγματικότητα, στο σήμερα και  να κάνω το επόμενο βήμα, να πλησιάσω  το μνημείο του πρωτεργάτη της Ελληνικής Επανάστασης Αλέξανδρου Υψηλάντη (1792-1828). Μια μαρμάρινη μορφή που μου θυμίζει την «Κοιμωμένη» του Χαλεπά, αποπνέει τόσο ρομαντισμό και τα ιδανικά ενός επαναστάτη! 

Το έργο πάνω σε σαρκοφάγο αντικατοπτρίζει το ταλέντο του γλύπτη Λ. Δρόση (1869), ενώ εντυπωσιάζομαι όταν διαβάζω ότι το σχέδιο ήταν του Χρ. Χάνσεν (1842). Το εν λόγω μνημείο μεταφέρθηκε το 1964 από τον κήπο του Πολυτεχνείου στο Πεδίο του Άρεως, οπότε και έγινε μετακομιδή των οστών του Υψηλάντη από την Βιέννη στην Αθήνα. 

Αξίζει να σημειωθεί  ότι η βαλσαμωμένη καρδιά του Αλέξανδρου Υψηλάντη,  όπως και του αδελφού του, Γεωργίου Υψηλάντη,  έχουν τοποθετηθεί  στον ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών οδό Στησιχώρου στο Κολωνάκι. Μετα λύπης μου διάβασα ότι πριν ένα χρόνο περίπου βεβηλώθηκε το μνημείο του Αλέξανδρου Υψηλάντη, στο οποίο ανέγραψαν το ναζιστικό σήμα των ss.

Μνημείο του «Ιερού Λόχου 1821» 

Περπατώντας λίγα μέτρα πιο πέρα στην αυλή του ιερού ναού των Παμμεγίστων Ταξιαρχών παρατήρησα το Μνημείο του «Ιερού Λόχου 1821» και αυτό ταλαιπωρημένο από  τους ασεβείς! Το μνημείο σχεδιάστηκε από τον γνωστό αρχιτέκτονα Στ. Κλεάνθη, ο οποίος υπήρξε ιερολοχίτης. Και μάλιστα συνιστά το πρώτο μνημείο της νεώτερης Αθήνας, αφού ανηγέρθη το 1843ί στην Β.Δ. πλευρά του Πανεπιστημίου, αλλά το 1885 μεταφέρθηκε στο Πεδίον του Άρεως . Τα έξοδα της δημιουργίας του ανέλαβε ο ποιητής Αλέξανδρος Σούτσος. 

πηγές: www.panosavramopoulos.blogspot.com , http://pedionareos.blogspot.com ,www.ekklisiaonline.gr, www.ierovima.gr